دكتر منوچهر قارونی؛ متخصص قلب و عروق
بیمار آقایی 48 ساله‌ای است كه با تابلوی سرگیجه، سردرد در پشت سر و دوبینی و حالت تلوتلو خوردن و عدم تعادل و یك بار استفراغ در ساعت 2 بامداد به درمانگاه بیمارستان آورده می‌شود.
در معاینه قلب صدای سوم و چهارم و سوفل MR در كانون میترال و سوفل grade 6/2 در كانون آئورت سمع می‌گردد و mmHg 260/130=BP می‌باشد كه فورا در بخش CCU بستری می‌گردد در فوندوسكپی ته چشم ادم پاپی ملاحظه می‌شود. برای بیمار سرم نیتروپروساید 3 میكروگرم در كیلوگرم در دقیقه شروع می‌گردد و فشارخون بیمار به 180/100 می‌رسد. بیمار صبح روز بعد در گزارش صبحگاهی باتشخیص Malignant Hypertention معرفی می‌گردد.
چه مكانیسمی در اثر فشارخون بدخیم در مغز پیش می‌آید كه بیمار دچار ادم مغز می‌گردد؟
جریان خون در عروق تابع قانون اهم است: یعنی فلوی طبیعی نسبت مستقیم با فشار و نسبت عكس به مقاومت دارد و وقتی فشار بالا باشد جدار عروق با انقباض عضلات صاف مقاومت را بالا می‌برد تا جریان خون را ثابت نگه دارد ولی این افزایش مقاومت تا حدی می‌تواند انجام پذیرد و حتی فشارخون بیش از حد توان جدار رگ‌ها را بالا رود و در زیر این افزایش فشار تاب نیاورده و اصطلاحا Break down یا Slippege پیدا می‌كند و خون از داخل رگ وارد نسج مغز شده و ایجاد ادم مغزی می‌كند آنسفالیت هیپرتانسیون ایجاد می‌شود.
نكته مهم این است كه بیمارانی كه سال‌ها فشارخون بالا داشته‌اند و فشارخون آنها همیشه 230/110 mmHg بوده است به خوبی این فشار را تحمل می‌كنند زیرا در طول این سال‌ها جدار عروق مغز هیپرتروفی و عضلات صاف ضخیم شده‌اند و عروق قدرت تحمل پیدا كرده‌اند ولی در یك فرد سالم كه ناگهان دچار كریز فشار خون می‌شود مانند زن حامله كه دچار اكلامپسی شده است ممكن است تحمل فشارخون 180/110 mmHg را هم نداشته و زود به آنسفالیت و فشارخون بدخیم می‌رسد زیرا در این حالت جدار رگ‌های مغز عادت به تحمل اینچنین افزایش فشار را نداشته و عضلات صاف جدار عروق مغز زود Brake down پیدا می‌كنند.
