تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
وظیفه استخوان‌ها
بدن شما بیش از 206 استخوان دارد كه این استخوان‌ها كارهای مختلفی انجام می‌دهند. اول اینكه ساختار بدن را تشكیل می‌دهند و با اتصال عضلات به استخوان‌ها امكان حركت بدن را فراهم می‌سازند. بدون استخوان، بدن ساختاری از بافت نرم خواهد بود كه قادر به حركت، راه رفتن و یا حتی ایستادن نیست. استخوان‌ها، از اندام‌های شكننده‌تر بدن همچون مغز و نخاع، قلب و ریه و . . . محافظت می‌كنند. استخوان‌ها شامل مغز استخوان هستند كه وظیفه تولید و ذخیره سلول‌های خونی جدید را بر عهده دارند و در نهایت اینكه مجموعه‌ای از پروتئین‌های بدن و مواد مغذی مثل كلسیم و فسفر را كنترل می‌كنند.
دلایل ابتلا به سرطان استخوان
سرطان استخوان ناشی از اشكالی است كه در سلول‌های تولید كننده استخوان و غضروف ایجاد می‌شود. تومورهای استخوانی به‌طور معمول در كودكان و نوجوانان به‌وفور دیده می‌شود و كمتر در بزرگسالان و سالمندان شیوع دارد. سرطان استخوان درافراد با سن بالا اغلب ناشی از گسترش سرطان از بافتی دیگر است. سرطان استخوان در انواع مختلف دیده می‌شود كه شایع‌ترین آنها عبارتند از:
استئو ساركوم: این نوع از سرطان استخوان شایع‌ترین نوع است كه اغلب در مردان بین 10 تا 25 سال و بیشتر در دست‌ها (شانه) و پاها (زانوها) به وجود می‌آید و معمولاً به ریه نیز گسترش می‌یابد. در حدود 65 درصد افراد مبتلا به‌طور متوسط و اگر این سرطان به ریه‌ها و بافت‌ها منتقل شود، این میزان به مقدار قابل توجهی كمتر می‌شود. پنج سال عمر می‌كنند.
ساركوم یووینگ: تهاجمی‌ترین تومور سرطان است كه در كودكان 4 تا 15 سال دیده می‌شود و البته در پسرها شایع‌تر است و به ندرت در افراد بالای 30 سال سن به وجود می‌آید. این نوع سرطان اغلب در استخوان اندام فوقانی و تحتانی ایجاد می‌شود و میزان بقای 3 ساله در حدود 65 درصد است و امكان انتشار آن به ریه و سایر بافت‌ها نیز وجود دارد.
تومورهای غضروفی در رده دوم شایع‌ترین تومورهای استخوانی قرار دارند و حدود 25درصد از تومورهای بدخیم را به خود اختصاص می‌دهند. این تومورها از سلول‌های غضروفی به وجود می‌آیند و آهسته رشد می‌كنند. برخلاف انواع دیگر معمولاً افراد بالای 40 سال و پسرها را درگیر می‌كند و بیشتر در استخوان‌های لگن به وجود می‌آید و به ریه و گروه‌های لنفاوی گسترش می‌یابد. بقای 5 ساله با تومورهای تهاجمی 30 درصد است و در مواردی كه رشد تومورها آهسته باشد، 90 درصد.
فیبر و ساركوما: نوع نادری از تومورهای استخوان است و افراد 45 تا 55 ساله را مبتلا می‌كند و در مردان به نسبت زنان شایع‌تر است. احتمال زنده ماندن از زمان تشخیص بطور متوسط شش سال است.
Chrodoma
این نوع تومور نیز بسیار نادر است و مردان بیش از 30 سال دو برابر زنان به آن مبتلا می‌شوند و بیشتر روی ستون فقرات اثر می‌گذارد. علاوه بر انواع سرطان‌های استخوانی انواع مختلفی از تومورها نیز وجود دارند كه عبارتند از استئوما، كیست، فیبروم، استئوبلاستوم و . . . که خوش خیم هستند. در نوع دیگر از انواع سرطان‌های شایع در استخوان‌ها به نام لنفوم و میلوم وجود دارند. لنفوم، سرطانی ناشی از سلول‌های ایمنی بدن است كه ابتدا در گره‌های لنفاوی دیده می‌شود و خیلی زود به استخوان‌ها می‌رسد. میلوم (نیز نوعی سرطان استخوان است كه به جای سلول‌های استخوان، سلول‌های مغز استخوان را درگیر می‌كند.)
علائم و نشانه‌ها
شایع‌ترین علامت ابتلا به سرطان استخوان درد است و این درد به تدریج شدیدتر می‌شود. در ابتدا درد فقط هنگام فعالیت فیزیكی و یا شب‌ها وجود دارد، ولی با توجه به رشد تومور علایم شدیدتر می‌شود و هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌ها ممكن است ادامه یابد و تشدید شود. تومور، استخوان‌ها را ضعیف می‌كند، به گونه‌ای كه پس از یك ضربه كوچك و یا فقط به دلیل ایستادن، استخوان‌ها می شکنند.
این امر در مورد تومورهای خوش‌خیم و یا بدخیم یكسان است و حتی تومورهای خوش‌خیم نیز موجب تضعیف استخوان‌های می‌شوند، اگر تومور به اعصاب اطراف فشار بیاورد، می‌تواند موجب درد، بی‌حسی و یا سوزن سوزن شدن اندام‌ها شود و اگر تومور به رگ‌های خونی فشار بیاورد، بر جریان خون اندام‌های بدنی نیز تأثیر خواهد گذاشت. تب، لرز، تعریق شبانه و كاهش وزن، از دیگر علائم كمتر شایع هستند. زمانی كه سرطان از استخوان به سایر بافت‌های بدن سرایت كند، این علایم شایع‌تر می‌شوند.
