زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه پزشك امروز

خبرنگار پزشك امروز؛ كنفرانس یك روزه اختلالات خواب، تازه‌های آپنه انسدادی خواب به همت پژوهشكده سل و بیماری‌های ریوی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی برگزار شد.

دكتر محمدرضا مسجدی، فوق تخصص بیماری‌های ریوی و دبیر علمی كنفرانس، در گفتگو با خبرنگار ما در زمینه اپیدمیولوژی بیماری‌های خواب و اهمیت آن مطالبی عنوان كردند.وی به خبرنگار ما گفت: اشكالات تنفسی هنگام خواب به لحاظ پزشكی به نام سندروم آپنه هنگام خواب تعریف می‌شود كه مترادف با اصطلاح عامیانه خرخر كردن است. دكتر مسجدی تصریح نمود: آپنه پیش از 15 بار در خواب Sleep Apnea نامیده می‌شود.

دبیر علمی كنفرانس با بیان اینكه؛ افرادی كه هنگام خواب دچار خرخر می‌شوند، همواره در طول خواب برای چند ثانیه دچار وقفه تنفسی نیز می‌شوند یادآور شد: وقفه تنفسی ممكن است به علت عدم پیام‌رسانی از طرف CNS (سیستم عصبی مركزی) باشد، در اینجاست مغز قادر به شروع حركات تنفسی نمی‌باشد. در مواردی هم مغز حركات تنفسی را آغاز می‌كند ولی به علت انسداد راه‌های هوایی، عمل تنفس انجام نمی‌گیرد، لذا در طول چند ثانیه‌ای كه وقفه تنفسی ایجاد می‌شود، بدن به طور جدی دچار كمبود اكسیژن می‌شود.

با توجه به اینكه در هنگام خواب، انسان آگاهی و شعور حالت بیداری را ندارد ولی بسیاری از سیستم‌های بدن در حال انجام كار هستند كه مهم‌ترین آن دستگاه قلب و عروق می‌باشد، كمبود اكسیژن سبب افزایش فشارخون در هنگام خواب می‌شود، متعاقب آن قلب تحت فشار قرار می‌گیرد و در مواردی نیز ضربان های غیرطبیعی در قلب بروز می‌كند؛ متعاقب آن در عملكرد مغز نیز تغییراتی صورت می‌گیرد و سیستم جریان خون ریوی نیز دچار مشكلاتی می‌شود.

دكتر مسجدی تصریح نمود: كسانی كه دچار مشكلات تنفسی هنگام خواب (خرخر) می‌شوند، مستعد ابتلا به افزایش فشار خون بوده، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سكته‌های قلبی و مغزی می‌باشند. وی با بیان این كه در حال حاضر، مسئله اختلالات تنفسی به هنگام خواب، در میان مردمان كشورهای مختلف شیوع فراوانی دارد، تصریح نمود: مهمترین ریسك فاكتور برای ابتلا به مشكلات یاد شده، افزایش وزن است، عمدتا افرادی كه BMI بالاتر از حد نرمال دارند، به طور بالقوه دچار مشكلات فوق می‌شوند. وی در ادامه افزود: براساس بررسی‌های انجام شده حدود 40 درصد آقایان و 55 درصد خانم‌ها، BMI مناسبی ندارند. این افراد در معرض خطر بیشتری برای اختلالات تنفسی هنگام خواب قرار می‌گیرند، در نهایت همانگونه كه ذكر شد دچار بروز مشكلاتی نظیر سكته‌های قلبی و مغزی می‌شوند.

همچنین این افراد در حالت بیداری هم هشیاری كمتری دارند، در نتیجه بیشتر در معرض خطر تصادفات و حوادث قرار می‌گیرند.دكتر مسجدی تصریح نمود: افراد مذكور در مواردی كه دچار مشكلاتی نظیر افزایش چربی خون بالا یا بیماری دیابت شوند، كنترل چربی خون و قندخون آنان نیز به راحتی افراد عادی ممكن نیست.

دبیر علمی كنفرانس در پاسخ به سوال خبرنگار ما در زمینه اولین و مهمترین تدابیر درمانی جهت مبتلایان به مشكلات انسدادی خواب خطاب به همكاران پزشك بیان نمود: با توجه به اینكه مشكل خرخر كردن هنگام خواب در نگاه اول به ظاهر ساده به نظر می‌رسد ولی در نهایت خطرات بالا و عوارض زیادی دارد، تصریح نمود: مهمترین مسئله در این مورد آگاهی دادن به بیماران در زمینه كاهش وزن می‌باشد؛ لذا ضرورت دارد مردم و جامعه پزشكی به اهمیت این موضوع واقف شوند، پزشكان عمومی و متخصصین داخلی و... نیز با نگاهی جدی‌تر به این قضیه بنگرند. خرخر كردن هنگام خواب را به عنوان بیماری تلقی كنند تا از عوارض آن پیشگیری به عمل آید.

دكتر مسجدی از عوامل؛ چاقی، سیگار كشیدن و مصرف مشروبات الكلی به عنوان 3 عامل خطر و زمینه ارثی در این زمینه نام برد.در ادامه دكتر پریسا عدیمی، دبیر اجرایی كنفرانس در این باره به خبرنگار ما گفت: بحث وقفه تنفسی انسدادی شبانه، شایع‌ترین اختلال شناخته شده هنگام خواب می‌باشد، حدود 70-60 درصد موارد اختلالات خواب نیز شامل وقفه تنفسی انسدادی شبانه است.

15-10 درصد دیگر اختلالات mixed هستند و 10 درصد باقی مانده شامل اختلالات Narcosis و سایر اختلالات نورولوژیك است.وی هدف از برگزاری این سمینار یك روزه را تمركز بیشتر به نكات فیزیولوژی و برنامه‌ریزی درمانی عنوان كرد.این فوق تخصص بیماری‌های ریوی، با بیان اینكه متاسفانه در مورد مبتلایان به اختلالات انسدادی تنفسی در ایران آمار دقیقی وجود ندارد یادآور شد: طبق برآوردها مبتلایان آمار بالایی را شامل می‌شوند. به گونه‌ای كه شیوعی مطابق با آسم و COPD. (بیماری‌های مزمن انسدادی ریوی) و بیماری‌های دیگر دارد.

دكتر عدیمی با توضیح اینكه در ایران سازمان‌های بیمه‌گر، این بیماران را تحت پوشش قرار نمی‌دهند، یادآور شد: اكثرا بیمارانی كه دچار این مشكلات می‌باشند، جزو طبقات پایین جامعه هستند كه در صورت عدم پوشش بیمه‌ای علاوه بر عوارض بیماری با مشكلات مالی آن نیز دست به گریبان هستند. لذا در افرادی كه آپنه تشخیص داده نمی‌شود، ممكن است افزایش فشارخون مقاوم به درمان ایجاد شده و متعاقب آن دچار عوارضی نظیر سكته مغزی شوند.وی یادآور شد: سكته مغزی برای خانواده و جامعه مخارج زیادی ایجاد می‌كند كه هزینه آن قابل مقایسه با هزینه تست خواب و استفاده از روش‌های درمانی نمی‌باشد. لازم به ذكر است در این كنفرانس، كارگاه آموزشی روش‌های درمان، تفسیر و تشخیص انواع آپنه نیز برگزار شد.