دکتر محمدرضا وفا و همکاران؛ متخصصین تغذیه
یكی از مكملهایی كه در سراسر دنیا استفاده میشود پروبیوتیكها، یا استفاده از باكتریهای "خوب" در رژیم غذایی به منظور ارتقا یك سیستم هضم و ایمنی سالم است.
این ممكن است كمی شگفت انگیز به نظر برسد اما این طور نیست- در واقع شما هر زمانی كه ماست با كشتهای زنده و فعال میخورید از پروبیوتیكها استفاده میكنید.
فواید سلامت باكتریها از دوران باستان مورد توجه بودهاند، اما پژوهشها سرانجام به تایید شواهد پیشین رسیدهاند.
به سیستم هضمتان به عنوان یك كلان شهر بسیار بزرگ پر از باكتریها فكر كنید و شما یك زمین دار (مالك) هستید كه این فضا را دارد و آنها اجاره میكنند.
بیشتر این باكتریها مستاجرهای خوبی هستند و در واقع از روشهای متفاوتی به سلامت شما كمك میكنند، اما بقیه باكتریها مخربند؛ آنها هجوم میآورند و ویرانی بزرگی در داراییتان ایجاد میكنند.
داشتن تعادل مناسب باكتریها در سیستم هضمتان برای سلامت حیاتی است.
آنتی بیوتیكها میتوانند به نابودی انبوهی از باكتریهای عفونی كمك كنند اما آسیب یكسانی نیز به انواع خوب میزنند.
روش دیگر، فراهم نمودن جریان مداومی از مستاجرهای خوب برای بیرون راندن انواع بد و پیشگیری از عفونت در جای اول است.
این اصل اساسی پروبیوتیكها است: در كاربرد پیشگیرانه، میتوانند به دفع كردن عفونتهای بالقوه كمك كنند، یا همراه با آنتی بیوتیكها در طول یك بیماری بهكار روند، میتوانند به خارج راندن باكتریهای بد كمك كنند و تعادل سالمتری در سیستم هضم شما ایجاد نمایند.
از آنجایی كه باكتریهای پروبیوتیك در حال حاضر در دستگاه هضمی ما وجود دارند، كاملا بیآزار هستند.
در بسیاری اوقات پزشكان پروبیوتیكها را به عنوان یك درمان برای نوزادان تازه به دنیا آمده و نوزادان بزرگتر با احتیاط بهكار میبرند.
نشان داده شده كه پروبیوتیكها در چندین وضعیت سودمندند.
یكی اینكه، تقریبا همه نوزادان گاهی اوقات با عفونت گوارشی آسیب میبینند كه منجر به اسهال میشود، معمولا توسط یك روتا ویروس ایجاد میشود.
مطالعات بسیاری بر روی كودكان بستری شده با این بیماری نشان دادند كه مكمل یاری آنها با پروبیوتیكها میانگین دوره و شدت اسهالشان را كاهش میدهد.
باكتریهای خوب نیز در پیشگیری از اسهال كه گاهی اوقات میتواند در كودكان تحت درمان با آنتی بیوتیكها برای درمان عفونتهای معمول بوجود آید امیدواری ایجاد كردهاند و گرچه هنوز شواهد كامل نیست مطالعاتی برای بررسی این امر كه چگونه پروبیوتیكهای داده شده به نوزادان یا مادران باردار یا شیرده میتواند آلرژیها و آسم را در كودكان پیشگیری كند یا آنها را كاهش دهد شروع شده است.
كاربرد پروبیوتیكها به عنوان یك استراتژی پیشگیرانه، در موقعیتهایی كه كودكتان میتواند در معرض عفونتها قرار گیرد، مانند مدت زمان بستری در بیمارستان یا در مهدكودك معقول است. والدینی كه در حال حاضر در ایالات متحده علاقهمند به دادن پروبیوتیكها به كودكانشان هستند، با چالشهایی مواجهاند.
مكملها بهترین شانس شما هستند زیرا اغلب ماستها، ارگانیسمهای زنده كافی ندارند كه پروبیوتیكهای واقعی در نظر گرفته شوند و مكملهای پروبیوتیك با تمام مشكلات صنعت غنیسازی مواجه هستند- فقدان قوانین و تضمین این كه محصول آنچه كه میگوید انجام دهد.
با وجود این، میتوانند برخی انواع معتبر را در داروخانهها و فروشگاههای غذای سالم بیابید.
گرچه آنها اغلب گران قیمت هستند، بهترین انواع تضمین میكند كه هر قرص حاوی حدود یك میلیارد باكتری است (شما به خوردن مقدار زیادی باكتری نیاز دارید تا مطمئن باشید تعداد كافی باكتری در طول سفر در معده و رودههایتان زنده خواهند ماند و نتیجتا اثرات خود را داشته باشند).
هر چند چندین نوع مختلف باكتری در پروبیوتیكها یافت میشوند، نوعی كه به عنوان یك مكمل بهتر مطالعه شده لاکتوباسیلوس کازئی است.
مثل هر مكملی، بگذارید پزشكتان در مورد هر پروبیوتیكی كه میخواهید مصرف كنید اطلاع داشته باشد و به یاد داشته باشید كه آنها نمیتوانند جایگزین درمان پزشكی بیماری یا عفونت شوند.
امروزه شیرهای خشك مخصوص نوزاد در اروپا اغلب پروبیوتیكهایی برای تقلید از فواید سلامت شیر مادر دارند.
آمریكاییها درباره ایده خوردن باكتریهای زنده كمی نامطمئناند، بنابراین شركتها امروزه بر استراتژی مرتبطی به نام پرهبیوتیكها تمركز میكنند. كه باكتری نیستند، این مواد در معده و روده باریك كاملا هضم نمیشوند، تا اینكه سفرشان در كولون به پایان میرسد جایی كه به عنوان غذایی برای باكتریهای خوب به كار میروند. مثالی از پرهبیوتیكهای طبیعی اولیگوساكاریدها هستند، نوعی كربوهیدرات در شیر مادر.
امروزه آنها به صورت اولیگوساكاریدهای فروكتوز یا اینولین به بعضی از فرمولاهای نوزاد اضافه میشوند، گرچه مطالعات هنوز نشان ندادهاند كه پرهبیوتیكها همان اثر باكتریهای زنده خورده شده را دارند، اما آنها مطمئنا آسیب نمیرسانند و احتمالا مفید هستند.