نسیم کیانی : کارشناس تغذیه و دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزش
تحریریه زندگی آنلاین : به نظر میرسد دانستن اینکه از هر ۳ کودک، یک نفرشان دچار اضافه وزن یا چاقی است خیلی به درد ما نخورد، اما اگر چاقی یا سوءتغذیه را در تضاد با سلامتی بشناسیم، با نگاهی به این ضربالمثل عرب که: «کسی که سلامت است، امید دارد و کسی که امیدوار است، همه چیز دارد»، مفاهیم بالا معنی جدیتری به خود میگیرند. چاقی، لاغری، سوءتغذیه و اختلالات رشد کودکان باعث شده که والدین همچنان در مورد تغذیه کودک خود سردرگم باشند و سوالاتی از قبیل: فرزند ما چه غذایی بخورد؟ چه مقدار غذا نیاز دارد؟ آیا کودک ما کلسیم کافی دریافت میکند؟ آیا چربی زیادی در غذایش وجود دارد؟ ذهنشان را مشغول کند. فرقی نمیکند که فرزند شما نوپا است یا نوجوان، تغذیه نقش مهمی در رشد جسمی و ذهنی وی ایفا میکند. این یادداشت درباره آن چیزهایی است که بچهها به آن نیاز دارند:
بیشتربخوانید:
نکته های ناب برای تغذیه کمکی
شیرخواران
در این دوره از زندگی مهمترین مساله شیر است، شیر مادر یا شیر خشک یا ترکیبی از هر دو. شیر تمام مواد مغذی مورد نیاز کودک را در سال اول زندگی در اختیارش میگذارد.
در شش ماهگی کودک برای دریافت غذای جامد آماده است، حالا نوبت آن رسیده که میوهها، سبزیجات و پوره گوشت و سیبزمینی وارد رژیم غذاییاش شود. دلیلش ساده است، شیر مادر دیگر قادر به تامین آهن و زینک مورد نیاز بدن بچه شش تا نه ماهه نیست. پس تغذیه کمکی نقش ویژهای در رشد کودک ایفا میکند.
نکته مهم در تغذیه کمکی این است که نیازی به حذف چربیها نیست، چرا که دریافت میزان متعادل چربی، کمک شایانی به رشد و تکامل سلولهای عصبی کودک میکند.
کودک نوپا و خردسال
کودکان در این سنین رشد زیادی دارند و اشتهایشان همواره دچار نوسان و جهش است. یک روز مقدار زیادی غذا میخورند و روز بعدی هیچ تمایلی به غذا خوردن از خود نشان نمیدهند. این یک مساله کاملا طبیعی است و تنها نکته مهم این است که انتخابهای غذایی سالم همیشه در دسترس کودک باشد.
کلسیم برای رشد استخوانها و سلامت دندانهای کودک لازم است. ممکن است که کودک درک صحیحی از این مساله نداشته باشد که « شیر برای سلامتی مفید است»، اما حقیقت اینجا است که منبعی غنیتر از شیر برای تامین نیازهای بدن کودک به کلسیم وجود ندارد. در صورت حساسیت به لاکتوز یا مقاومت در مصرف شیر، مصرف شیر بدون لاکتوز، شیر سویا، توفو، آبپرتقالها و غلات صبحانه غنی شده با کلسیم توصیه میشود. در برخی موارد هم متخصص، مکمل کلسیم تجویز میکند.
تمرکز بعدی ما روی دریافت فیبر است. کودک نوپا بیشتر از خردسالان به غذاها « نه» میگوید. بچهها هر چقدر به سنین پیشدبستانی نزدیک میشوند، در مورد انتخابهای غذایی آگاهانهتر عمل میکنند، اما در سنین کمتر، بیشتر تمایل به غذاهای نارنجی و نرم و نشاستهای مثل ماکارونی و سیبزمینی سرخ شده دارند. حقیقت اینجا است که موقعش رسیده که آنها را تشویق به خوردن میوهها و سبزیجات رنگی کنیم تا فیبر مورد نیاز روزانه را دریافت کنند و از یبوست در امان باشند.
بیشتربخوانید:
مروری بر شیرخشک های مورد مصرف در کودکان
کودکان در سنین دبستان
تصمیمات ناگهانی در کودکان دبستانی خیلی غیرمعمول نیست. آنها تحت تاثیر دوستانشان، فیلمها و رسانهها، انتخابهای غذایی خاصی میکنند که موقتی و گذرا و البته قابل احترام است. بهتر است در این مسیر همراهیشان کنید و با دانستن لیست جانشینی و گروههای غذایی، بدانید که چه مواد غذایی را میتوانید برایشان جایگزین کنید.