زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تلاش برای غذا دادن به کودکانی که نمی‌خواهند وعده‌های غذایی کامل مصرف کنند می‌تواند بسیار ناامید کننده باشد. شما ممکن است نگران فرزندتان باشید و همواره بیم این را داشته باشید که کالری کافی وارد بدن او نشود یا او دچار سوء تغذیه شده و در نتیجه در مقابل بیماری‌ها و عفونت‌ها آسیب پذیر‌تر شود.
 اولین چیزی که باید به یاد داشته باشید این است که هیچ کودکی حاضر نیست با گرسنگی خود را به کشتن دهد. تا زمانیکه غذایی برای خوردن موجود باشد، آنها به اندازه نیازشان از آن خواهند خورد.
 دومین نکته این است که بسیاری از کودکان از غذا به عنوان یک ابزار برای تحریک والدین خود استفاده می‌کنند. هرچه مقاومت آنها در برابر خوردن غذا بیشتر باشد، والدین به آنها توجه بیشتری نشان می‌دهند. آنها می‌دانند که سرباز زدن از خوردن غذا مساوی است با جلب توجه.
 

کودکان کوچکتر
اکثر کودکان دوره‌هایی از بهانه گیری در غذا خوردن را پشت سر می‌گذارند. از حدود دو سالگی کودک غذاهایی که می‌خورد را تشخیص می‌دهد و در رابطه با اینکه دوست دارد چه غذایی بخورد اظهار نظر می‌کند. کودک در این سن یک روز از غذایی خوشش می‌آید و روز دیگر همان غذا را نمی‌پسندد.
کودکان خیلی زود متوجه می‌شوند که غذا حوزه ایست که آنها بر آن کنترل دارند. امتناع از خوردن غذایی خاص فرصتی به آنها می‌دهد که استقلال خود را نشان دهند و جلب توجه کنند. کودک هرچه قاطع‌تر از خوردن غذایی امتناع کند، توجه بیشتری به او جلب می‌شود و این چرخه به مرور تقویت می‌شود. به همین دلیل است که اوقات صرف غذا به فرصتی برای سنجش محدودیت‌ها تبدیل می‌شود.

کودکان بزرگتر
بهانه گیری هنگام غذا خوردن تنها مربوط به سال‌های نوپایی نیست. عادات غذایی نامناسب در میان کودکان گاه تا سال‌ها باقی می‌ماند و برخی اوقات کودک با افزایش سن نیز نمی‌تواند این عادات را فراموش کند. هر چه زودتر برای مقابله با مشکل اقدام کنید بهتر است. در مورد کودکان بزرگتر، والدین تنها باید پشتکار بیشتر داشته باشند.

کودکان خوش غذا: ساده‌تر شدن ساعات صرف غذا
کودکان برای خوردن وعده‌های غذایی مناسب و غذاهای مقوی، باید آموزش ببینند. لازم نیست به آنها اصرار کنید غذای خود را تا انتها میل کنند و به اصطلاح بشقاب خود را آینه کنند! اما شما باید قوانین واضحی برای فرزندتان در این رابطه وضع کنید. داشتن یک استراتژی واضح به فرزندتان می‌فهماند که خوردن غذا می‌تواند لذت بخش باشد. نهایتا این کار باعث می‌شود اعتماد به نفس فرزندتان در رابطه با غذا افزایش پیدا کند.

نکاتی برای کودکان: از این راهکارها در قبال کودکان بهانه گیر استفاده کنید

آنها را در آشپزخانه به کار بگیرید
فرزندتان را تشویق کنید در خرید مواد غذایی و پختن غذا به شما کمک کند. با اینکار، علاقه آنها به غذا بیشتر می‌شود و احتمال اینکه آنها بخواهند از همان غذایی که در فرایند پخت آن شرکت کرده‌اند بخورند افزایش می‌یابد.

الگوی خوبی باشید
کودکان با الگوپذیری آموزش می‌بینند. پس اجازه دهید که آنها ببینند که شما چگونه از خوردن غذاهای سالم لذت می‌برید. همچنین احتمال اینکه کودک میل به خوردن غذاهایی که قبلا دیده است پیدا کند بیشتر است. هر گاه برایتان ممکن است وعده‌های غذایی را به صورت جمعی و در کنار یکدیگر صرف کنید. ایده آل این است که روزی یک وعده غذایی به صورت جمعی در خانه صرف شود. به فرزندتان نشان دهید که از امتحان کردن طعم‌های جدید لذت می‌برید. همچنین به فرزندتان همان غذایی را بدهید که همه شما در حال خوردن آن هستید.

اشتهای آنها را زیاد کنید
کاری کنید که فرزندتان در طول روز در معرض هوای تازه و آزاد قرار گیرد و حتما مقداری ورزش کند. این دو عامل آثار شگفت انگیزی بر اشتهای افراد می‌گذارند! اینکه کودکان اگر گرسنه باشند خیلی ساده بهانه گیری در رابطه با غذا را فراموش می‌کنند به راستی حیرت انگیز است.

اجازه دهید کودک خودش غذایش را در بشقاب بریزد و بخورد
غذا را در ظرفی وسط سفره غذا قرار دهید تا هر کس هر میزان که دوست دارد از آن در بشقاب خود بریزد. تا سن چهار سالگی، تقریبا همه کودکان می‌توانند تشخیص دهند که چه میزان غذا می‌توانند بخورند. علاوه بر این، شما با اینکار به فرزندتان کمک می‌کنید آگاهی اجتماعی‌اش افزایش پیدا کند و استقلال بیشتری کسب کند زیرا کودک می‌تواند خودش انتخاب کند و مسئولیت اعمالش را بپذیرد.

وعده‌ها را کوچک در نظر بگیرید
ممکن است وعده‌ای بیش از حد کوچک و کم باشد، اما اگر فرزند شما همین وعده خیلی کوچک را بخورد بهتر از این است که هیچ چیز نخورد. بشقابی پر از غذا ممکن است برای کودک ترسناک باشد و میل او را برای خوردن از بین ببرد. قاعده اصلی این است که بهتر است هرچه کودک کوچکتر است، غذایی که در بشقاب او ریخته می‌شود نیز کمتر باشد. همچنین به دنبال مواد غذایی ریز باشید. تکه‌های ریز کلم بروکلی، نان تکه شده و برش‌های باریک سیب برای کودک اشتها برانگیزتر هستند

اوقات صرف غذا را به لحظاتی شاد تبدیل کنید

وعده‌های غذایی باید لذت بخش باشند. هنگام صرف غذا در رابطه با رفتار مناسب یا مشکلات خانوادگی صحبت نکنید. سعی کنید فضا را آرامش بخش نگهدارید. بهتر است در رابطه با موضوعات جالب و ساده صحبت کنید.

با غذا بازی کنید
با تحریک قوه خیال پردازی کودک، خصوصا کودکان کوچکتر، می‌توانید او را به خوردن غذا تشویق کنید. مواد غذایی را به شکل‌های مختلف، مانند دایره، ستاره، صورت و یا قطار در بشقاب بچینید و اجازه دهید فرزندتان پیش از خوردن، با آنها کمی بازی کند.

عصبانی نشوید
اگر فرزندتان در برابر خوردن غذایی خاص مقاومت می‌کند، بر اعصاب خود مسلط باشید. به کودک توضیح دهید که شما از او انتظار دارید که این غذا را امتحان کند و اینکه هیچ غذای جایگزینی وجود ندارد. شما باید صبور و پیگیر باشید. اگرچه این دو کار همیشه ساده نیست، خصوصا اگر زمان زیادی را برای آماده کردن یک غذا صرف کرده باشید. اما توجه داشته باشید که هر چه شما خونسردی خود را بیشتر از دست دهید، کودک احساس پیروزی بیشتری خواهد کرد. هر چه بی‌تفاوت‌تر باشید، او بیشتر می‌فهمد که امتناع از خوردن غذا راه مناسبی برای جلب توجه نیست.

کودک را مجبور به خوردن نکنید
شما نمی‌توانید غذایی را به زور به کودک بدهید. او به این رفتار شما واکنش نشان خواهد داد و اتفاقا احتمال اینکه میل او به این غذا کاهش پیدا کند بیشتر می‌شود. بسیاری از بزرگسالان خاطرات بسیار بدی از غذاهایی که مجبور بودند آنها را بخورند دارند. برای فرزندتان از هیچ غذایی چنین خاطراتی به جا نگذارید.

از غذا به عنوان ابزار معامله و چانه‌زنی استفاده نکنید
شاید شما هم گاهی وسوسه شوید که به فرزندتان بگویید: «تا زمانیکه سبزیجات داخل بشقابت را نخوری از پودینگ خبری نیست!». اما هیچ گاه قول ماده غذایی مورد علاقه کودک را پس از خوردن وعده غذای اصلی به او ندهید. با اینکار، غذای اصلی از نظر کودک، منفورتر و غذای ممنوع خاص و ویژه‌تر می‌شود. اینکه شما از کودک انتظار داشته باشید از همه مواد غذایی بخورد منطقی‌تر به نظر می‌رسد. برای مثال از فرزندتان بخواهید در کنار دسر، مقداری از جوانه گندم داخل سالاد را هم بخورد. اینکار، کمتر کودک را وحشت زده می‌کند.

به تلاش خود ادامه دهید
اگر کودک از خوردن غذایی خاص امتناع می‌ورزد، این بدین معنا نیست که او هیچگاه آن غذا را نخواهد خورد. سلیقه کودک به مرور زمان تغییر می‌کند. غذاهایی که زمانی کودک آنها را دوست نداشته است را هر چند وقت یکبار، برای مثال ماهی یکبار، دوباره به او ارائه کنید و اگر او دوباره از خوردن آنها سرباز زد، ناراحت و عصبانی نشوید. شاید لازم باشد غذایی را 8 الی 10 بار به کودک معرفی کنید تا او نهایتا به خوردن آن راضی شود. از اینکه به دیگران بگویید که فرزندتان از فلان غذا خوشش نمی‌آید جدا پرهیز کنید زیرا با اینکار، این حس تنفر در کودک تقویت می‌شود و او به ادامه لجبازی‌اش تشویق می‌شود. در نتیجه، او حاضر به امتحان مجدد آن ماده غذایی نخواهد بود.

چند گزینه در اختیار فرزندتان قرار دهید
به فرزندتان اجازه دهید غذای مورد علاقه خود را انتخاب کند، اما از میان طیف محدودی از گزینه‌ها. برای مثال از فرزندتان بپرسید که دوست دارد با سالاد خود لوبیا بخورد یا نخود؟

محدوده‌ای مشخص را تعیین کنید
اگر فرزندتان از خوردن وعده غذایی تا مدت معینی، برای مثال 30 دقیقه، امتناع ورزید، غذا را از جلوی او بردارید و تا وعده بعدی هیچ غذایی به او ندهید. در این مورد، مصمم باشید و به یاد داشته باشید که با نخوردن چند وعده فرزند شما دچار سوء تغذیه نمی‌شود!

در مورد تنقلات سخت گیر باشید
اگر فرزندتان وعده غذای اصلی را نمی‌خورد، اجازه خوردن تنقلات را به او ندهید. خوردن تنقلات موجب می‌شود اشتهای آنها برای غذاهای اصلی از بین برود و میلشان به غذاهای شور و چرب بیشتر شود. اگر فرزندتان بر خوردن تنقلات اصرار می‌کند، تنقلات سالم مانند میوه و پنیر به او ارائه دهید.

غذا خوردن در حین انجام کارهای دیگر
به نظر می‌رسد غذا دادن به کودک زمانیکه او در حال بازی یا تماشای تلویزیون است کار مناسبی است و باعث می‌شود کودک غذای بیشتر بخورد. اما واقعیت این است که با این کار، کودک هیچگاه نحوه صحیح غذا خوردن را یاد نمی‌گیرد و از فواید اجتماعی غذا خوردن در جمع بهره مند نمی‌شود. همچنین از بین بردن این عادت در بزرگسالی کار دشواري خواهد بود. بهتر است اکثر وعده‌های غذایی را اعضای خانواده با یکدیگر صرف کنند تا کودک نیز با آداب غذا خوردن بیشتر آشنا شود.

پرسش و پاسخ
پرسش: دختر من بسیار کم غذا می‌خورد. من چگونه باید مطمئن شوم که سلامتی او به خطر نخواهد افتاد؟
پاسخ: ممکن است فرزندتان از آنچه شما تصور می‌کنید بیشتر غذا بخورد. آیا بین وعده‌ها تنقلات و نوشیدنی زیادی مصرف می‌کند؟ هنگامیکه کودک از خوردن غذا امتناع می‌کند، بسیاری از والدین به کودک اجازه می‌دهند هر چیزی که دوست دارد بخورد با این تصور که اگر او چیزی نخورد سلامتی او به خطر می‌افتد. این موضوع باعث می‌شود کودک فرصت مناسبی برای خوردن تنقلات مضر پیدا کند. البته تنقلات لزوما مضر نیستند و گاه می‌توانند انرژی مورد نیاز کودک را فراهم کنند. اما اگر فرزند شما خود را با خوردن بیسکویت، چیپس و نوشیدنی‌های شیرین سیر می‌کند، به احتمال زیاد ویتامین‌ها، املاح و فیبر ضروری بدن او تامین نمی‌شود. او اشتهای خود به غذا را با خوردن «کالری‌های خالی» برطرف می‌کند و نمی‌تواند مواد مغذی ضروری بدنش را مصرف کند. از توصیه‌ای که برای تشویق فرزندتان به مصرف وعده‌های غذایی کامل ارائه می‌کنیم استفاده کنید.

سلیقه مادر در انتخاب غذا بر سلیقه کودک تاثیرگذار است
طبق تحقیقات صورت گرفته در سال 2002 در ایالات متحده امریکا، سلیقه مادر در انتخاب غذا بر میل فرزند او، از سنین بسیار پایین، تاثیر گذار است. اگر شما غذایی را دوست نداشته باشید، احتمال اینکه از این غذا به فرزندتان بدهید کمتر است. اما بهتر است فرزندتان را با طعم‌های جدید آشنا کنید، حتی اگر خودتان طعمی را دوست ندارید. تا قبل از سن هشت سالگی، کودکان طعم‌های جدید را بهتر می‌پذیرند.

پرسش و پاسخ
پرسش: اگر فرزند من بر خوردن تنقلات میان وعده‌های غذایی اصرار زیادی داشته باشد، من چه باید بکنم؟
پاسخ: در طول روز، به فرزندتان بیش از دو وعده تنقلات ندهید. اولی بین صبحانه و ناهار و دومی هنگام عصر. اگر فرزندتان از خوردن وعده غذاي اصلی امتناع می‌کند، نباید بیش از این اجازه خوردن تنقلات به او بدهید. میان وعده‌های مناسب می‌توانند میوه (مانند سیب، موز، انگور و کیوی)، پنیر، کراکر، ساندویچ‌های کوچک که با نان سبوس دار تهیه شده اند و ماست میوه‌ای باشند. اگر فرزندتان درخواست تنقلات مضر کرد، در مقابل او با سرسختی بایستید. حتی اگر او خیلی اصرار کرد شما راضی نشوید. هیچ پدر یا مادری دوست ندارد فرزندش از گرسنگی اذیت شود. اما کودک پس از دو سه هفته متوجه می‌شود که بهترین راه مقابله با گرسنگی، خوردن وعده‌های غذایی است.

خلاصه
 سعی کنید کمتر نگران باشید – فرزندتان خود را از گرسنگی تلف نخواهد کرد.
 به یاد داشته باشید که کودکان بهانه گیر از غذا به عنوان وسیله‌ای برای کنترل اطرافیان، کسب استقلال و جلب توجه استفاده می‌کنند.
 لازم است که هنگام صرف وعده‌های اصلی غذا استراتژی واضحی داشته باشید.
 کودکان را در برنامه ریزی برای غذا، خرید مواد غذایی و پخت آن مشارکت دهید.
 الگوی خوبی باشید و سعی کنید تا جاییکه ممکن است وعده‌های غذایی را در کنار سایر اعضای خانواده صرف کنید.
 ساعات صرف غذا را به اوقاتی خوش تبدیل کنید و از بحث و جدل بر سر غذا در این هنگام بپرهیزید.
 از فرزندتان عصبانی نشوید و او را مجبور به خوردن غذایی خاص نکنید.
 از غذا به عنوان وسیله معامله یا چانه زنی استفاده نکنید.
 سلیقه کودکان در رابطه با غذا تغییر می‌کند – هر چند وقت یکبار غذاهای قدیمی را دوباره به او معرفی کنید.
 اگر کودک وعده غذای اصلی را نمی‌خورد، به او اجازه خوردن تنقلات را ندهید.

سعيده نوباوه