برلیانت بزرگمهر؛ محقق و مشاور تغذیه و رژیم درمانی
برخی از افراد معتقدند كه افزودن شكر به مواد غذایی برای تخفیف اسهال و نفخ و نیز تامین انرژی مورد نیاز كودكان مبتلا به اسهال، مفید است و به همین علت مقدار قابل توجهی قند و شكر به غذای كودك اضافه می‌كنند. این مادران عزیز باید توجه داشته باشند كه قند و شكر برای كنترل و درمان اسهال به هیچ‌وجه موثر نیست و صرفا مقدار زیادی انرژی در بدن شخص تولید می‌كنند و فاقد هر نوع ماده مغذی دیگری می‌باشند، به اضافه اینكه افراط در مصرف قند و شكر زمینه بروز چاقی را در كودك فراهم می‌نماید، بدون آنكه هیچ‌گونه ماده مغذی مفیدی به بدن او برساند.
همچنین مصرف مواد شیرین به سلامت دندان‌ها نیز لطمه می‌زند و موجب خرابی و پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. جهت تامین انرژی از دست رفته در اسهال، می‌توان از مواد خوراكی حاوی ارزش تغذیه‌ای بالا استفاده نمود.
بعضی از مادران بر این باورند كه مصرف نوشابه‌های گازدار همراه غذا و یا به تنهایی به عنوان میان وعده می‌تواند در كنترل و درمان اسهال مفید باشد. این باور صحیح نیست، زیرا مصرف این قبیل نوشیدنی‌ها موجب تشدید اسهال می‌شود. ضمنا این آشامیدنی‌ها فاقد ارزش تغذیه‌ای مناسب می‌باشند و به علت دارا بودن مقدار زیادی قند می‌توانند موجب بروز چاقی در كودك بشوند. لازم به ذكر است كه نوشابه‌های گازدار به علت دارا بودن فسفر زیاد، مانع جذب كلسیم غذا شده و به رشد كودكان لطمه می‌زنند.
افزایش مصرف چای و یا قهوه نیز در زمان بروز اسهال توصیه نمی‌شود، زیرا این نوشیدنی‌ها حاوی كافئین زیاد هستند و به تشدید اسهال كمك می‌كنند. ضمنا كافئین موجود در آنها موجب بروز اختلالاتی از جمله بی‌خوابی، تپش قلب و عوارض دیگر در كودكان می‌شود كه برای سلامت آنان مفید نیست.
برخی از والدین معتقدند كه جهت تامین ویتامین‌های از دست رفته از بدن كودك در دوران اسهال، باید از منابع دارویی ویتامین‌ها استفاده نمود و به‌خصوص بسیاری از آنان به استفاده از قرص‌های ویتامین C و یا افزودن آب لیموترش به مقدار زیاد به غذای كودك مبادرت می‌ورزند. توجه به این نكته ضروری است كه اولا استفاده از منابع دارویی ویتامین‌ها و مواد معدنی صرفا باید به دستور پزشك و با احتیاط صورت گیرد و مصرف خودسرانه داروها و مكمل‌‌ها به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. ثانیا مصرف ویتامین C به مقدار زیاد به تشدید اسهال كمك می‌كند. بهتر است با پیروی از یك برنامه غذایی صحیح و استفاده از محلول ORS در طول دوران اسهال، به تامین برخی از نیازمندی‌های تغذیه‌ای ضروری كودك كمك نمود.
مصرف موز به علت دارا بودن پكتین به بهبود اسهال كمك می‌كند. ضمنا چون این میوه حاوی پتاسیم بالایی است و در اسهال مقداری پتاسیم از دست می‌رود، لذا موز در تامین این ماده مغذی مفید، موثر می‌باشد.
یكی از مواد غذایی كه مصرف آن در اسهال در حد وسیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ماست است. ماست از مواد خوراكی مفیدی است كه حاوی ارزش تغذیه‌ای بالایی می‌باشد. به‌علاوه این ماده غذایی در كنترل و بهبود اسهال نیز موثر است، اما توجه داشته باشید كه مصرف ماست چرب نه تنها در بهبود اسهال مفید نیست، بلكه موجب تشدید آن نیز می‌شود. البته در مصرف ماست نیز نباید افراط نمود، زیرا جلوی اشتهای كودك را برای مصرف غذای اصلی
می‌گیرد.
نگاهی به مطالب فوق به ما نشان می‌دهد كه در بسیاری از موارد ممكن است باورهایمان در مورد تغدیه، به خصوص به هنگام بیماری كودكان صحیح نباشد. در دوران بیماری‌ها كه قدرت ایمنی اطفال كاهش می‌یابد و بدن آنان در برابر انواع امراض آسیب‌پذیر می‌شود، لازم است جهت تامین نیازمندی‌های تغذیه‌ای آنها به خصوص در این دوران حتما با یك فرد متخصص و آگاه در زمینه تغذیه كودكان مشورت شود.
