تحریریه زندگی آنلاین : ممکن است شما هم مثل خیلی از والدین آرزوی روزی را داشته باشید که کودک‌تان نیاز به پوشک یا کهنه نداشته باشد. آموزش توالت رفتن کار بزرگی به نظر می‌رسد، به خصوص هنگامی که بستگان، دوستان، همسایه‌ها و همچنین کتاب‌ها، راه‌های مختلفی را پیشنهاد می‌کنند. اغلب خردسالان کنترل کامل روزانه را بعد از 3 سالگی و شبانه را تا 5 سالگی خواهند داشت. سعی کنید عجله نداشته باشید. نباید با زور، کودک را به توالت بفرستید. کودکی که روی توالت و یا لگن مخصوص دستشویی کودکان نمی‌نشیند، برای آموزش توالت رفتن، آماده نیست. غر زدن یا تنبیه کردن چاره‌ساز نیستند. خاطر جمع باشید هر زمان که کودک شما آماده شد، یاد می‌گیرد که از توالت استفاده کند. نکات زیر پیشنهادهایی است راجع به چگونگی شروع آموزش توالت رفتن در خردسالان.
بیشتربخوانید:
آموزش دستشویی رفتن را به کودک یاد بدهیم؟
آموزش توالت رفتن چقدر طول می‌کشد؟
این کار زمان می‌برد. ممکن است تا زمانی که کودک، بیشتر اوقات خشک باشد، 3 تا 4 هفته طول بکشد، گرچه در بعضی کودکان چندین ماه طول می‌کشد. طی یکسال و یا حتی بیشتر بعد از آموزش، ممکن است کودک تصادفا شلوارش را کثیف و یا خیس کند. بچه‌ها متفاوت هستند. اگر کودک‌تان سریع‌تر و یا آهسته‌تر از دیگران بود، نگران نشوید. آموزش ادرار کردن در توالت آسان‌تر از مدفوع کردن در آن است. خیلی از بچه‌ها در طول روز خشک هستند و منتظر می‌مانند تا زمان خواب که پوشک داشته باشند و بعد مدفوع می‌کنند. این کار طبیعی است و جای نگرانی ندارد. اگر کودک شما به مهد کودک می‌رود، روش مربیان آنجا را جویا شوید و روش خودتان را برای آنها بازگو کنید تا بتوانید با هم هماهنگ کار کنید.
چه زمانی کودک برای آموزش توالت رفتن آماده است؟
کودکان هنگامی برای آموزش توالت رفتن آماده هستند که:
خیس یا کثیف بودن خود را خبر دهند و یا بخواهند که به دستشویی بروند.
بتوانند صبر کنند و یا تا مدتی کنترل داشته باشند.
علاقه خود را به دستشویی یا بی‌علاقگی خود را به کهنه خیس یا کثیف نشان دهند.
بتوانند لباس خود را دربیاورند یا حداقل شلوار خود را پایین بکشند.
سایر علائم که نشان‌دهنده زمان مناسب است عبارتند از: پوشک مرطوب باشد تا اینکه کاملا خیس باشد، در فواصل بین خیس شدن مدت طولانی‌تری خشک بماند. زمان‌های کار کردن شکم مرتب و از سلامت عمومی خوب برخوردار باشد (برنامه آموزش توالت رفتن را زمانی که حال کودک خوب نیست شروع نکنید).
چگونه می‌توان برای آموزش توالت رفتن آماده شد؟
برنامه کودک‌تان را پیدا کنید
زمانی را که کودک اغلب خودش را خیس و یا کثیف می‌کند، یادداشت کنید. وقتی می‌خواهید آموزش را شروع کنید، در این زمان‌ها او را روی توالت بنشانید.
آنها به زودی بین پُری مثانه و یا روده و استفاده از توالت، ارتباط می‌دهند. اگر برنامه منظمی ندارند و یا اغلب اوقات خیس هستند، برای آموزش توالت رفتن آمادگی ندارند.
هر چه را که نیاز دارید، از قبل آماده کنید
شما می‌توانید از توالت و یا لگن مخصوص دستشویی کودکان برای آموزش استفاده کنید. اگر از توالت بزرگسالان استفاده میکنید، با کمک وسیله‌ای آن را کوچک‌تر کنید تا کودک‌تان از افتادن در توالت نترسد و پاهای او معلق در هوا نباشد.
بیشتربخوانید:
آموزش دستشويی رفتن به كودكان
به فرزندتان برای آمادگی کمک کنید
از پوشک فقط هنگام خواب استفاده کنید. پوشک نشانه این است که او می‌تواند خودش را هر وقت و یا هر جا که خواست خیس و یا کثیف کند.
روزها به او شورت غیر قابل نفوذ بپوشانید. با شورت خیس، کودک احساس خیس بودن را واقعی‌تر درک می‌کند.
به کودک لباس‌های راحت بپوشانید. لباس‌های بدون کمربند و دکمه برای کودکان جهت پوشیدن و درآوردن، راحت‌تر هستند. در نتیجه رفتن به توالت بدون کمک راحت‌تر است.
در مورد لگن مخصوص کودکان با او صحبت کنید و به او اجازه بازی و نشستن روی آن را بدهید.
در شروع، انتخاب محل استفاده از لگن مخصوص را به میل کودک واگذار کنید.
استفاده از توالت را به کودک آموزش دهید
روز شروع را انتخاب کنید
شما هم باید برای آموزش دادن آماده باشید، یعنی برنامه را دنبال کنید و همیشه یک برنامه را ادامه دهید. نمی‌توانید یک روز کاری را بکنید و روز بعد آن را تعطیل کنید. برای روزهایی که در خانه هستید، نصف روز را برای شروع آموزش کنار بگذارید. بهتر است زمانی را انتخاب کنید که تمام اعضای خانواده در آرامش بوده و تحت فشار اضافی نباشند.
چگونگی استفاده از توالت را توضیح دهید
مراحل رفتن به دستشویی را به شرح زیر برای او بازگو کنید
به مامان یا بابا بگو.
به دستشویی برو.
شورت خود را بیرون بیاور.
روی توالت بنشین.
سعی کن جیش کنی.
از یکی از ما بخواه که تو را تمیز کند.
سیفون را بکش.
دستت را بشوی، ما هم دست‌مان را می‌شوییم.
به فرزندتان مقدار کافی مایعات بدهید
همیشه از نوشیدن مقدار کافی مایعات در کودک‌تان مطمئن باشید. روزهای اول آموزش بهتر است به او مقدار زیادتری مایعات بدهید تا اینکه بیشتر به دستشویی برود، ولی مایعات را با زور و بیشتر از آنچه که می‌خواهد به او ندهید. برای اینکه شکمش خوب کار کند (داشتن مدفوع نرم)، باید در رژیم غذایی‌اش مقدار کافی میوه و سبزی وجود داشته باشد.
هر چند وقت یک بار برای توالت رفتن از او سوال کنید
اگر موقع نیاز به توالت رفتن، به شما خبر نمی‌دهد، گهگاه از او بپرسید. مراقب علائمی مثل نگه داشتن خودش، در هم کشیدن چهره و یا زور زدن باشید. مراحل ذکر شده را به او خاطر نشان کنید.
کودک را به نشستن روی توالت تشویق کنید
وقتی فکر میکنید که موقع اجابت مزاج او است، او را برای مدت 5 تا 6 دقیقه روی توالت بنشانید.
بهترین زمان برای این کار وقتی است که احتمال نیاز او به توالت رفتن را حدس می‌زنید. مثل:
صبح‌ها بعد از بیدار شدن از خواب
بعد از غذا خوردن
قبل از بیرون رفتن از خانه
بعد از برگشتن از بیرون
اما او را با زور روی توالت ننشانید. اگر نمی‌خواهد این کار را بکند، ولش کنید. فقط وقتی که آماده برای اجرای برنامه است، مراحل را به او یادآوری کنید. اگر منظم روی توالت نشست، آرام و علاقه‌مند بود و در نهایت موفق شد، او را به خاطر کاری که انجام داده تشویق کنید و توجه نشان دهید.
حداقل 2 ساعت بین دستشویی رفتنش صبر کنید، مگر اینکه خودش بخواهد که زودتر برود. وقتی که 3 تا 5 دقیقه نشست و کاری نکرد، او را به خاطر نشستنش تشویق کنید و بگذارید برود بازی کند.
به او یاد دهید که دستش را بشوید
آموزش بهداشت از سنین پایین، خیلی مهم است. بعد از هر بار دستشویی رفتن باید دستش را بشوید. در ابتدا لازم است که به او یادآوری و در انجام شستشو کمکش کنید.
رفتار مناسب او را تشویق کنید
هر مرحله‌ای را که انجام داد و هر پیشرفتی که حاصل شد و همین طور اگر توانست از توالت استفاده کند، او را تشویق کنید. آنچه را که خوب انجام داده بیان کنید: «علی! آفرین که به من خبر دادی که می‌خواهی به دستشویی بروی». شاید بخواهید که به او جایزه‌ای هم بدهید، مثلا برایش قصه بگویید، یا اجازه بدهید به کسی که دوست دارد تلفن کند و یا عکس‌برگردان و ستاره به او بدهید.
اگر تصادفا خودش را خیس و یا کثیف کرد، خونسرد باشید
اگر کودک‌تان اتفاقی خودش را خیس و یا کثیف کرد، به آرامی به او بگویید: «اِ، خیس کردی، بگذار عوضت کنم». به دستشویی بروید و او را تمیز کنید. خونسرد باشید و او را تنبیه نکنید. در حین تمیز کردنش با او زیاد صحبت نکنید و نگذارید که به او خوش بگذرد. چند دقیقه بعد از تعویض، مراحل دستشویی رفتن را به او یادآوری کنید.
نکاتی برای پیشگیری از موارد احتمالی
آموزش توالت رفتن یک مرحله آموزشی است و ممکن است اوقاتی هم باشد که کودک خودش را خیس و کثیف کند. گاهی او به محض بیرون آمدن از دستشویی خودش را خیس می‌کند و یا گاهی مقداری از کارش را در دستشویی و مقدار بیشتر آن را در شلوارش می‌کند. این موارد طبیعی است و نشان می‌دهد که شما به موقع او را به دستشویی برده‌اید و او شروع به یادگیری کرده است.
نکاتی برای کمک به پیشگیری از موارد فوق
مطمئن باشید که توالت و یا لگن مخصوص دستشویی کودکان به راحتی در دسترس کودک است.
هنگام بازی‌های طولانی و یا قبل از بیرون رفتن از خانه، از او بپرسید آیا می‌خواهد که به دستشویی برود؟
اوقاتی که بیرون از منزل هستید، کودک را برای رفتن به دستشویی تشویق کنید.
پوشک کردن شبانه را تا هنگامی که اغلب اوقات تا صبح خشک است، ادامه دهید.
از او بخواهید درست قبل از خواب به دستشویی برود.
هنگامی که کودک بیمار است و یا برنامه روزانه او به هم خورده (به دنیا آمدن بچه جدید، نقل مکان یا جدا شدن از خانواده از استرس‌هایی هستند که برنامه عادی او را به هم می‌زنند)، ممکن است خودش را خیس یا کثیف کند. در این صورت برنامه آموزش توالت رفتن را متوقف کنید و وقتی همه چیز به حالت طبیعی بازگشت، مجددا شروع نمایید. برای جایزه دادن، صبر کنید تا چند مرحله را درست انجام دهد. همین طور هنگامی که تمام مراحل را با موفقیت به انجام رساند، جایزه دادن را متوقف کنید. گهگاه برای انجام مراحل توالت رفتن، کودک را تشویق نمایید.
سایر پیشنهادات
برای آموزش توالت رفتن پیشنهادات دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند کمک‌کننده باشند، مثلا تمرین دستشویی رفتن عروسک را می‌توانید با کودک بازی کنید.
مراحل دستشویی رفتن را برای عروسک انجام دهید.
عروسک را به خاطر این کارش تشویق کنید.
بعد، کودک وانمود کند که عروسک است.
از کودک بخواهید آنچه را که باید انجام دهد، بگوید، مثلا «وقتی می‌خواهی به دستشویی بروی چه کار باید بکنی؟» یا «بعدش چه کار می‌کنی؟»
اگر نمی‌دانست به او یادآوری کنید.
در صورت لزوم برای اجرای مراحل او را کمک کنید.
همکاری و موفقیتش را در هر مرحله تشویق نمایید.
نکات کلیدی
به خاطر داشته باشید کودک زمانی آموزش می‌پذیرد که آماده باشد.
از لگن مخصوص دستشویی کودکان و یا توالت همراه با حفاظ استفاده کنید.
مراحل را برای کودک‌تان توضیح دهید.
او را برای نشستن روی توالت تشویق نمایید.
اگر نمی‌نشیند پافشاری نکنید.
برای انجام مراحل یا هر گونه موفقیت، او را تحسین کنید و جایزه بدهید.
هنگامی که به طور اتفاقی خودش را خیس و یا کثیف می‌کند خونسرد باشید.
اگر آموزش توالت رفتن موجب ناراحتی او شده، آن را متوقف کنید و بعد از چند هفته مجددا شروع نمایید.
