زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم :د‌‌‌کتر سارا طالبی پور نیکو ، متخصص اطفال و نوزاد‌‌‌ان

Saratpn@gmail.com

اینستاگرام: Dr.talebipoor

تحریریه زندگی آنلاین : این اختلال اغلب در 3 درصد کودکان سنین 4 تا 7 سال بروز می‌کند. کودک با صدای جیغ از خواب بلند می‌شود و معمولا حرفی نمی‌زند یا کم سخن می‌گوید و ممکن است مشغول به کوبیدن و زدن بشود، به طوری که نتوان او را مهار کرد و بعد دوباره به خواب می‌رود. در حقیقت کودک در هنگام خواب کاملا هشیار نمی‌شود و علائمی از ترس در کودک دیده نمی‌شود. در هنگام صبح کودک از اتفاقات شب گذشته چیزی به یاد نمی‌آورد. در یک سوم کودکان امکان دارد که در طی خواب راه هم بروند. در هنگام حمله وحشت شبانه تپش قلب بالا می‌رود و مردمک‌ها گشاد می‌شوند و کودک تنفس‌های عمیق و عمقی دارد. این اختلال در مرحله سه یا چهار خواب با امواج آهسته روی می‌دهد. معمولا در یک سوم آغاز شب اتفاق می‌افتد. گاها با تشنج‌های پارشیال در تشخیص افتراقی قرار می‌گیرد.

کابوس شبانه

این اختلال معمولا در مرحله دوم خواب و در فاز حرکت سریع چشم اتفاق می‌افتد. معمولا در نیمه دوم شب اتفاق می‌افتد. کابوس شبانه در حقیقت بازتابی از استرس‌ها و تجربیات پیرامون کودک است و فرآیند‌هایی مثل از پوشک گرفتن یا جدا کردن تخت خواب یا ایجاد بیماری یا بیکاری در والدین می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. در بچه‌های 5 تا 8 ساله، تصادفات یا تغییر مدرسه و یا طلاق والدین و مرگ یکی از اعضای خانواده می‌تواند عامل استرس‌زای شروع کابوس‌های شبانه باشد. در کابوس شبانه کودک با ترس یا گریه از خواب بیدار شده و کاملا هشیار می‌شود. کودک در به خواب رفتن مجدد نیز مشکل خواهد داشت و روز بعد نیز کودک رویای خود را به یاد می‌آورد. وقتی کودک دچار کابوس دیدن می‌شود، به سراغ او بروید، وی را در آغوش بگیرید و ماساژ دهید تا آرام شود. اگر کابوس تکرار می‌شود، یک چراغ خواب کم نور در اتاق کودک روشن باشد.

روش های درمان

 رفتار درمانی

 کاهش استرس محیط زندگی

 محدود‌سازی بازی‌های الکترونیک

 در موارد شدید گاها نیاز به درمان دارویی تحت نظر پزشک می‌باشد.

بیشتربخوانید:

عواقب خوابیدن کودک کنار والدین را جدی بگیرید

نسخه ای برای خواب راحت کودکان

راه‌های پیشگیری از کابوس دیدن در کودک

  استرس محیط کودک را کاهش دهید.

 اگر احساس می‌کنید مشکلی در طی روز وجود دارد که باعث کابوس دیدن کودک می‌شود، حتما از مشاور کودک برای برطرف کردن عامل استرس‌زا کمک بگیرید.

 داشتن روتین قبل از خواب مثل حمام گرم و شستن دست و پاها و خواندن یک داستان شاد یا ترانه و آهنگ آرام‌بخش

 روشن نگه داشتن چراغ خواب

 استفاده از لوسیون‌های خواب قبل خوابیدن که به شکم و پیشانی‌اش بمالید و به کودک بگویید اینها کرم‌های خواب خوب هستند.

  ساختن اسپری ضد کابوس

یک بطری اسپری را با آب و مقداری عصاره وانیل پر کنید و به کودک بدهید تا قبل از خواب مقداری را به دیوار اتاقش بزند تا خواب‌های بد را دور کند.

راه رفتن در خواب

راه رفتن در خواب یا خواب‌گردی به حالتی اطلاق می‌شود که کودک در طی خواب از جایش بلند می‌شود و راه می‌رود و فعالیت‌های دیگری را انجام می‌دهد و معمولا کودک صبح فعالیت‌هایی که کرده است را به یاد نمی‌آورد. راه رفتن در خواب معمولا در نیمه اول شب و یک تا دو ساعت پس از به خواب رفتن اتفاق می‌افتد. خواب‌گردی در کودکان نگرانی ندارد و این بچه‌ها مشکلات عاطفی و روانی ندارند و معمولا در زمان بلوغ و نوجوانی برطرف می‌شوند.

بیشتربخوانید:

دکوراسیون اتاق کودک در شرایط خاص

  علل راه رفتن در خواب

 ارثی

 کمبود خواب یا خستگی مفرط

 اختلالات خواب مثل آپنه خواب

 بیماری یا تب

 داروها مثل قرص‌های خواب‌آور

 استرس و اضطراب

 تغییر در محیط خواب

 میگرن

 آسیب به سر

علائم خواب‌گردی

 نشستن در رختخواب و انجام حرکات تکراری مثل مالیدن چشم‌ها

 مات و مبهوت بودن (علی‌رغم اینکه چشمان‌شان باز است، ولی انگار چیزی نمی‌بینند.)

 عدم پاسخ دادن یا پاسخ‌های غیر منطقی

 سخت بیدار شدن

 صحبت کردن در خواب

 ادرار کردن در جاهای غیر طبیعی

درمان خواب‌گردی

 آرام کردن کودک با موسیقی هنگام خواب

 برنامه منظم خواب برای خواب کودک و چرت‌های روزانه: زیرا کم‌خوابی یک محرک شناخته شده برای خواب‌گردی است.

 کاهش میزان مایعات مصرفی در شب و خالی کردن مثانه قبل از خواب

 عدم مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل نوشابه، چای، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و شکلات در نزدیکی زمان خواب

 اتاق خواب کودک ساکت، آرام، خنک و تاریک باشد.

 یکی از درمان‌هایی که معمولا برای کودک انجام می‌شود، این است که برای چند شب متوالی زمان بین خوابیدن کودک تا شروع راه رفتن در خواب را ثبت کنید. سپس برای چند شب متوالی کودک را 15 دقیقه قبل از زمان انتظار برای خواب‌گردی بیدار کنید و فقط کمی مختل کردن خواب به اندازه‌ای که کودک کمی تکان بخورد، کافی است.

 اگر کودک در حین خواب راه می‌رود، پیشگیری از آسیب مهم‌ترین کار است.

 اشیاء خطرناک را از دسترس کودک خواب‌گرد دور کنید.

 در و پنجره‌‌ها را ببندید و قفل کنید.

 کودک را در تخت‌های دو طبقه نخوابانید.

 اجسام نوک‌تیز و وسایل به هم ریخته را از روی زمین اطراف تخت بردارید.

 آبگرمکن را در دمای پایین‌تری تنظیم کنید.

  اگر خواب‌گردی بعد از سن نوجوانی اتفاق بیفتد یا استرس و اضطراب و سایر عوامل روانی در ایجاد اختلالات خواب نقش داشته باشد و یا اینکه احتمال می‌دهید مسائل پزشکی دلیل خواب‌گردی کودک هستند، حتما با پزشک مشورت کنید. در این موارد گاها نیاز به نوار مغز یا پلی‌سومنوگرافی می‌باشد.

اختلالات خواب ادامه دارد...