زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

چگونه رابطه دوستی میان فرزندان ایجاد کنیم؟

امروزه به دلیل تاکیدی که روانشناسان و مشاوران بر رابطه میان والدین و فرزندان دارند، در بسیاری مواقع رابطه میان فرزندان با یکدیگر نادیده انگاشته می‌شود و به اهمیت آن پرداخته نمی‌شود. به همین دلیل است که اغلب به تاثیر رابطه کودکان با خواهر و برادرشان توجهی نمی‌شود. اما رابطه هر فرد با خواهر یا برادرش بخش مهمی از رشد درونی او محسوب می‌شود. لذت داشتن یک رابطه خوب با برادر یا خواهر، اگر از لذت داشتن رابطه خوب با والدین بیشتر نباشد، از آن کمتر نیز نیست. روابط با خواهر یا برادر جز طولانی‌ترین روابط ما با دیگران در طول عمرمان محسوب می‌شود. از همین رو، می‌توان خواهر یا برادر را دوستانی دانست که از کودکی تا پایان عمر همراه ما هستند.

برخی والدین تصور می‌کنند فرزندان آنها از بدو تولد باید یکدیگر را دوست داشته باشند، به یکدیگر محبت کنند و از هم حمایت کنند. اما تحقیقات روانشناسان نشان می‌دهند در بسیاری موارد، چنین باوری حقیقت ندارد. اتفاقا از بدو تولد، میان خواهران و برادران نوعی حس رقابت شکل می‌گیرد.

البته این به معنای نبود محبت و علاقه به یکدیگر نیست. اما نباید حس رقابت میان آنها را نیز نادیده گرفت. زیگموند فروید در سال 1949 در نظریه‌ای علمی عنوان کرد که رقابت میان فرزندان یکی از عوامل مهم تفاوت‌های شخصیتی در آینده است.

پس همانطور که می‌بینید، روانشناسان از سال‌هاپیش به ابعاد پیچیده روابط میان خواهران و برادران پی برده‌اند و در پی توصیف آن برآمده‌اند. تحقیقات نشان می‌دهند هر چه فاصله سنی میان فرزندان کمتر باشد، رقابت میان آنان بیشتر است. همچنین رقابت میان برادران بیش از خواهران است. برادران به مقابله فیزیکی با یکدیگر می‌پردازند در حالیکه خواهران وارد دعوای لفظی می‌شوند. ثابت شده است که در اکثر موارد، خواهران حتی پس از رشد و تشکیل زندگی مستقل، رابطه بهتری با یکدیگر دارند. البته نمی‌توان این موضوع را به همه موارد تعمیم داد. همیشه با توجه به شرایط زندگی و ویژگی‌های شخصیتی، استثنائاتی وجود دارند. اما در این میان، آنچه بیش از سایر عوامل می‌تواند تعیین‌کننده باشد، رفتار و نحوه برخورد والدین با فرزندان است. والدین می‌توانند با رعایت چند نکته ساده در برخورد با فرزندان خود، به بهبود رابطه آنها با یکدیگر و افزایش حس محبت و دوستی آنها کمک کنند.

مقایسه نکنید

اکثر قریب به اتفاق متخصصان معتقدند نباید فرزندان را با یکدیگر مقایسه کرد. با توجه به این نکته، واضح است که از توجه بیش از حد به یکی از فرزندان و نادیده گرفتن دیگری باید اکیدا اجتناب شود. در انتخاب جملات دقت کنید. استفاده از عباراتی نظیر «از خواهرت یاد بگیر...!» یا «تو چرا مثل برادرت نیستی...؟» نه تنها به بهبود رفتار کودک کمکی نمی‌کند، بلکه موجب تخریب رابطه میان فرزندان با یکدیگر می‌شود. با اینکار، کودکان متوجه تقصیر والدین خود نمی‌شوند بلکه خواهر یا برادر خود را عامل این سرزنش‌ها می‌دانند و به تدریج به او به چشم یک مزاحم یا رقیب نگاه می‌کنند.

خود را کنار بکشید

در بحث‌ها و مشاجرات فرزندان خود دخالت نکنید، مگر اینکه درگیری فیزیکی رخ دهد. مهارت حل مسئله و همکاری از جمله مهارت‌های اساسی و مهم زندگی هر فرد محسوب می‌شوند و حل مشکلات با خواهر یا برادر یکی از بهترین فرصت‌ها برای ایجاد و تقویت این مهارت‌هاست. البته تلاش برای بهبود رابطه اشکالی ندارد، اما از جهت‌گیری به نفع یکی و به ضرر دیگری جدا پرهیز کنید. همچنین از فرزند بزرگتر خود توقع بیشتری نداشته باشید. اینکه شما تصور می‌کنید فرزند بزرگتر شما به دلیل دو یا سه سال اختلاف سنی باید نسبت به فرزند کوچکترتان رفتاری کاملا منطقی داشته باشد غلط است. فرزندان شما هر دو کودک هستند و نباید از آنها بیش از حد انتظار داشت.

رفتار تعیین‌کننده است

هر چند که احتمال ایجاد حس رقابت میان فرزندان زیاد است، اما این به معنای قهری بودن شکل گیری این رقابت نیست. رفتار مناسب در کیفیت رابطه فرزندان با یکدیگر تعیین کننده است. اطراف ما خواهران و برادران زیادی وجود دارند که به دلیل رفتار و انتظارات صحیح والدین، رابطه ای بسیار خوب با یکدیگر دارند. رفتارهای فرزندان، عکس‌العملی در مقابل اعمال ما هستند. بهتر است به رفتارهای خود توجه بیشتری داشته باشیم.

فرصتی برای دوستی ایجاد کنید

سعی کنید تماس فرزندانتان با یکدیگر را از طریق فعالیت‌های اجتماعی افزایش دهید. نام نویسی در کلاس‌های مشترک یا بازی‌های مشترک از نمونه‌های این فعالیت‌ها هستند. کاری کنید فرزندان در زندگی یکدیگر درگیر شوند. بدین ترتیب محبتشان افزایش می‌یابد و بیشتر ارزش وجود یکدیگر را درک می‌کنند. همچنین شما و همسرتان سعی کنید اوقات بیشتری را با فرزندتان بگذرانید. اگر محیط خانواده گرم باشد، فرزندان از سلامت روانی بیشتری برخوردار خواهند بود و بدین ترتیب رابطه بهتری با یکدیگر خواهند داشت. بهتر است فعالیت‌های گروهی، مثلا بازی‌های دسته جمعی را افزایش دهید. در فعالیت‌های گروهی، افراد به جای منافع شخصی خود، منافع جمع را در نظر می‌گیرند. در نتیجه حس خودخواهی کودکان کاهش می‌یابد. همچنین توجه به سنت‌ها و رعایت آداب و رسوم به تقویت حس نزدیکی اعضای خانواده به یکدیگر کمک می‌کند.

مسئولیت‌های مشترک به فرزندان بسپارید

هر چند وقت یکبار، مسئولیتی مشترک به فرزندان خود بسپارید. برای مثال از آنها بخواهید خودروی شما را به کمک یکدیگر بشویند یا ظرف‌هارا خشک کنند یا ... نوع مسئولیت اهمیت زیادی ندارد. مهم این است که فرزندان دارای هدفی مشترک می‌شوند و برای انجام آن کار، آنها مجبورند با یکدیگر همکاری کنند. در نتیجه این همکاریها، به تدریج رابطه میان فرزندان عمیق و دوستانه‌تر می‌شود.

معجزه سفر را دست کم نگیرید

ارزش و تاثیر سفر برای نزدیک کردن فرزندان به یکدیگر نباید نادیده گرفته شود. هنگامیکه کودکان کمی از رفاه همیشگی خود فاصله می‌گیرند و از دوستانشان دور می‌شوند، به اعضای خانواده، خصوصا خواهران و برادران خود توجهی بیشتر می‌کنند. آنها مجبور به گذراندن اوقاتی در کنار اعضای خانواده می‌شوند. طی همین اجبار است که کودکان متوجه لذت بودن در کنار والدین و خواهران و برادران خود می‌شوند. بازی و کسب تجربه‌های جدید برای کودکان خاطره‌انگیز خواهد بود. لازم نیست برای سفر امکانات ویژه‌ای داشته باشید. حتی سپری کردن ساعاتی خارج از شهر را نیز می‌توان سفر به حساب آورد.