تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
با انجام فعالیتهای ساده و سرگرم كننده حتی در زمان غذا دادن به نوزادان میتوانید یادگیری آنها را بهبود ببخشید. همه ما به محض اینكه نوزادمان به دنیا میآید و سالم است، خدا را شكر میكنیم و خوشحال میشویم؛ ولی در عین سلامت، از هوش درخشانی نیز بهرهمند باشد. در مورد هوش خارقالعادهای كه منجر شود كودك ما به دانشگاه راه پیدا كند، صحبت نمیكنیم، بلكه منظور سلامت فكری كودك برای گذران یك زندگی بیدغدغه است.
اگرچه بخشی از هوش كودك به ژن بستگی دارد، ولی علم به وضوح نشان داده كه رشد مغز كودك تا حدود زیادی به تجارب اولیه نوزاد و استفاده از اسباب بازیهای مختلف وابسته است. نگران نباشید، پرورش و رفتار مثبت با كودكان موجب ساخته شدن میلیونها اتصالات مغز میشود كه هر یك از آنها به رشد زبان، مهارتهای حل مسائل و ضریب هوشی عاطفی كودك و... منجر میگردند. مهم این است كه سخت تلاش كنید و با استفاده از حواس كودك و تلفیق آموزش و تفریح بتوانید هوش و توانایی كودك را برای یادگیری بهبود ببخشید.
یاد دادن معنی كلمات به كودك
با كودك خود به آرامی صحبت كنید و معنی كلمات را با نشان دادن اشیا به آنها آموزش دهید. این كار یادگیری كودك را افزایش میدهد. هیچگاه با كودك خود به تمسخر و یا با الفاظ بد صحبت نكنید، آنها ماهها قبل از اینكه بتوانند حرف بزنند، معنی كلمات شما را درمییابند.
راجع به صدا از كودك بپرسید
هنگامی كه كودك خود را به پیادهروی میبرید و صدای واق واق یك سگ را میشنوید، از او سوال كنید كه چه صدایی شنیده است و خود آن را پاسخ دهید. واق واق این كار موجب میشود كه در نهایت كودك شما سعی كند این صدا را تقلید كرده و با آن آشنا شود و یا هنگامی كه باران شروع به باریدن میكند، اجازه دهید كه چند قطره از آن به صورت كودك شما برخورد كند! نگران نباشید، هیچ نوزادی با چند قطره باران یخ نمیزند ولی این امر موجب میشود كه حساسیت فیزیكی را درك كند و سپس روی او را بپوشانید و به خانه ببرید.
افزایش هوش اجتماعی كودك
با تمام اطرافیانتان با لبخند و مؤدبانه برخورد كنید حتی با فروشندهای كه كیسههای خریدتان را تا ماشین شما میآورد. این كار علاوه بر آموزش لبخند و رعایت ادب به كودكان، هوش اجتماعی آنها را نیز افزایش میدهد. به یاد داشته باشید كه كودكتان به شما نگاه میكند و از هر نوع تعامل و رفتار شما درس میگیرد.
مغز نوزادان، اطلاعات جدید را به بهترین نحو پردازش كرده (بهخصوص زمانی كه در محیطهای آشنا قرار میگیرند) و سپس تمامی جزئیات را به صورت اتوماتیك تجزیه و تحلیل میكند؛ مثلاً هر روز در یك ساعت مشخص به پیادهروی بروید؛ ولی هر بار مسیر خود را تغییر دهید.
با كودك حرف بزنید
با كودك خود یك مكالمه دو سویه داشته باشید و به او فرصت پاسخدهی بدهید. حتی اگر این پاسخ یك لبخند باشد، ولی انتظار شما برای گرفتن پاسخ از كودك مهم است و كودك متوجه میشود كه واكنش او برای شما اهمیت دارد و مفهوم تبادل (دادن و گرفتن) را به كودك آموزش میدهد. میتوانید با او بازی كنید اشیای مختلف را دست او بدهید و از او بخواهید كه آن شیء را به شما بدهد و نام آن را تكرار كند و سپس شما از او تشكر كرده و مجدداً آن شیء و یا جسم دیگری را به او بدهید.
استفاده از زبان اشاره
استفاده از زبان اشاره را در گفتوگو با كودك فراموش نكنید. قبل از اینكه كودك یاد بگیرد حرف بزند، لازم است بیش از 80 عضلهای كه در دهان و صورت او وجود دارد، به اندازه كافی رشد كنید. تكامل این عضلات بیش از یك سال زمان خواهد برد، ولی با زبان اشاره كودك خیلی زود میتواند منظور خود را به والدین بفهماند؛ مثلا با نشان دادن فنجان و شیر از والدین خود درخواست شیر كند.
با استفاده از این روش، بسیاری از مفاهیم را همچون متشكرم، لطفا و... را میتوان به كودكان آموزش داد. با توجه به پژوهشهای انجام شده نوزادان از دو ماهگی میتوانند تعداد را احساس كنند و متوجه تغییرات تعداد اشیا میشوند. از دوازده ماهگی از آنها بخواهید كه اسباببازیهای یكرنگ خود را طبقهبندی كنند.
خرید اسباببازی فكری
اسباببازیهای فكری برای آنها بخرید؛ اسباببازیهایی كه قدرت استدلال آنها را بیشتر كند. نیازی نیست كه لوازم آموزشی گران تهیه كنید، میتوانید از جعبههای كوچك پلاستیكی استفاده كرده و به كودك خود آموزش دهید در حالی كه از سقوط آنها پیشگیری میكند.
آنها را روی یكدیگر قرار دهد. لذت آوازخواندن و گوش دادن به موسیقی، به رشد مغز كودك كمك میكند. برخی از پژوهشها نشان میدهند كه نوزادان از هنگام تولد به ریتم و موسیقی علاقهمندند. بنابراین كودكان را با موسیقی پرورش دهید تا با هوش شوند.
روشهای جانبی تقویت یادگیری كودك
برای حفظ و درخواست اطلاعات جدید گاه لازم است كودك پس از دریافت اطلاعات و شنیدن آنها در طی روز یك چرت كوتاه داشته باشد. برای افزایش دامنه لغات كودك و توجه و خلاقیت او، برایش كتاب بخوانید. شیر مادر حاوی DHA، اسیدهای چرب امگا 3 است كه به رشد مغز نوزاد كمك میكند. تلویزیون راخاموش كنید، پژوهشها نشان میدهند در خانوادههایی كه دائم تلویزیون روشن است، بزرگسالان 20درصد كمتر فرصت صحبت با كودكان خود را دارند كه بعدها این امر در عملكرد تحصیلی آنها تأثیر خواهد گذاشت...
برای خواندن بخش دوم -بازی های فكری كودكان- اینجا کلیک کنید.