حسن يوسف با كلئوس (Coleus)
خانواده Labiatae
از اين گياه دوگونه يكي كلئوس معمولي و ديگري كلئوس رينلت مشهور است.
كلئوسها به خاطر زيبايي رنگ برگهايشان هم درون آپارتمانها و هم در بيرون (فضاي باز) در رديف گياهان پرارزش و دوست داشتني قرار دارند. كلئوس معمولي و گونهاي از آن به نام (Verschaffelfiiblumei) آنقدر كشت شده است كه برگهاي نوع امروزي آنها سايهاي از رنگهاي سبز، زرد، صورتي، قرمز و خرمايي مايل به قرمز رنگآميزي شدهاند. ارتفاع اين گياهان انبوه به 70 سانتيمتر ميرسد. طول برگهاي رينلت كه خاصيت پيچكي دارد در گلدانهاي آويزان جلوه بيشتري دارد و به 5/2 تا 4 سانتيمتر بالغ ميشود.
از ميان گونههاي مختلف و متنوع اين گياه سه گونه آن سرشناسند يكي به نام (Lord Falmouth) برگهايي صورتي و قرمز و دومي ملكه دنباله قرمز (Redtrailing Queen) با برگهايي به رنگ ارغواني، قرمز و سبز و سومي (Trailing Queen) ملكه دنبالهدار كه برگهايش قرمز و زرد و ارغواني ميباشند همه اين گياهان در آب خالص هم به خوبي رشد ميكنند.
مراقبت
نور: انواع گونههاي كلئوس روزانه به مدت چهارساعت و يا بيشتر به نور مستقيم آفتاب نياز دارند. حداقل مقدار نور مصنوعي كه تكافوي رشد طبيعي آنها را بنمايد 800 شمع به مدت 12 ساعت در روز است. البته اين گياهان در نور چراغهاي ديواري هم تا اندازهاي رشدي طبيعي دارند. ولي رنگ برگهاي آن كمرنگ و گياه اصطلاحاً علفي خواهد شد.
درجه حرارت: در شب درجه حرارت ايدهآل آنها بين 20 تا 25 درجه و در روز بين 25تا 30 درجه سانتيگراد ميباشد.
آبياري: خاك كلئوسها هميشه بايد به وضوح مرطوب باشد.
كود: گياهان پا گرفته را هر سه ماه يكبار تقويت نماييد. نيروي كود را به نصف حداقل نيرويي كه براي آن پيشبيني شده تقليل دهيد. گياهان تازه كاشته شده و يا تازه خريداري شده را تا شش ماه كود ندهيد.
نوع خاك: خاك آن را با يكدوم پيمانه خاك رس، يك پيمانه پيت موس يا خاكبرگ و يك پيمانه ماسه شكسته يا پرلايت تركيب كنيد و به هر سطل 4 ليتري آن دو قاشق چايخوري كود جامع شيميايي نيز بيفزائيد. از خاكهاي بستهبندي شده كه موارد مصرف كلي دارند نيز ميتوان استفاده كرد.
هرس: چون حسن يوسفها رشد سريع و ساقه نرمي دارند و نميتوانند بعد از مدتي سرپا ايستاده و شكيل باشند و براي اينكه از رشد ارتفاعي آن جلوگيري و پرپشت و پر شاخو برگتر شوند، جوانه انتهايي نوك ساقهها را در هر زماني كه لازم باشد قيچي كنيد.
روش تكثير: اين گياهان را در هر فصلي در محيطي مساعد ميتوان با روش قلمهزني ساقهاي تكثير كرد البته كلئوس معمولي از طريق كاشتن بذر نيز تكثير ميشود. قلمههاي اين گياه در بهار و تابستان به راحتي در آب ريشهدار ميشوند.
ليندا يا بيائوكارنا (BEAUCARENA)
خانواده Labiatae
گونه سرشناس اين گياه پنجه فيلي (B.nolina recurvata) است كه آن را دم تاتويي (اسب كوتاه و كوچك) (Btuberculata) نيز ميگويند گونه پافيلي، و يا پنجه فيلي گياه بيعار و بيخيالي است كه تا مدت محدودي در درون خانهها قابل نگهداري است طول مدت نگهداري اين گياه بستگي به بلندي سقف خانه دارد چون ارتفاع آن گاهي به 9 متر نيز ميرسد. البته در اين هنگام بايد آن را درون تغاري بزرگ براي تزيين حياط خانه در محلي كه در سايه آفتاب باشد جاي داد و در زمستان با پوشش نايلوني از آن حفاظت نمود. گياه پنجه فيلي معمولا با يك تنه و گاهي با چند تنه از خاك سر برميدارد كه نوك هر تنه با تلي از برگهايي به طول 120 سانتيمتر و به پهناي يك سانتيمتر پوشيده ميشود. پايين تنه اين گياه در سطح خاك متورم شده و به شكل پياز بزرگي در ميآيد كه با پوست چروكيده و رنگ قهوهاي كرم گونهاش، پاي فيل را در ذهن تداعي ميكند. خاصيت اين غده متورم اين است كه به صورت مخزن آبي درآمده و گياه را در شرايط بيآبي، بينياز از آب ميسازد. اين گياه از مقاومترين و زيباترين گياهان آپارتماني محسوب ميشود منوط به اينكه در آبياري آن افراط نشود.
مراقبت
نور: گياه پنجه فيلي در جايي به خوبي رشد ميكند كه نور مستقيم خورشيد بجز ماههاي تير و مرداد روزانه چهار ساعت يا بيشتر در آنجا بتابد. در شرايطي كه پرورش آنها تنها با نور مصنوعي امكانپذير است مقدار آن نبايد از حداقل هشتصد شمع و مدت تابش آن از دوازده ساعت در روز كمتر باشد. اين گياهان در نور درخشان و غير مستقيمي كه از چراغهاي ديواري ميتابد به خوبي زيست ميكنند.
درجه حرارت: در روز درجه حرارت ايدهآل آنها بين 20 تا 25 درجه سانتيگراد و در شب بين 5 تا 10 درجه سانتيگراد ميباشد. البته درجه حرارتهاي متغير بين 5 تا 30 درجه را نيز به خوبي تحمل ميكند.
آبياري: اين گياهان به آبياري مفصل نياز نداشته و در فواصل آبياري، خاك گلدانها بايد كاملا خشك به نظر برسد. آويزان شدن برگهاي فوقاني آن نشانه افراط در آبياري آن است.
كود: گياهان تازه كاشته شده و يا تازه خريداري شده را تا يك سال نبايد كود داد ولي گياهان پا گرفته را هر سال يك بار در بهار با كود استاندارد شده ميتوان تقويت كرد.
فصل تعويض گلدان: بايد قبل از آغاز فعاليت مجدد گياهان در اوايل بهار در محيطي سربسته انجام گيرد.
روش تكثير: از طريق كشت بذر آن در مكاني مساعد امكانپذير ميباشد.