پروژسترون دورهای
پروژسترون دورهای از چهل سال پیش برای تنظیم خونریزیهای قاعدگی و كاهش حجم خون از دسترفته استفاده میشود. این تركیبات كه در فاز لوتئال مصرف میشوند، در تنظیم الگوی خونریزی در خانمهایی كه سیكلهایی بدون تخمكگذاری دارند بسیار موثر است. اما شواهد اندكی برای كاهش حجم خونریزی در این مورد وجود دارد.
پروژسترون با دوز بالا معمولا در درمان طبی هیپرپلازی آندومتر ساده و كمپلكس موثر است، ولی در هیپرپلازی آتیپیك چندان موفقیتآمیز نیست. خونریزی شدید قاعدگی ممكن است بهبود یابد، ولی این داروها در طولانیمدت خوب تحمل نمیشوند. بنابراین تجویز پروژسترون با دوز بالا به مدت 21 روز در سیكل، به دلیل احتمال عود مشكلات قاعدگی و خونریزیهای ناشی از آتروفی آندومتر، موقت است.
دانازول
دانازول یك استروئید آندروژنیك صناعی ضد استروژن و ضد پروژسترون با دوز 200-100 میلی گرم است كه باعث كاهش حجم خونریزی به میزان 50 درصد میشود. مصرف این دارو با عوارض مشكلساز آندروژنیك همراه است، لذا درمان مناسبی برای DUB نیست. قابل ذكر است كه مصرف دانازول به صورت واژینال عوارض كمتری نسبت به خوراكی آن دارد.
درمان غیرهورمونی
ترانزآمیك اسید یك آنتی فیبرینولیتیك است كه فعالیت پلاسمینوژن و به دنبال آن فیبرینولیز را مهار میكند. فعالیت پلاسمینوژن در آندومتر خانمهایی كه خونریزی قاعدگی شدید دارند، افزایش مییابد. ترانزآمیك اسید میتواند تا 45 درصد خونریزی قاعدگی را كاهش دهد.
با بررسیهای سیستماتیك مشخص شده كه مصرف 500-50 میلیگرم (تا چهار بار در روز) ترانزآمیك اسید در طول مدت قاعدگی به طور آشكار خونریزی قاعدگی را هر ماه در حدود mL 90-50 كاهش میدهد. برای بسیاری از خانمها این تغییر باعث طبیعی شدن زندگی و بهبود كیفیت آن میشود.
در حدود یكسوم خانمهایی كه ترانزآمیك اسید را با این دوز استفاده میكنند دچار كرامپهای پا و تهوع میشوند. گزارشهای قبلی نشاندهنده افزایش احتمال ترومبوآمبولی وریدی در مصرفكنندگان ترانزآمیك اسید بود ولی مطالعات جدید چنین ارتباطی را مشاهده نكردهاند.
دیسمنوره NSAIDS
بسیاری از خانمها با مصرف NSAIDS كاهش خونریزی و بهبود علائم قاعدگی خواهند داشت. در درمان دیسمنوره خانمهایی كه خونریزی قاعدگیشان شدید است دارای سطوح افزیش یافته پروستاگلاندینها هستند. استفاده از NSAIDS ممكن است باعث كاهش تولید پروستاگلاندینها از طریق مهار آنزیم سیكلواكسیژناز شود.
در مطالعات كنترلشده با پلاسبو مشخص شده كه NSAIDS باعث كاهش خونریزی به میزان mL40-20 شده است؛ اگرچه سایر درمانها در مقایسه با آن مفیدتر بودهاند. NSAIDS در دسترس همگان هستند و به خوبی تحمل میشوند. از عوارض شایع آن میتوان به سردرد و اختلالات گوارشی (هضم نشدن، تهوع، استفراغ و اسهال) اشاره كرد.
نتیجهگیری
DUB خونریزی شدید یا طولانی رحمی است كه هیچ علت شناخته شده سیستمیك یا ارگانیك لگنی ندارد. برای تشخیص DUB باید سایر علل خونریزی رحمی شامل پولیپ،فیبروم و بیماریهای سیستمیك كنار گذاشته شود. پاتوفیزیولوژی DUB
به خوبی مشخص نیست و ممكن است هم در سیكلهای همراه تخمكگذاری و هم بدون تخمكگذاری دیده شود. همانطور كه توضیح داده شد درمانهای طبی متعددی برای این اختلاف وجود دارد، ولی از آنجا كه هیچگونه برتری در این درمانها نسبت به یكدیگر دیده نشده هر فرد بنا به شرایط خود درمان میشود.
درمانهای جراحی هم شامل تخریب آندومتر و هیستركتومی است. البته متاسفانه بسیاری از پزشكان بیمار را D&C میكنند كه فقط باعث كاهش خونریزی قاعدگی برای یك دوره بعد از انجام كورتاژ میشود، ولی میزان از دست رفتن خون در دورههای بعدی بیشتر از قبل خواهد شد؛ بنابراین هیچگاه از D&C نباید برای درمان DUB استفاده كرد.
بعضی از پزشكان نیز مكررا به بیمار پروژسترون خوراكی و تزریقی میدهند كه این هم به دلیل آتروفی آندومتر بعد از چند دوره باعث شكننده شدن آندومتر و خونریزیهای نامرتب و شدید میشود. بنابراین تشخیص و درمان صحیح بیمار در هر زمان از مراجعه، برای كنترل خونریزی بسیار مهم است.
برای خواندن بخش اول- برخورد با خونریزیهای غیرطبیعی رحمی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- برخورد با خونریزیهای غیرطبیعی رحمی- اینجا کلیک کنید.