زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر فاطمه ميرزايی؛ فلوشيپ پرينالوژی

ویروس سرخجه یا روبلا یك RNA ویروس تك رشته‌ای است كه از طریق ترشحات تنفسی و تماس شخصی منتقل می‌شود. دوره كمون 14-21 روز دارد.

تظاهرات بالینی:

عفونت حاد با ویروس روبلا در 50-25 درصد موارد بدون علامت است. در موارد علامت‌دار علائم پرودرمال شامل تب، كونژكتیویت، گلو درد، سرفه، سردرد و درد عضلانی ممكن است 5-1 روز قبل از شروع راش ایجاد شوند.

روبلا ممكن است با لنفادنوپاتی ژنرالیزه و دردناك خصوصا ناحیه سابب اكسیپیتال، بناگوشی و گردن همراه باشد.

پلی آرتریت و پلی آرترالژی یك هفته بعد از بروز راش به طور شایع در بزرگسالان ایجاد می‌شود.

تشخیص:

تست‌های سرولوژی به طور شایع برای اثبات عفونت استفاده می‌شود. IgM اختصاصی برای روبلا قبل از شروع راش قابل تشخیص است. عفونت حاد را می‌توان با موارد زیر تشخیص داده می‌شود:

افزایش 4 برابر در تیتر IgG، وجود IgM اختصاصی روبلا، كشت مثبت

آزمایش باید 10-7 روز بعد از شروع راش انجام و 3-2 هفته بعد مجددا تكرار شود. همچنین می‌توان ویروس روبلا را از ترشحات بینی، خون، حلق و مایع CSF با روش PCR می‌توان جدا كرد.

سندروم سرخجه مادرزادی

عفونت با ویروس سرخجه در حاملگی می‌تواند منجر به سقط، مرگ داخل رحمی و محدودیت رشد داخل رحمی و سندروم سرخجه مادرزادی شود.

آنومالی مادرزادی كه به طور شایع با سرخجه دیده می‌شوند شامل:

آنومالی‌های چشمی (25-10 درصد) شامل كاتاراكت، گلوكوما، رتینوپاتی رنگدانه‌ای، آنومالی‌های قلبی (20-10 درصد) PDA و تنگی محیطی شریان پولمونر، عوارض نورولوژیك (25-10 درصد) مننگوآنسفالیت، وقفه تكاملی و عقب‌ماندگی ذهنی، ناشنوایی حسی – عصبی

نوزادان متولد شده با سرخجه مادرزادی، محدودیت رشد، میكروسفالی، هپاتواسپلنومگالی و ترومبوسیتوپنی پورپورا دارند.

انتقال مادری – جنینی و ریسك سرخجه مادرزادی 

انتقال مادری جنینی از طریق جفت اتفاق می‌افتد و میزان انتقال براساس سن حاملگی متغیر است.

در سه ماهه اول میزان عفونت جنینی 81 درصد، اواخر سه ماه دوم 25 درصد و در سه ماه سوم با یك افزایش مجدد از 35 درصد در هفته 30-27 درصد تا نزدیك به 100 درصد بعد از هفته 36 خواهدد بود.

به هر حال سندرم سرخجه مادرزادی بعد از 16 هفته اتفاق نمی‌افتد تنها عارضه آن بعد از 20 هفته عقب‌ماندگی رشد داخل رحمی است.

شایع‌ترین تظاهر سرخجه مادرزادی عقب‌ماندگی رشد داخل رحمی است. از دست دادن حس شنوایی شایع‌ترین عارضه منفرد همراه با عفونت سرخجه مادرزادی است.

ابتلا به عفونت در 12 هفته اول در 55 درصد موارد و در هفته‌های 13-16 هفته در 35 درصد موارد با سندروم سرخجه مادرزادی همراه است.

تشخیص قبل از تولد:

ویروس در نمونه‌ای CVS و مایع آمنیوتیك با روش PCR می‌توان جدا كرد. 

روش PCR نسبت به تست‌های سرولوژی خون مادر ارجع می‌باشد. تشخیص سونوگرافی یك جنین مبتلا به عفونت سرخجه مادرزادی به علت ماهیت نقص‌هایی كه همراه با این عفونت دیده می‌شوند، بی‌نهایت مشكل است.

اگرچه پیگیری هر جنین با محدودیت رشد داخل رحمی باید شاملل ارزیابی برای عفونت سرخجه مادرزادی باشد.

درمان:

درمان برای عفونت حاد شامل استامینوفن برای تسكین علائم، گلوكوكورتیكوئیدها و ترانسفوزیون پلاكت برای درمان بیماران با عوارضی همچون ترومبوسیتوپنی و انسفالوپاتی است.

استفاده از ایمونوگلوبولین برای زنان حامله با عفونت حاد كنتراورسی است. براساس مطالعات استفاده از IVIGG هیچ اثری در پیشگیری از سندروم سرخجه مادرزادی نداشته است.

پیشگیری:

غربالگری از نظر آنتی‌بادی روبلا در مراقبت‌های قبل و حین زایمان توصیه می‌شود. واكسیناسیون در افراد غیرایمن كه 255 درصد زنان را شامل می‌شوند قبل از بارداری و یا پس از زایمان توصیه می‌شود.