تحریریه زندگی آنلاین- گروه كودك سالم
سیگار كشیدن از عوامل اصلی و اولین عامل خطر برای جنین است و عوارض جانبی زیادی به همراه دارد. برخی از عوارض آن عبارتند از: تولد نوزادان نارس، تولد نوزاد كم‌وزن، مرده و ... . اگر خانم‌های باردار حتی به دلیل ترس از بیماری‌های جدی همچون دیابت و یا فشار خون بالا سیگار را ترك كنند، فرزند سالم‌تری خواهند داشت و دوران بارداری آنها ایمن‌تر خواهد بود.
برخی از بیماری‌ها همچون دیابت و فشارخون بالا را می‌توان در دوران بارداری كنترل كرد، ولی با هیچ دارویی نمی‌توان عوارض سیگار كشیدن مادر را در دوران بارداری كاهش داد و جنین را از خطر محافظت نمود.
4000 ماده شیمیایی خطرناك
دود سیگار حاوی بیش از 4000 ماده شیمیایی خطرناك و سمی از جمله سیانید و سرب است كه دست‌‌كم 60 درصد این تركیبات موجب سرطان می‌شوند. هنگامی كه مادر در دوران بارداری سیگار می‌كشد، با هر دم، هوای سمی را وارد جریان خون خود می‌كند و از آنجا كه جنین اكسیژن و مواد مغذی را از خون مادر دریافت می‌كند، این مواد سمی وارد بدن او می‌شوند.
نیكوتین و مونوكسید كربن
اگرچه تمامی این 4000 ماده شیمیایی برای سلامت جنین مضر هستند، ولی تأثیر منفی دو تركیب بیش از بقیه است: نیكوتین و مونوكسید كربن. این دو ماده تقریباً علل اصلی بسیاری از عوارض جانبی سیگار بر روی جنین هستند. به نظر می‌رسد كه نیكوتین و مونوكسیدكربن، از رسیدن اكسیژن كافی به جنین جلوگیری میكنند.
نیكوتین با باریك كردن عروق خونی، به خصوص عروق ناف، مانع از حمل اكسیژن كافی به بدن جنین می‌شود. تقریباً مثل اینكه جنین مجبور باشد به جای تنفس از یك نی ضخیم، با یك نی بسیار باریك نفس بكشد. همان‌طور كه می‌دانید، سلول‌های قرمز خون، مسئول حمل اكسیژن به عروق خونی هستند و با وجود مونوكسید كربن در بدن گلبول‌های قرمز به جای اینكه اكسیژن را جذب كنند، مونوكسیدكربن را جذب كرده و آن را از عروق خونی باریك شده به بدن جنین منتقل میكنند.
مضرات كشیدن سیگار در دوران بارداری
كمبود اكسیژن می‌تواند تأثیرات مخربی بر روی رشد كودك داشته باشد. سیگار كشیدن در دوران بارداری احتمال تولد نوزاد زودرس و كم‌وزن (كمتر از یك كیلوگرم) را دو برابر می‌كند. همچنین، خطر افزایش تولد نوزاد مرده را به مقدار قابل توجهی افزایش می‌دهد.
با كاهش تعداد سیگارها می‌توانید تا حدی زایمان و فرزند سالم‌تری داشته باشید. بدن افراد سیگاری به اولین دوز مصرفی نیكوتین در هر روز حساس است و حتی فقط یكی دو سیگار می‌تواند موجب سفت شدن عروق خونی شود. به همین دلیل است كه حتی مصرف یك نخ سیگار در طی روز نیز می‌تواند بر سلامت كودك تأثیرات منفی بسیار داشته باشد.
اثرات سیگار بر روی جنین
وزن و اندازه نوزاد: به طور متوسط اگر روزی یك بسته سیگار بكشید، وزن نوزاد حدود 200 گرم در هنگام تولد كمتر خواهد بود؛ در برخی زنان این عارضه آنقدر شدید است كه حتی رشد جنین در رحم مادر متوقف می‌شود و عواقب منفی آن تا آخر عمر همراه كودك خواهد بود.
بدن و ریه‌ها: نوزادانی كه بسیار ضعیف و كم‌وزن به دنیا می‌آیند، اجزای بدن آنها نیز به طور كامل شكل نگرفته و حتی ممكن است ریه‌های آنها قادر نباشند به خودی خود فعالیت كنند و ممكن است در روزهای اول تولد به دستگاه‌های تنفسی متصل شوند. حتی پس از اینكه نوزاد بتواند بدون دستگاه، تنفس خود را آغاز كند، به دلیل تأخیر در رشد ریه‌ها، احتمالاً در آینده به مشكلات تنفسی، از جمله آسم دچار خواهد شد. سندرم مرگ ناگهانی نیز در این نوزادان دو تا سه برابر بیشتر است.
مشكلات قلبی: نوزادانی كه مادر آنها در سه ماهه اول بارداری سیگار می‌كشند، به احتمال زیاد با مشكل متولد خواهند شد. براساس پژوهش‌های مركز كنترل و پیشگیری از بیماری در ایالات متحده، خطر ابتلای این نوزادان به مشكلات مادرزادی قلبی 20 تا 70 درصد بیشتر است. در بعضی موارد، آنها به انسداد مجرای خروجی بطن و یا نقص در دهانه و دهلیز و حفره فوقانی قلب دچار هستند.
عملكرد مغز: سیگار كشیدن در دوران بارداری می‌تواند تأثیر مادام‌العمر روی مغز كودك داشته باشد. این كودكان به احتمال زیاد به اختلالات یادگیری و مشكلات رفتاری دچار خواهند شد و بهره هوشی آنها نیز پایین خواهد بود.
پشت تمامی این آمار شوم، یك فرصت باورنكردنی نهفته است. شما می‌توانید با ترك سیگار، علاوه بر سلامتی خود، به كودك‌تان نیز سلامتی را هدیه دهید.
در حالت ایده‌آل باید قبل از تصمیم به بارداری، سیگار كشیدن را ترك كنید. سیگار كشیدن شانس باروری را در هر دوره حدود 40 درصد كاهش می‌دهد. با فكر كردن به چیزهای خوب، مثل ورزش، غذای سالم و سلامت كودك‌تان، تصور زشت سیگار كشیدن را از خود دور و با آن مبارزه كنید. از آنجایی كه بسیاری از بارداری‌ها بدون برنامه‌ریزی قبلی انجام می‌شود، اگر متوجه شدید كه باردار هستید، بلافاصله سیگار را ترك كنید. هیچ‌گاه برای سلامتی دیر نیست.
پژوهش‌ها نشان میدهند زنانی كه در سه ماهه اول بارداری سیگار را ترك میكنند، احتمال داشتن نوزادی سالم را بسیار افزایش میدهند.
