به قلم : دکتر سارا طالبی پور نیکو ؛ متخصص اطفال و نوزادان
Saratpn@gmail.com
اینستاگرام: Dr.talebipoor
تحریریه زندگی آنلاین : از پوشک گرفتن یکی از مراحل مهم در رشد کودک است که به صورت فرهنگی و فردی متفاوت است. این فرآیند نه تنها به مهارتهای حرکتی و اجتماعی کودک وابسته است، بلکه نیازمند توجه و دقت والدین نیز میباشد. در این مقاله به بررسی نحوه از پوشک گرفتن و عوارض زود و دیر گرفتن از پوشک خواهیم پرداخت.
مراحل از پوشک گرفتن
آمادهسازی
الف) زمان مناسب
بهترین زمان برای از پوشک گرفتن بین ۲ تا ۴ سالگی است، اما برخی از کودکان ممکن است زودتر یا دیرتر آماده شوند. والدین باید به نشانههای آمادگی کودک توجه کنند، از جمله:
تمایل کودک به تمیز بودن
پیشرفت در مهارتهای حرکتی
نشان دادن علاقه به رفتن به دستشویی
داشتن توانایی در بیان نیازهای خود
بیشتربخوانید:
عفونت قارچی ناشی از پوشک
ب) آمادهسازی محیط
ایجاد یک محیط مثبت و خوشایند به کودک کمک میکند تا این تغییر را پذیرا باشد. میتوان از:
توالتهای مخصوص کودک
کتابهای تصویری درباره از پوشک گرفتن
تشویقهای کلامی و پاداشها استفاده کرد.
آموزش روشهای جدید
الف) استفاده از توالت
کودک را به طور مداوم به استفاده از توالت تشویق کنید. در ابتدا میتوانید از آموزش نشستن بر روی توالت و بیان احساسات کودک در زمان نیاز به دستشویی استفاده کنید. به یاد داشته باشید که حوصله و صبر در این مرحله بسیار مهم است.
ب) تشویق و پاداش
استفاده از سیستم تشویق میتواند انگیزهای برای کودک باشد. به محض موفقیت در استفاده از توالت، از تشویقات کلامی یا پاداشهای کوچک میتوان استفاده کرد.
بیشتربخوانید:
پیشگیری و درمان عرق سوز شدن نوزاد
عوارض زود از پوشک گرفتن
در حالی که هر کودک خاص بوده و نیازمندیهای متفاوتی دارد، از پوشک گرفتن زودتر از حد معمول میتواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
استرس و اضطراب
کودکان ممکن است تحت فشار قرار گیرند، به ویژه اگر والدین انتظار بیش از حد داشته باشند. این فشار میتواند منجر به اضطراب در کودک شده و فرآیند یادگیری را دشوارتر کند.
ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع
اگر کودک آماده نباشد، ممکن است به عوارضی مانند ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع دچار شود. این امر ممکن است منجر به احساس شرمساری و اضطراب در کودک گردد.
افت در اعتماد به نفس
تجربههای منفی در زمان از پوشک گرفتن میتواند به افت اعتماد به نفس کودک منجر شود. اگر کودک مرتبا شکست بخورد، ممکن است احساس کند که نمیتواند این مهارت را یاد بگیرد.
بیشتربخوانید:
پوشاندن لباس زیاد به نوزاد موجب تحریک پوست او میشود
عوارض دیر از پوشک گرفتن
در طرف مقابل، از پوشک گرفتن دیرتر از حد معمول نیز میتواند معایبی داشته باشد:
وابستگی به پوشک
کودکان ممکن است به پوشک وابسته شوند و لذا فرآیند یادگیری را به تعویق بیندازند. این وابستگی میتواند مانع از پذیرش تغییرات شود.
فشار اجتماعی
کودکان ممکن است تحت فشار اجتماعی قرار بگیرند، به ویژه اگر همسن و سالان آنها به استفاده از توالت منتقل شده باشند. این فشار میتواند منجر به احساس عدم پذیرش و شرمساری شود.
مشکلات جسمی
تاخیر در از پوشک گرفتن ممکن است به مشکلات جسمی، مانند عفونتهای ادراری یا مشکلات دیگر مربوط به کنترل ادرار منجر شود.
بیاعتمادی به خود
کودکان ممکن است به دلیل ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع، بیاعتمادی به نفس پیدا کنند و نسبت به برقراری ارتباط با همسالان خود تردید نمایند.
نکات مهم برای والدین
صبر و حوصله
اصلیترین نکته در فرآیند از پوشک گرفتن، صبر و حوصله است. هر کودک زمان خاص خود را برای یادگیری این مهارت دارد.
احترام به علائم کودک
والدین باید به علائم کودک توجه کنند و در صورت عدم آمادگی کودک، روند را به تعویق بیندازند.
عدم فشار به کودک
فشار آوردن به کودک میتواند نتایج معکوس داشته باشد. بهتر است والدین در این زمینه خوشبرخورد و مثبت باقی بمانند.
ایجاد محیط مثبت
تبدیل کردن فرآیند از پوشک گرفتن به یک تجربه مثبت و سرگرمکننده میتواند تاثیر زیادی بر روی کودک داشته باشد.
نتیجهگیری
از پوشک گرفتن یک مرحله طبیعی در رشد کودکان است که نیازمند توجه و دقت والدین میباشد. زود یا دیر از پوشک گرفتن میتواند عوارض خاص خود را داشته باشد. با در نظر گرفتن نکات مربوط به زمان مناسب، آمادهسازی محیط و تشویق کودک، والدین میتوانند به موفقیت و پیشرفت کودک در این مرحله کمک کنند. در نهایت، صبر و حوصله کلید موفقیت در این فرآیند است.