خیلی از ما به یاد شمعدانی‌ها و حسن یوسف‌های لب ایوان خانه پدری یا خانه مادر بزرگ‌هایمان دوست داریم چند گلدان تر و تازه در خانه داشته باشیم تا هم بخش نوستالژیک ذهن‌مان زنده بماند و هم خانه‌مان همیشه سبز باشد، اما گاهی می‌بینید چند وقتی که از خرید گل‌ها می‌گذرد روی برگ‌هایشان چسبناک می‌شود یا حشرات خیلی ریز سفید رنگی پشت برگ‌ها لانه می‌کنند.
بعضی وقت‌ها هم موجودات گِرد نارنجی رنگی سر و کله شان روی برگ پیدا می‌شود. این‌ها که بیایند، شادابی و زیبایی برگ‌ها را می‌گیرند. نگران گل‌های قشنگتان می‌شوید و دنبال چاره می‌گردید برایشان، اما بهترین درمان چیست؟
بهترین روش درمان خانگی آفات، کنترل طبیعی آنهاست یعنی استفاده از مواد غیرشیمیایی که امن‌ترین روش هم محسوب می‌شود. به وسیله مواد طبیعی مختلفی می‌توان این کار را انجام داد. مؤثرترین، راحت‌ترین، ارزان‌ترین و کاربردی‌ترین روشی را که ما در خانه هم بار‌ها تجربه‌اش کرده‌ایم روش زیر است:
با مایع ظرفشویی و آب، یک محلول رقیق درست کنید. گلدان آلوده را به داخل حمام یا تراس ببرید. دور آن را نایلون بکشید طوری که راه نفوذ آب به پای گلدان بسته شود و این محلول نتواند وارد خاک گلدان شده و به ریشه‌ها آسیب بزند. بعد یک اسکاچ نرم، اسفنج و حتی یک تکه پارچه نخی را در این محلول زده و به پشت و روی برگ و ساقه‌های آلوده بکشید. در پایان کار هم دوباره با آب خالی و اسکاچ روی برگ را آرام آبکشی کنید تا از شر آلودگی‌ها خلاص شوید. سپس نایلون را از پای گلدان بردارید. صبرکنید برگ‌ها خشک شوند و بعد گلدان را به داخل خانه ببرید.
جالب است بدانید شته‌ها از آب گریزانند و این کار می‌تواند جلوی رشد و زیادشدن شان را بگیرد. یادتان باشد شرط ریشه‌کنی کامل آفات و آلودگی‌ها، صبر، حوصله و دقت است. پس طی چند هفته این کار را مرتب تکرار کنید. آن‌قدر که مطمئن شوید در تمام سطح زیر و روی برگ اثری از آلودگی نیست. لازم است دوباره روی دو نکته تأکید کنم:
محل اتصال ساقه و برگ جای امنی برای
لانه کردن آفت است. آن قسمت را هم خوب بشویید وگرنه از همین نقطه کوچک تمام گلدان آلوده می‌شود. اگر با اسکاچ چنین امکانی نیست با یک مسواک نرم بچگانه یا نوک خلال دندان هم می‌شود این کار را کرد.
چند نکته
گلدان‌های کوچک را به آشپزخانه ببرید. گلدان‌های کمی بزرگ‌تر را به داخل حمام منتقل کنید و با دوش دستی بشویید.
بسته به جنس برگ و طول ساقه می‌توانید آن را با فشار کم شیر آب تمیز کنید یا با اسپری کردن آب روی برگ‌هایش و کشیدن دستمال خیس نرم.
شاید سؤال برایتان پیش بیاید که برگ همه گل‌ها قابل شست‌وشو نیست. مثلا برگ‌های چرمی مثل برگ انجیری و شفلرا را می‌توان زیر شیر آب گرفت، ولی سرخس و حسن یوسف را نه. آن‌ها را با یک پارچه نرم و لطیف تمیز کنید.
برگ گل‌هایی مثل بنفشه آفریقایی و شب‌تاب را که ناصاف و کرک دارند به‌راحتی نمی‌توان با دستمال تمیز کرد. می‌دانید که این گل‌ها دوست ندارند برگ‌هایشان خیس شود و اگر آب روی برگ هایشان بماند می‌پوسند. پس برای نظافت‌شان از یک مسواک کهنه نرم استفاده کنید. اگر در حین کار دیدید مسواک کثیف شده آن را بشویید و بعد دوباره ادامه دهید. می‌شود به جای مسواک از قلم مو و فرچه‌های کوچک آرایشی استفاده کرد.
متأسفانه کاغذ روزنامه چنین کیفیتی ندارد که عکس آفات را برای شما نشان دهیم، ولی خودتان حتما با جست‌وجوی اینترنتی یا مراجعه به کتاب گیاه پزشکی و گل و گیاهان زینتی، هم با شکل آن‌ها و هم علائم خسارت‌شان آشنا شوید تا به محض مشاهده اقدام به کنترل آن‌ها کنید.
سریع‌ترین روش درمان خانگی آفات
سریع‌ترین روش درمان آفاتی مثل شته‌ها، شپشک‌ها، سفید بالک‌ها و دیگر آفات، کنترل شیمیایی آنهاست، ولی با توجه به این که استفاده از سموم شیمیایی فضای خانه را آلوده می‌کند و سلامت تان را به خطر می‌اندازد، بهتر است هیچ‌وقت این روش را به کار نگیرید. چون این سموم تا مدت زیادی در محیط مانده و وارد سیستم تنفسی می‌شود همچنین بر اثر تماس پوستی با ساقه و برگ‌ها این آلودگی وارد بدن انسان می‌شود. بسیاری از آلرژی‌ها از همین راه‌ها ایجاد می‌شود.
یک جایگزین سالم
بهتر است به جای آفت‌کش‌های شیمیایی از حشره‌کش‌های گیاهی استفاده کنید. معروف‌ترین حشره‌کش گیاهی پالیزین یا بیوژل است که در ترکیبات سازنده آن مخلوطی از صابون‌های غلیظ، روغن‌های گیاهی، عصاره اکالیپتوس، نعنا و صمغ‌های گیاهی است و بوی بسیار خوبی دارد. این صابون قابل استفاده برای مبارزه با انواع آفات مثل شته، سفید بالک‌ها، مگس‌ها و کنه‌هاست. روش مصرف آن هم به این صورت است که باید در آب گرم حل شود، چون حلالیت آن در آب سرد کند است.
همچنین ژل طوری روی آفت پاشیده شود که تمام سطح بدنش را آغشته کند وگرنه تأثیر کافی نخواهد داشت. فقط دقت کنید مقدار مصرف طبق دستور‌المعل درج شده روی بسته یا بروشور باشد. فکر نکنید هر چه بیشتر آفت‌کش بزنید اثر بهتری دارد. رعایت اندازه استاندارد و تکرار با فاصله کوتاه (مثلا سه روز یک بار) رمز غلبه بر آفات است.
یکی از محاسن بسیار خوب این حشره‌کش آن است که آلوده‌کننده محیط‌زیست نیست و بعد از نابودی آفات هیچ اثر سمی روی گیاه سمپاشی شده باقی نمی‌گذارد.
منبع: جام جم
