دکتر لادن گیاهی؛ متخصص تغذیه
دانههای خوراكی انواع بسیار متعددی دارند كه میتوان آنها را به صورت خام و پخته به رژیم غذایی افزود.
از آنجا كه دانهها حاوی مقادیری آهن و كلسیم هستند، مصرف منظم آنها برای گیاهخواران بسیار مفید است.
از دانه شنبلیله در طب چینی، برای درمان ناتوانی جنسی، کمک به برطرف شدن علائم مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی و علائم یائسگی استفاده میكنند.
در گذشته از دانه كتان برای درمان قاعدگی نامنظم و تقویت قدرت بینایی استفاده میكردند.
در آسیای میانه از جوانه دانه شنبلیله برای درمان انقباضات عضلات شكمی، اختلالات معدی رودهای و تسهیل درد زایمان استفاده میكنند.
گیاه شناسان غربی از دانه رازیانه برای درمان اختلالات گوارشی و افزایش ترشح شیر مادران و همچنین درمان دردهای رودهای (كولیك) كودكان استفاده میكنند.
فواید خاص دانهها
دانهها و مشکلات پروستات
عنصر روی نقش بسیار حیاتی در حفظ سلامت غده پروستات دارد و مردان باید حداقل 10 میلیگرم روی در روز مصرف کنند.
با افزودن یک مشت دانه كدو حلوایی، كنجد، آفتابگردان و هندوانه به غلات صبحانه و یا مصرف آنها به عنوان میان وعده میتوان حدود 1 میلیگرم عنصر روی تامین نمود.
دانهها و یبوست
دانه پسیلیوم خاصیت ملینی دارد و به بهبود علائم سندرم روده تحریكپذیر کمک میکند.
پسیلیوم با ایجاد توده مدفوع به حركت سریع مدفوع و دفع راحتتر آن از كولون كمك میكند.
دانهها و بیماری قلبی
دانه كتان، كنف و كدو حلوایی دارای اسیدهای چرب امگا 3 هستند. این مواد باعث رقیق شدن خون، کاهش تشکیل لخته خون و در نتیجه كاهش خطر بیماریهای قلبی عروقی و سكته قلبی میگردند.
دانههای آفتابگردان، كدو حلوایی و كنجد دارای اسیدهای چرب امگا 6 هستند. این اسیدهای چرب امگا 6 در بدن به پروستاگلاندینهایی تبدیل میشوند که میتوانند به کاهش فشار خون کمک کنند.
از طرف دیگر، دانه آفتابگردان غنی از ویتامین A است که مانع از تخریب دیواره سرخرگها میشود.
دانهها و كم خونی فقر آهن
دلیل اصلی احساس خستگی مزمن در بسیاری از گیاهخواران، دریافت ناکافی آهن است.
کمبود آهن نهایتا به کم خونی منجر میشود. دانه کنجد و دانه كدو حلوایی از منابع خوب آهن و کلسیم هستند.
دانه هندوانه و آفتابگردان نیز دارای مقادیر مفیدی از این مواد معدنی هستند.
دانهها و اگزما و پسوریازیس
مصرف تركیبی از دانه كتان،كنف و كدو حلوایی میتواند به حفظ سلامت پوست کمک کند.
این دانهها میتوانند علائم التهابی مربوط به پسوریازیس را كاهش دهند.
مصرف این دانهها به همراه دانه كنجد و آفتابگردان كه از منابع اسیدهای چرب امگا 6 هستند نیز میتواند به بهبود اگزما كمك كند.
دانه رازیانه
طعم و عطر این دانه مانند بادیان رومی است و سالها است كه از آن به عنوان درمانی برای كاهش وزن استفاده میشود.
معمولا از پودر دانه رازیانه مستقیما بر روی غذاها و یا نانها استفاده میشود و یا آن را به ادویه كاری اضافه میکنند.
دانه هندوانه
این دانه غنی از منیزیم و تامین كننده مقادیر خوبی آهن است.
از آنجا كه تخم هندوانه حاوی عنصر روی و فولات نیز هست، منبع غذایی بسیار با ارزشی خصوصا برای گیاهخواران محسوب میشود.
دانه كتان
كتان، برخلاف سایر گیاهان دارای اسید چرب غیر اشباع امگا 3 است و از این رو اهمیت خاصی در میان گیاهان دارد.
این چربیها بیشتر در فرآوردههای حیوانی، مانند ماهیهای روغنی یافت میشوند.
دانه شوید
از روغن دانه شوید برای درمان سوءهاضمه استفاده میشود.
این دانه معمولا همراه با كلم بروكسل و حبوبات پخته میشود تا به جلوگیری از ایجاد نفخ کمک کند.
دانه آفتابگردان
دانه آفتابگردان بومی آمریكای مركزی و کشور پرو است و منبع غنی ویتامین A است. مصرف منظم این دانه به تقویت عملكرد سیستم ایمنی كمك میكند.
دانه كدو حلوایی
این دانه غنی از مواد معدنی از جمله روی، آهن و سلنیوم است.
برای دسترسی بهتر بدن به منابع مغذی این دانه باید به خوبی جویده شود.
دانه زیره
گفته میشود که دانه زیره به ترشح بزاق و در نتیجه عمل هضم کمک میکند.