دکتر مصطفی نوروزی؛ متخصص تغذیه
در فصل تابستان و روزهای گرم بدن بیشتر از گذشته در معرض گرمازدگی و آفتاب سوختگی قرار خواهد گرفت.
در این بخش قصد داریم تا با استفاده از مایعات و میوههای مناسب بتوانیم از بروز گرمازدگی جلوگیری نماییم.
با توجه به افزایش دمای هوا در فصل گرما، آب بدن کودکان کمتر میشود و عوارض بیماری اسهال شدیدتر شده و در نتیجه درمان آن مشکلتر میشود.
گرمازدگی که با کمبود آب رخ میدهد، با علایمی نظیر تشنگی بیش از حد، ضعف، سردرد و از دست دادن هوشیاری فرد همراه است.
گرمازدگی که با از بین رفتن نمک بدن رخ میدهد، با علایمی نظیر تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلانی مکرر و سرگیجه همراه است.
اگر چه گرمازدگی به اندازه سکته گرمایی خطر آفرین نمیباشد، اما نباید از کنار آن به سادگی گذشت زیرا اگر گرمازدگی پیشرفت کند منجر به سکته گرمایی میشود.
در این حالت حرارت مرکزی بدن از ۴۰٫۵ درجه سلسیوس فراتر میرود و ارگانهای حیاتی بدن مانند مغز، کلیه و قلب را نیز مورد آسیب قرار میدهد و در نهایت منجر به کما، تشنج و مرگ نیز میگردد.
علایم بارز گرمازدگی
درد و گرفتگی عضلانی، سر درد ضربانی، پریشانی و سرگیجه همراه با توهم، تنفس کمعمق، ضربان تند و قوی، استفراغ و تهوع و پوست رنگ پریده از علایم گرمازدگی هستند.
در این فصل داشتن تغذیه مناسب که جلوگیری از کاهش مایعات در بدن و همچنین از دست رفتن رطوبت مورد نیار بدن میکند، بسیار با اهمیت میباشد.
ذرت شیرین
ذرت محتوی دو آنتی اکسیدان به نام لوتئین و زیزانتین میباشد، که مانند یک عینک آفتابی عمل کرده و موجب بهبود تشکیل رنگدانههای ماکولای چشم میشوند.
این رنگدانهها عوارض نور خورشید را فیلتر کرده و از بروز انحطاط ماکولا در افراد بالای ۶۰ سال جلوگیری می کنند.
آلبالو
آب آلبالو برای مقابله با گرمای فصل تابستان بسیار مناسب است.
زیرا طبق تحقیقات انجام شده حاوی آنتوسیانین است و این ترکیب سبب افزایش فعالیت مولکولی که منجر به سوزاندن چربیهای انباشته شده در بدن میشود.
چای یخ
میزان کالری این چای صفر است. شما با اضافه کردن یخ به آن، موجب حفظ رطوبت بدن خود میشوید.
از دیگر مواد غذایی مفید که مانع بالا رفتن حرارت زیاد در بدن و همچنین جلوگیری از خشک شد بدن میکنند، در این فصل میتوان زردآلو، هندوانه، آب طالبی، اسفناج، بامیه و آب هویج را نام برد.
درمان گرمازدگی
با اضافه کردن مقدار کمی نمک به آب، میتوانید میزان نمک دفع شده را جبران کنید.
اگر در عرض ۲۰ دقیقه تاثیری در حال فرد گرمازده رخ نداد، از پودر ORS استفاده کنید.
اجتناب از غذاهای حاوی پروتئین به دلیل افزایش سوخت و ساز بدن
از کرمهای ضد آفتاب با SPF ۳۰ یا بیشتر استفاده کنید.
گرفتن یک دوش سرد، و یا استفاده از حوله نمدار
استراحت در فواصل زمانی بین هر نوع فعالیت
اجتناب از نوشیدن مایعات کافئین دارد و الکلی
استفاده از لباسهای خنک، روشن غیر جذب
کاهش حجم غذا و افزایش وعده های غذایی
تغذیه در تابستان
با توجه به اینکه انواع میوهها در فصل تابستان بیشتر است، بنابراین بیماریهای اسهالی نیز در کودکان بیشتر میشود و همچنین در فصل بهار بهدلیل وجود گردوغبار در هوا، اسهالهای ویروسی در کودکان بیشتر مشاهده میشود.
باوفا در زمینه درمان بیماری اسهال در کودکان گفت:
بهترین درمان برای بیماری اسهال کودکان، جبران مایعات از دست رفته بدن کودک است تغذیه کودک با شیر مادر از شدیدشدن بیماری اسهال در کودکان جلوگیری میکند.
برای آشکارشدن علل تغذیهای بیماریهایی که در فصل تابستان کودکان و افراد مسن را تهدید میکند، از نظر تغذیهای یکی از شایعترین عوارض جسمانی فصل تابستان، عفونتهای رودهای است که کودکان، مادران شیرده و افراد مسن بیشتر به آن مبتلا میشوند.
عفونتهای رودهای بهدلیل آن در ایران خیلی شایع است که ما متأسفانه بهطور کامل نکات بهداشتی را رعایت نمیکنیم. ارتقای سطح زندگی و بهبود بهداشت و سلامت افراد میتواند باعث پیشگیری از این عوارض شود.
نتیجه گیری
عفونتهای رودهای از شایعترین بیماریهای فصل تابستان است که گروههای آسیبپذیر نظیر سالمندان و کودکان بیشتر به آن ابتلا پیدا میکنند.
مهمترین علت شیوع عفونتهای رودهای در فصل تابستان استفاده از مواد غذایی مانده است. حرارت ندادن کافی غذاهای سردشده هم میتواند این مشکل را ایجاد کند.
مصرف زرده تخممرغ بهصورت غیرپخته یا نیمپز، مصرف بستنی و آبهای آلوده نیز از دیگر علل عمده ایجاد بیماریهای عفونی هستند.
این نکته زمانی اهمیت پیدا میکند که توجه کنیم بیماریهایی که در فصل گرما رخ میدهد، ناشی از میکروبها و ویروسهاست، بهویژه اگر هوا مرطوب هم باشد این میکروبها میتوانند فعالیت بیشتری داشته باشند؛ بنابراین ابتلای افراد به بیماریهای خطرناکی که شایع هم هست افزایش پیدا میکند.