دکتر قاسم عقیلی بهنام؛ پزشک عمومی
حجامت و درمان بیماریها
حجامت در درمان بیماریهای هایپر لیپیدمی (چربیخون بالا)، دیابت غیر وابسته به انسولین، دردهای عضلانی، سردردهای عصبی و میگرنی، بیماریهای پوستی شامل آکنه، پسوریازیس، آلرژیهای دارویی، غذایی، فصلی، اعتیاد به مواد مخدر، بیماریهای انسدادی عروق کرونر، عوارض بعد از یائسگی (منوپوز)، دردهای قاعدگی در زنان (دیسمنوره) و برخی بیماریهای عفونی، هورمونی و غدد کاربرد دارد.
این نکته نیز قابل ذکر است که درحجامت نه تنها در درمان بیماریها بلکه در بسیاری از موارد با تحریک سیستم ایمنی در پیشگیری از بیماریها و تقویت بدن در برخورد با بیماریها میتوان بهره برد. لذا میتوان گفت حجامت همانند واکسیناسیون نقش پیشگیری کننده از ابتلا به بیماریها را نیز دارد.
چه افرادی نباید حجامت کنند؟
در مورد این قبیل افراد نباید حجامت صورت گیرد: افرادی که با تعریف طب اسلامی و طب سنتی دچار غلبه شدید بلغم هستند، کودکان از بدو تولد تا چهار ماهگی، زنان باردار تا چهارماهگی، زنان در مدت ایام عادت ماهیانه، افراد دارای کمبود پلاکت خون، افرادی که دارای فشار خون مقطعی بالا هستند (در این افراد ابتدا باید با استفاده از حجامت گرم و خشک به طریق مخصوص فشارخون را کاهش داده و سپس اقدام به حجامت کرد)، در صورتی که در محل حجامت عفونت و جوش چرکی موجود باشد.
حجامت یا اهدای خون
ضمن اینکه اهدای خون کاری خداپسندانه و انسان دوستانه میباشد اما در حجامت با ایجاد بادکش در ناحیه بین دو کتف و سپس با استفاده از نیشتر خراش روی پوست حدود 40 سیسی خونگیری انجام میگیرد اما در اهدای خون حدود 450 سیسی خون از وریدهای دست خارج میگردد.
از جمله دلایلی که استقبال مردم از حجامت علیرغم وجود امکان اهدای خون را باعث شده است شامل موارد زیر میباشد: رضایتمندی افراد از حال عمومیشان پس از انجام حجامت خروج میزان بیشتری چربی و اوره و ترکیبات زاید و بیماریزا از بدن نسبت به اهدای خون استفاده از حجامت به عنوان روشی در درمان بیش از 200 مورد بیماری اثر حفاظتی و پیشگیری از بیماری در مقایسه با اهدای خون
بهترین زمان حجامت
هر زمانی از سال میتوان حجامت کرد اما بعضی روزها سفارش بیشتری به حجامت شده است. مثلاً فصل بهار، و در ماه قمری روزهای هفدهم، نوزدهم و بیست و یکم سفارش بیشتری به انجام حجامت گردیده و طی هفته روزهای دوشنبه، سهشنبه و پنجشنبه و در طی سال دو روز شامل 17 ربیع الاول و هفتم حزیران بهترین روزهای سال برای انجام حجامت میباشند.
حجامت برای چه کسانی مفید و برای چه کسانی مضر است؟
حجامت برای افراد دارای طبع دموی، سوداوی و صفراوی مفید میباشد اما برای افراد بلغمی حجامت سفارش نشده است و این افراد احتمالا از حجامت سود زیادی نخواهند برد. حجامت برای افراد دارای کمخونی نه تنها مضر نیست بلکه میتواند مفید هم باشد. اکثر بیماران ما حتی ضعیفترین و ناتوانترین بیماران و افراد سالمند پس از حجامت اظهار میدارند که ضعف بدن و سرگیجه و کسالت عمومی آنها بر طرف شده و بسیار سرحالتر و با نشاطتر از قبل شدهاند و در مجموع حجامت برای افراد کمخون مانعی ندارد.
البته در افراد بسیار کمخون ابتدا با دستورات غذایی و گیاهی کمخونی آنها تعدیل و سپس اقدام به حجامت خواهد شد و پس از حجامت نیز دستورات غذایی و عرقیات خاصی سفارش خواهد گردید. نکته دیگر اینکه بیماران مبتلا به فشارخون هم میتوانند حجامت کنند و همراه با حجامت و مصرف عرقیات خاص و داروهای گیاهی میتوان به کنترل فشارخون آنها نیز پرداخت. بیشترین و موثرترین فواید حجامت اختصاص به اطفال دارد. حجامت تاثیر چشمگیری بر افزایش قد، افزایش اشتها، افزایش قدرت دفاعی و ایمنی بدن داشته و تاثیر بسزایی در کاهش اختلال رفتاری و عصبی اطفال و نوجوانان دارد.
به جرات میتوان گفت که اطفالی که حجامت شدهاند نسبت به دیگران کمتر مبتلا به بیماریهایی نظیر سوختگی میشوند. همچنین افراد سالمند و ناتوان با مراعات برخی تمهیدات و لحاظ شرایط بیمار و کنترل فشارخون و بیماریهای زمینهای فرد، به راحتی میتوان حتی سالخوردهترین بیمار را حجامت کرد. البته حجامت این افراد کمی ملایمتر و ظریفتر از سایر بیماران میباشد.
حجامت و تاثیر آن بر زیبایی
حجامت با توجه به نقشی که در تصفیهخون دارد و با توجه به کمکی که در رفع سودا و صفرای بدن میکند نقشی موثر در روشنی پوست داشته و پزشکان به کرات برای رفع لکههای پوستی، بهقها، تیرگی چهره و... در کنار داروهای گیاهی تجویز شده از حجامت و خون درمانی نیز برای درمان موارد مذکور استفاده بردهاند.
همچنین حجامت زیر زنخ (چانه) علاوه بر رفع جوشهای صورت، برای کمک به درمان مشکلات دهانی و گلو مانند عفونت دهانی، آفتها و... میتواند مفید باشد. همچنین حجامت پشت گوش که درست بر روی بر آمدگی پشت گوش انجام شده و از بیماریهای چشم و جوشهای صورت و ریزش مو پیشگیری کرده و سرگیجه و جنون را کاهش داده یا از بین میبرد. از موارد خاص درمانی دیگر حجامت، تاثیر آن در رفع و درمان آلرژی است.
برای حساسیتهای فصلی و آبریزش بینی و سوزش چشم حجامت لازم و ضروری است و مکمل آن استفاده از داروهای بخور مرکب از تخم گشنیز، برگ گشنیز، آویشن، مرزنجوش و استفاده از قطره مرزنجوش میباشد.