حنانه یوسفی‌تبار
آب درمانی استفاده از آب برای درمان بیماری است. همچنین به كارگیری تاثیرات دما در درمان بیماری را آبگرم درمانی نامند؛ مانند حمام‌های آب گرم، سونا و...
هشدار در مورد آب درمانی
- آن دسته از افرادی كه بدنشان قادر به كنترل دما نیست؛ در معرض خطر سوختگی یا سرمازدگی در حرارت‌های بالا یا بسیار پایین خواهند بود.
- هنگامی كه در اثر استفاده از آب درمانی دچار حالات خاصی می‌شوید و احساس ناراحتی می‌كنید با پزشك خود در مورد مناسب بودن یا نبودن این نوع درمان مشورت نمایید.
- چنانچه به بیماری دیابت مبتلا هستند از آب داغ برای ماساژ پا استفاده نكنید.
- به آن دسته از افرادی كه به دیابت یا اسكلروز مبتلا هستند، بانوان باردار و یا كسانی كه فشار خون بالا یا پایین دارند شنا در آب گرم یا سونای داغ و طولانی توصیه نمی‌شود.
- چنانچه فردی مستعد التهاب مثانه یا راست‌روده است باید از شستشوی پای خود با آب سرد بپرهیزد. همچنین این امر در مورد كسانی كه از بیماری سیاتیك، التهاب لگن خاصره و روماتیسم انگشتان رنج می‌برند نیز صادق است.
- افراد سالخورده و نیز خردسالان از گرما و حرارت زیاد احساس ناراحتی می‌كنند بنابراین شناهای طولانی‌مدت در آب گرم و یا سونا به این گروه سنی توصیه نمی‌شود.
- یك زن باردار و یا فردی كه دچار بیماری قلبی می‌باشد، بهتر است قبل از رفتن به سونا با پزشك خود مشورت كند.
شیوه‌های آب درمانی
شستشوی عادی، شستشوی ناحیه پا، ماساژ با آب سرد، بخور، كمپرس آب گرم، كمپرس آب سرد، كمپرس متناوب آب گرم و سرد، پوشش بدنی، كمپرس مرطوب و همچنین دستكش نمك.
ماساژ سرد: تكه پارچه‌ای از جنس كتان را در آب سرد فرو برده، آن را فشار دهید و به سرعت بدن خود را با آن ماساژ دهید سپس در رختخواب آنقدر استراحت كنید تا احساس گرما كرده و عرق كنید.
موارد استعمال آب درمانی
تقویت عضلات و جریان خون، رفع مشكلات دستگاه گردش خون و همچنین رفع عفونت دستگاه تنفسی
دوش
دوش ملایم و آرام به وسیله شلنگ آب: آب نباید به سرعت بر روی پوست جاری شود بلكه به آرامی تمام سطح بدن را در برگیرد. آب باید همواره از سطوح كناری بدن به سوی قلب جاری شود و لازم است بعد از دوش گرفتن و لباس پوشیدن اندكی نرمش كنید.
انواع مختلف دوش
1- دوش زانو: جریان آب باید از انگشت كوچك پای راست شروع شده تا قسمت بیرونی زانو امتداد یابد سپس به سوی كف پا جاری شود. این روند را بر روی پای چپ نیز تكرار كنید.
این روش در درمان سردرد، میگرن، فشار خون پایین، بی‌خوابی، كوفتگی و رگ‌های واریسی مفید واقع می‌شود. همچنین به فعالیت اندام‌های گوارشی و تناسلی كمك می‌كند و در رفع عوارض عروقی نیز نافع است.
به خاطر داشته باشید در مواقعی كه دچار عفونت مجاری ادراری؛ التهاب مثانه و یا سیاتیك هستید یا در دوران قاعدگی به سر می‌برید از این روش استفاده نكنید.
2- دوش ران: این روش نیز همانند دوش زانو صورت می‌گیرد با این تفاوت كه جریان آب باید تا بالای ماهیچه ران را دربرگیرد. به این ترتیب گردش خون راحت‌تر شده، ضعف سیستم گردش خون را برطرف می‌نماید.
از این روش در درمان واریس و روماتیسم عضلانی استفاده می‌شود البته در صورتی كه فرد دچار عفونت مجاری ادرار، التهاب مثانه یا سیاتیك باشد و یا در دوران قاعدگی به سر برد، این روش توصیه نمی‌شود.
3- دوش پایین تنه: این روش نیز همانند دوش ران بوده كه البته تمامی پایین تنه را شامل می‌شود و در درمان بیماری‌های دیابت، بزرگ شدن كبد و یا كیسه صفرا و همچنین سنگ سازی بدن مفید واقع می‌شود.
به خاطر بسپارید كه باز هم در صورت وجود بیماری عفونت مجاری ادرار، التهاب مثانه، سیاتیك و یا در دوران قاعدگی از به كار بردن این روش خودداری نمایید.
4- دوش بازو: آب باید از قسمت بیرونی دست راست به سوی شانه جاری شود و سپس تا قسمت درونی بازو ادامه یابد.
این روش در درمان نارسایی‌های عصبی، فلج، روماتیسم بازوها، مشكلات قلبی، سرگیجه، سردرد، آبریزش بینی و زكام نافع است.
5- دوش ناحیه سینه: ابتدا دوش بازو و سپس دوش سینه انجام گیرد. این نوع دوش در درمان برونشیت مزمن، آسم و آنژین سینه به كار می‌رود.
6- دوش بالا تنه: این نوع دوش ناحیه بالا تنه و دو بازو را در برمی‌گیرد. در بهبودی گردش خون در شش‌ها، قلب و عروق نافع است و همچنین در درمان برونشیت، آسم، بیماری‌های حنجره و تارهای صوتی، سردرد، تحریك‌پذیری عصبی، واریس پا، تقویت بدن و تحریك فعالیت‌های قلبی و تنفسی به كار گرفته می‌شود. البته به خاطر داشته باشید كه به هنگام ابتلا به ایست گردش خون در ناحیه ریه، به كار بردن این روش توصیه نمی‌شود.
7- دوش پشت: این روش در درمان ضعف عضلات پشت، كمردرد، بیماری ستون فقرات، اسكلروز، آسم و تقریبا تمام بیماری‌های شش بسیار نافع است. اما این روش به افرادی كه دچار ضعف یا ناراحتی‌های عصبی هستند توصیه نمی‌شود.
8- دوش گردن: در درمان بیماری‌های سردرد، میگرن، گرفتگی شانه و گردن، حساسیت در مقابل تغییرات آب و هوا، افسردگی خفیف، سرگیجه و آرتروز دست و مفاصل انگشت نافع است.
این روش به بیماران مبتلا به فشارخون بالا و بزرگ شدن غده تیروئید توصیه نمی‌شود.
9- دوش صورت: ابتدا آب از شقیقه راست به سوی گونه، بعد به طرف شقیقه چپ جاری می‌شود سپس پیشانی را از راست به چپ شستشو دهید. دوباره از پیشانی به سوی گونه‌ها و در نهایت به صورت دورانی تمام ناحیه صورت را ماساژ دهید. این روش در درمان سردرد و میگرن، دندان‌درد و خستگی چشم به كار می‌رود اما توجه داشته باشید كه در حین دوش چشم‌ها باید كاملا بسته باشند.
