علائم تشكیل سنگ كلیه
اكثر سنگهای كلیه هیچ علامت و نشانه بخصوصی ندارند؛ اما بیشتر افراد مبتلا از شروع ناگهانی و درد شدید در دل، كفل و كشاله ران شكایت میكنند. حتی تغییر وضعیت بدن نیز به آرام كردن و كاهش این درد كمكی نمیكند. درد كمر، شكم و ران در این مواقع با دردهای قولنج اشتباه گرفته میشود.
ممكن است این درد آنقدر شدید باشد كه باعث تهوع و استفراغ شود. سنگ كلیه یكی از دلایل وجود خون در ادرار است. اگر دستگاه ادراری عفونت نیز داشته باشد، این درد با تب و لرز همراه خواهد بود. گاهی اوقات علائمی همچون مشكل در ادرار یا تكرر ادرار و یا درد آلت تناسلی و درد بیضهها نیز دیده میشود.
تشخیص سنگ كلیه
زمانی كه هیچ علت دیگری برای درد دل و شكم و پهلو وجود نداشته باشد، باید به احتمال وجود سنگ كلیه مشكوك شد. برای تأیید صحت این موضوع عكسبرداری انجام میشود. استفاده از سیتیاسكنهای مارپیچی نیز یكی از رایجترین آزمایشها برای تشخیص سنگ و یا انسداد دستگاه ادراری است.
به دلیل سرعت تشخیص با سیتیاسكن، این روش نسبت به عكسبرداری، مناسبتر و بهتر است. در زنان باردار و یا كسانی كه نباید در معرض اشعه قرار بگیرند، تشخیص با سونوگرافی انجام میشود.
درمان
بیشتر سنگهای كلیه در عرض 48 ساعت و با مصرف زیاد مایعات از طریق مجاری ادراری دفع میشوند. داروهای ضدالتهاب و مسكنهای قوی در طول این ساعت برای بیمار تجویز میگردد. در مواردی كه درد بیمار بیش از حد زیاد باشد، برای كنترل درد، از تزریق مواد دارویی مخدر استفاده میشود.
اگر شخص حالت تهوع داشته باشد، این داروها به صورت تزریقی و داخل وریدی تجویز میشوند. عوامل زیادی در دفع سنگ مؤثرند؛ مثل اندازه و بزرگی سنگ، میزان تحمل شخص، بارداری، بزرگی پروستات و سابقه دفع سنگ قبلی. احتمال دفع یك سنگ 4 میلیمتری 80 درصد است، در حالی كه احتمال دفع یك سنگ 5 میلیمتری كمتر از 20 درصد میباشد. سنگهای 9 الی 10 میلیمتری بدون مراقبت و درمانهای ویژه به ندرت دفع میشوند.
برای سنگهای كلیوی كه به صورت خود به خود دفع نمیشوند، روش سنگشكنی مناسب است. در این روش با امواج، ضربهای به سنگ زده میشود و آن را به قطعات كوچكتر تبدیل میكند تا دفع آن آسانتر شود، زمانی كه هیچیك از این روشها مؤثر واقع نشود، باید با روشهای جراحی سنگ را خارج كرد. با یك برش كوچك روی پوست با استفاده از ابزار پزشكی كه وارد مجاری ادراری میشود، سنگ از بدن خارج میگردد.
پیشگیری
به جای تحمل دردهای طاقتفرسا و درمان، در وهله اول و تا جایی كه امكان دارد بهتر است از تشكیل این سنگها جلوگیری شود. نوشیدن آب و مایعات، یكی از سادهترین روشهای پیشگیری است. با مراجعه به پزشك و تشخیص نوع و مواد تشكیلدهنده سنگ دفع شده، رژیم غذایی خود را تغییر دهید و به این ترتیب از احتمال ابتلای دوباره به سنگ كلیه پیشگیری كنید.
چه غذاهایی تشكیل سنگ كلیه را تشدید میكنند: مصرف بیش از حد نوشابههای گازدار یكی از شایعترین علل ایجاد سنگ كلیه است. نوشابههای گازدار حاوی مقادیر زیادی اسیدفسفریك هستند. از نوشیدن بیش از اندازه آب گریپ فروت و آب سیب نیز خودداری كنید.
براي خواندن بخش اول- پیشگیری و درمان سنگ كلیه- اينجا كليك كنيد.
براي خواندن بخش سوم- پیشگیری و درمان سنگ كلیه- اينجا كليك كنيد.