دكتر زهرا اورنگ؛ متخصص زنان و زایمان
میومهای رحمی یكی از شایعترین تومورهای دستگاه تناسلی زنان است. این تومور خوشخیم بوده و از بافت عضلانی میباشد. غشاء آنها از عضلات صافی كه به صورت لایهلایه قرار گرفته اگرچه به صورت تكی هستند ولی معمولا به صورت چندتایی هم دیده میشوند.
این تومورها به هورمونها حساس بوده، تحتتاثیر استروژن و آندروژن رشد كرده و پس از یائسگی و برداشتن تخمدانها برگشت پیدا میكنند. 40 درصد زنان در دوران باروری خود احتمال ابتلا به میوم قابل اندازهگیری را دارند. فیبروئید در زنان سیاهپوست شایعتر است.
ریسك فاكتورهای فیبروئید: 1- پاریتی: تعداد یك یا بیشتر حاملگی باعث كاهش شانس فیبروئید شده و اگر سن اولین حاملگی كمتر باشد، این ریسك كمتر میشود.
2- منارك زودرس: (كمتر از 10 سال سن) باعث افزایش ریسك میوم میگردد.
3- قرصهای ضدبارداری: این قرصها باعث كاهش ریسك میوم میشوند، ولی اگر ocp در فاصله سن 16 و 13 سالگی مصرف شوند، باعث افزایش ریسك میوم میگردد.
4- سیگار: باعث كاهش ریسك میوم میشود.
5- تغذیه: گوشت قرمز در مقایسه با سبزیجات، باعث افزایش ریسك میوم میگردد.
6- سابقه میوم در خانواده: ریسك میوم را افزایش میدهد.
7- الكل: باعث افزایش ریسك میگردد.
8- DMPA: پروژسترون تزریقی باعث كاهش ریسك میوم میگردد.
9- چاقی و افزایش وزن: ریسك میوم را افزایش میدهد.
10- فشارخون: موجب افزایش ریسك میوم میشود.
11- عفونتهای رحمی: موجب صدمه به بافت رحم میشوند و احتمال میوم را افزایش میدهند.
12- سندرم تخمدان پلیكیستیك (PCO.): با افزایش ریسك میوم مرتبط است.
انواع فیبروئیدها:
1- ساب سروزا: در دیواره خارجی رحم ایجاد میشود.
2- اینترامورال: در لایه عضلانی دیواره رحم وجود دارد.
3- ساب موكوزا: به سمت حوزه رحم برآمده شده و باعث غیرمنظم شدن رحم میشوند.
4- داخل لیگامانی: كه از طرف رحم به طرف لیگامان پهن رشد میكنند. در اغلب موارد بر روی حالبها اثر میگذارند.
5- مایومای پارازیتی: گاهی میوم رحمی به ارگانهای دیگر لگنی چسبیده و به طور همزمان خونگیری از عروق خونی رحم و اتصال خود را به رحم از دست خواهند داد.
علائم: بستگی به سایز و محل تومور دارد. بعضی از زنان با میوم هیچ علامتی ندارند. میومهای فاقد علامت در 50-40 درصد زنان بالای 35 سال وجود دارد. این تومورها ممكن است طیفی از علائم خونریزی غیرطبیعی تا احساس فشار در لگن را ایجاد كنند.
1- خونریزی غیرطبیعی رحمی: AUB شایعترین علامتی است كه گزارش شده است. میومها، بهخصوص ساب موكوزا میتوانند حفره رحمی را از شكل طبیعی خارج كرده و سطح بزرگی را جهت خونریزی قاعدگی ایجاد نمایند. گفته میشود كه لكهبینیهای بین دو قاعدگی با میومها ارتباط چندانی ندارند و باید از نظر سایر علل مثل كانسر اندومتر ارزیابی شوند.
وجود تومور میوم مانع انقباض فیبرهای مایومتر میشود و در نتیجه شریانهای اندومتر شده و میزان جریان خون را زیاد میكند.
2- احساس ناراحتی: رحم مایوماتیو، احساس سنگینی و ناراحتی عمومی در لگن ایجاد میكند. فشار بر روی مثانه باعث تكرر ادرار میشود. یبوست ناشی از فشار روی ركتوم یكی دیگر از علائم فیبروئید است. فشار توده بر روی حالب باعث هیدرونفروز و بزرگی كلیه میگردد. بعضی از فیبروئیدهای رحمی باعث درد مزمن لگنی میشوند. شروع دیسمنوره در زنانی كه در اواخر دوران باروری خود میباشند، یكی از علائم فیبروئید است.
تشخیص
اغلب با معاینه تشخیص داده میشوند. روشهای تشخیصی دیگری نیز میتواند میزان، موقعیت و سایز تومور را مشخص كند. این روشها عبارتند از:
1- سونوگرافی ترانس واژینال: اگر سایز میوم در كمتر از 10 هفته باشد، این روش حساسیت 100-95 درصد در تشخیص میوم دارد.
2- هیستروسالپنگوگرافی: در این روش از داخل رحم یك عكس رنگی گرفته میشود كه بیشتر به تشخیص باز بودن لولهها كمك میكند.
3- MRI روش متداولی برای تشخیص نیست، ولی برای افتراق مایوما از سایر موارد مثل آدنومیوز – ساركومیوم كمككننده است.
4- هیستروسكوپی تشخیصی: جهت تشخیص میوم ساب موكوزا انجام میشود. با این روش حتی میتوان میوم ساب موكوزا را هم برداشت.
درمان
اگر بیمار علائمی نداشته باشد، مراقبت دورهای جهت تغییر سایز میوم انجام میشود و معمولا نیازی به درمان نیست...
برای خواندن بخش دوم- میوم رحم- اینجا کلیک کنید.