محمدرضا دژکام؛ روانشناس و مشاور ازدواج و خانواده
بررسی علل و ریشههای روانشناختی یک پدیده مذموم
اکنون که در هزاره سوم زندگی میکنیم، باید سعی بر آن داشته باشیم که همراه با پیشرفت تکنولوژی و فناوری در تمامی عرصهها، اندکی بیاندیشیم و روزگار را سپری سازیم.
اما متاسفانه از قرن بیست و یکم فقط رهاوردهای منفی و نگران کنندهاش حاصل این جامعه شده و بسی جای تأسف دارد که روز به روز هم شاهد پیدایش و نیز گسترش یک آسیب اجتماعی دیگر در جامعه و سطح کشورمان بوده و هستیم!
حال میخواهیم درباره پدیدهای با شما خوبان سخن بگوییم تحت عنوان "زبان و مزاحمتهای خیابانی، رهاوردی اندوه بار در کمین زنان ایرانی!"
وقتی فردی در جامعه خویش از سوی اشخاص مختلف و به راههای متفاوت به نوعی آزار و اذیت روحی و روانی میشود (منظور خانمها هستند) و کسانی که مرتکب این اعمال میشوند، به جرات میتوان گفت که از لحاظ شخصیتی مشکل دار ند." اختلال شخصیت ضد اجتماعی"، فرآیندی است که در این قبیل افراد دیده میشود.
شاید انحرافات اخلاقی و این که فرد میل به آزار و اذیت دیگران دارد، از دیدگاه روان شناسی و روان پزشکی او به عنوان یک فرد "سادیستیک"(دیگر ازار) به شمار میآید.
پس فردی که مزاحم زندگی فردی و اجتماعی خانمها میشود، نه تنها از دید قانونی، بلکه از نظر روانشناسی نیز مشکل دار است و باید درمان شود.
پدیده مزاحمتهای خیابانی، چگونه شایع شده و چه عواقبی میتواند در پی داشته باشد؟
به جرات میتوانم به این موضوع اشاره کنم که هم اکنون پدیده مزاحمتهای خیابانی، به ویژه برای دختران و زنان به اندازهای در سطح جامعه شیوع پیدا کرده است که از جمله مهمترین و بحث برانگیزترین مباحث عمده در سطح آسیب شناسی اجتماعی است و از سوی کارشناسان مطرح شده و میشود.
بدون تردید باید گفت یکی ازمهمترین پیامدهای منفی وعواقب نابهنجار این پدیده میتواند این باشدکه به نوعی تعهد، تفاهم، موارد اخلاقی، عرفی، شرعی، دینی و مذهبی عموم افراد به خصوص دختران و زنان جوان هدف قرار گرفته و اگر با این رویه برخورد مناسب صورت نگیرد، میتواند آسیبهای جبران ناپذیری بر پیکره
زنان این سرزمین مادری و در یک کلام ایران عزیز اسلامی وارد سازد.
اعتقادها، باورها، نظرات و نگرشهای ما به هیچ وجه چنین رفتاری را نمیتواند بپذیرد و کنار آمدن با آن و عبور کردن از کنار آن نباید به همین سادگیها ما را به نا کجا آباد ببرد.
بررسی علل و عوامل مؤثر در بروز پدیده مزاحمتهای خیابانی
بدون شک در تمام آسیبهای اجتماعی، علل و عواملی میتواند پایه گذار باشد. پس اگر از قبل این عوامل به دقت بررسی شود، شاید بتوان اندکی از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
به قول معروف: "علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد!"حال میخواهم علل وعوامل این پدیده را به طور مختصرومفیدذکر کنم پس همراه باشید.
محیطی که فرد درآن زندگی میکند (خانواده)
محیطهای آموزشی که میتواند شامل دبیرستان و دانشگاه و باشد.
محیط کار و افرادی که آنجا مشغول به کار هستند.
محیط اجتماعی که فرد در آن به طور روزمره رفت و آمد دارد. به طور حتم میتوانیم به این نتیجه برسیم که هرکدام از این محیطها فرهنگ خاص خود را داشته ولی باید به نوعی با جامعه ما در تعامل و ارتباط متقابل باشند.
محیط سالم و به دور از دغدغه تحصیل میتواند افکار و اندیشه فرد تحصیل کرده راتغییر دهد.
محیط کار و افرادی که آدمی با آنها به عنوان همکار سر و کار دارد، باید به نوعی به دور از هر گونه مسائل غیر اخلاقی باشد تا آن دختروزن جوان با آرامش خاطر و به دورازتنش واضطراب بتوانند و ظیفهای را که به انان محول شده است را به بهترین شکل ممکن به انجام برسانند.
محیط اجتماعی که همه مادرآن زندگی میکنیم، تعاملها، واکنشها، ارتباطهای متقابل، همه وهمه می تواند در صورت منفی بودن، پیدایش مزاحمتهای خیابانی در سطح گسترده را سبب شود.
آیا میتوان پدیده مزاحمتهای خیابانی را از بین برد؟!
در پاسخ به این پرسش باید عنوان کنم که این مقوله تنها به دست یک یا چند نفر قابل حل نیست، بلکه نیاز به بررسی، تحقیق، تفکر و بازنگری درمورد نحوه پیدایش و رشد و گسترش آن دارد و این امر میسر نخواهد شد مگر با هماندیشی، همکاری، همدلی، هم فکری و هم صدایی تمام افراد و ارگانها، نهادها سازمانهای دولتی، غیردولتی، جامعه شناسان، کار شناسان و متخصصین علوم رفتاری، آسیب شناسان اجتماعی، روان شناسان و مددکاران اجتماعی و حقوق دانان و نهادهای مختلف همچون: نیروی انتظامی و بهزیستی و رسانههای گروهی و صدا و سیما وجراید و نشریات و همه در یک کلام.
بنابراین در یک جمله همه باید دست در دست هم دهند تا کشوری عاری از هرگونه پدیدههای شوم اجتماعی و اخلاقی باشیم.
کلام پایانی
امیدوارم روزی فرا برسد که شاهد آن باشیم که هیچ نوع آسیب اجتماعی در کشور عزیرمان ایران اسلامی وجود نداشته باشد و شاهد پیدایش تفکرهای مثبت و شخصیتهای سالم و مثبت اندیش و آینده نگر و آینده ساز برای این مرز و بوم باشیم.