اختلال کم توجهی-بیش فعالی (ADHD) که در گذشته با نام "بیش فعالی" شناخته می‌شد، یک عارضه شایع عصبی-رشدی است که بر رفتار، توجه و فعالیت‌های ذهنی فرد تاثیر می‌گذارد. این اختلال معمولا در دوران کودکی تشخیص داده می‌شود اما علائم آن می‌تواند تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد. در این مقاله با نگاهی علمی، به بررسی تفاوت‌های ADHD در کودکان و بزرگسالان می‌پردازیم.
در نگاه اول، برای بسیاری افراد این سوال پیش میاید که اصلا بزرگسالان هم می‌توانند ADHD داشته باشند؟ پاسخ مثبت است. اگرچه تشخیص ADHD بیشتر در کودکان صورت می‌گیرد، اما این بدان معنا نیست که این اختلال در بزرگسالی به طور ناگهانی پدیدار می‌شود. بلکه ریشه‌های آن به دوران کودکی باز می‌گردد و ممکن است علائم آن در بزرگسالی به شکل متفاوتی بروز پیدا کند و به همین دلیل تشخیص آن با دشواری‌هایی همراه باشد. در ادامه این مقاله اما این تفاوت ها را بررسی میکنیم و درباره آن بیشتر به شما توضیح میدهیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.
تفاوت در بروز علائم ADHD
از مهمترین تفاوت هایی که بین بیش فعالی و نقص توجه در کودکان و بزرگسالان وجود دارد، تفاوت در بروز علائم آن ها است که در این قسمت به بررسی این مورد می پردازیم.
علائم کودکان دارای ADHD
کودکان مبتلا به ADHD معمولا با علائمی مانند بیقراری، تکانشگری (ناتوانی در کنترل رفتارهای ناگهانی)، و نقص توجه شناخته می‌شوند. این کودکان ممکن است در نشستن سر کلاس و تمرکز روی تکالیف دچار مشکل شوند، به راحتی حواسشان پرت شود و دائما در حال جنب و جوش باشند. همچنین ممکن است در برقراری ارتباط با همسالان خود با مشکل مواجه شوند و رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان دهند.
علائم بیش فعالی و نقص توجه در بزرگسالان
در بزرگسالان، تکانشگری ممکن است به شکل تصمیم‌گیری‌های عجولانه، بی‌برنامگی و مشکلات سازماندهی امور زندگی نمایان شود. آن‌ها در تمرکز بر روی کارهای روزمره با مشکل مواجه‌اند و به راحتی حواسشان پرت می‌شود. فراموشی‌های مکرر، بی‌دقتی، و گم کردن وسایل از نشانه‌های شایع این اختلال در بزرگسالان است. همچنین مشکلات در مدیریت زمان، روابط عاطفی ناپایدار و پایین بودن اعتماد به نفس می‌تواند از پیامدهای ADHD در بزرگسالی باشد.
جدول مقایسه‌ای علائم ADHD در کودکان و بزرگسالان علائم کودکان بزرگسالان بیقراری بسیار شایع ممکن است کمتر مشهود باشد تکانشگری رفتارهای ناگهانی و بدون فکر تصمیم‌گیری‌های عجولانه و بی‌برنامگی نقص توجه مشکل در تمرکز روی تکالیف و بازی‌ها حواس‌پرت شدن در حین کار یا مطالعه مشکلات ارتباطی ممکن است با همسالان خود به خوبی کنار نیایند برقراری و مدیریت روابط عاطفی با مشکل مواجه می‌شوند مشکلات رفتاری ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه نشان دهند بیقراری خفیف یا تحریک‌پذیری سازماندهی در مرتب کردن وسایل و برنامه‌ریزی برای انجام کارها با مشکل مواجه‌اند بی‌نظمی در محیط کار و زندگی مدیریت زمان در رعایت زمان‌بندی دچار مشکل می‌شوند به تعویق انداختن کارها و عدم مدیریت صحیح زمان
** توجه داشته باشید که این جدول صرفا جهت مقایسه کلی تهیه شده است و شدت و نوع بروز علائم در افراد مختلف می‌تواند بسیار متفاوت باشد. **
عوامل زمینه‌ساز بروز ADHD
علت دقیق ابتلا به ADHD هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل ژنتیکی، عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز و آسیب‌های مغزی دوران جنینی یا اوایل کودکی می‌توانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند. به طور کلی مطالعات نشان داده است که حدود 70 تا 80 درصد از خطر ابتلا به ADHD به ژنتیک مرتبط است.
در صورتی که هر یک از این علائم را دارید، اصلا نگران نباشید. به یاد داشته باشید که ADHD یک اختلال قابل درمان است و افراد مبتلا به ADHD می‌توانند با دریافت کمک مناسب، زندگی شاد و موفقی داشته باشند. در ادامه نحوه تشخیص و درمان این اختلال را بررسی میکنیم تا در صورت مشاهده آن به سرعت از یک فرد حرفه ای برای درمان مشاوره بگیرید و از این خدمات استفاده کنید.
تشخیص و درمان ADHD
تشخیص ADHD در هر دو گروه سنی کودکان و بزرگسالان توسط متخصصان روانشناسی و روانپزشکی صورت می‌گیرد. برای تشخیص، متخصص به بررسی سوابق فردی و خانوادگی، انجام مصاحبه‌های بالینی و در برخی موارد استفاده از ابزارهای تشخیصی خاص می‌پردازد.
خوشبختانه، روش‌های درمانی موثری برای کنترل علائم ADHD وجود دارد. این روش‌ها شامل درمان دارویی، روان‌درمانی و مداخلات رفتاری می‌شوند. برای کودکان، ترکیب درمان دارویی با رفتار درمانی و آموزش به والدین و معلمان می‌تواند بسیار موثر باشد. در بزرگسالان نیز روان‌درمانی و آموزش مهارت‌های زندگی به موازات دارو درمانی می‌تواند در کنترل علائم و ارتقای کیفیت زندگی فرد نقش بسزایی ایفا کند. همه این موارد وقتی نتیجه مورد نیاز را دارند که شما به یک کلینیک حرفه ای روانشناسی مانند روان رشد مراجعه کنید.
************
سخن آخر
به طور کلی اختلال نقص توجه / بیش فعالی یا ADHD، اختلالی عصبی رشدی است که می‌تواند در هر سنی بروز کند. عوامل متعددی در بروز ADHD نقش دارند، از جمله ژنتیک، محیط و عوامل عصبی. علائم ADHD در کودکان و بزرگسالان متفاوت است، اما به طور کلی شامل بیقراری، نقص توجه، مشکلات در یادگیری، مشکلات در روابط و رفتارهای پرخاشگرانه می‌شود.
