به قلم : فاطمه حسین‌خانی
تحریریه زندگی آنلاین : کتابخوانی یکی از فعالیت‌هایی است که در هر سن و سالی می‌توان به آن پرداخت و برای سالمندان نیز کتابخوانی یکی از راه‌هایی است که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی آن‌ها کمک کند.کتاب‌هایی که برای سالمندان مناسب هستند به علاقه‌مندی‌ها و میزان کتابخوانی آن‌ها بستگی دارد. اما از جمله کتاب‌هایی که برای سالمندان مناسب است می‌توان به کتاب‌های خاطرات شخصی، کتاب‌های تاریخی، کتاب‌های مذهبی و کتاب‌های هنری اشاره کرد. خاطرات شخصی و داستان‌هایی از زندگی واقعی می‌توانند برای سالمندان جذاب باشند و از طرفی شاید تلنگری برای آن‌ها باشند تا داستان‌های زندگی شخصی خود را با نسل‌های بعدی به اشتراک بگذارند. کتاب‌هایی که به تاریخ مربوط می‌شوند از این جهت برای این گروه سنی مناسبند که می‌توانند به شخص این امکان را بدهند تا تاریخ را به شیوه‌ای متفاوت با دیدگاه‌های مختلف بررسی کند. برای بسیاری از سالمندان، دین و مذهب بخشی از زندگی‌شان است. کتاب‌های دینی و مذهبی برای آن‌ها مهم هستند و می‌تواند آرامش‌بخش زندگی‌شان باشد. در این یادداشت وبلاگ طاقچه کتاب‌هایی مناسب گروه سنی سالمند معرفی خواهیم کرد.
بیشتربخوانید:
پیر شدن مغز را اینگونه به عقب بیندازید
مزایای مطالعه برای سالمندان
مطالعه‌ی کتاب‌های مختلف در سنین سالمندی مزایای ویژه‌ای به همراه دارد. از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
افزایش تمرکز و حافظه: مطالعه به سالمندان کمک می‌کند تا تمرکز و حافظه خود را بهبود دهند و از افت توانایی‌های شناختی جلوگیری کنند.
کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های ذهنی: سالمندان به کمک مطالعه می‌توانند مغز خود را فعال نگه دارند و از بیماری‌های ذهنی مانند آلزایمر و پارکینسون جلوگیری کنند.
افزایش دانش و آگاهی: افراد سالمند با مطالعه در موضوعات مختلف می‌توانند دانش و آگاهی خود را افزایش دهند و نسبت به مسائل جدید دنیای مدرن به‌روز باشند.
کاهش استرس و اضطراب: مطالعه به سالمندان کمک می‌کند تا از استرس و اضطراب تا حدی دور باشند و با آرامش بیشتری چالش‌های ایام سالمندی خود را پشت سر بگذارند.
بهبود روابط اجتماعی: سالمندان با مطالعه کتاب می‌توانند موضوعات مختلفی را بشناسند و با دیگران در مورد آن‌ها صحبت کنند و در نتیجه روابط اجتماعی خود را بهبود دهند.
با در نظر گرفتن مزایایی که مطالعه برای افراد مختلف به‌خصوص سالمندان به همراه دارد، می‌توان گفت مطالعه افزایش کیفیت زندگی را به همراه خواهد داشت.
در ادامه به معرفی برخی کتاب‌های صوتی و غیرصوتی مناسب سالمندان می‌پردازیم.
کتاب‌های صوتی مناسب سالمندان:
کتاب صوتی برای سالمندان مناسب‌تر است زیرا ممکن است آن‌ها به علت کاهش دید و یا درد در گردن، دست و پا، خستگی بیشتری را در مطالعه کتاب الکترونیکی یا فیزیکی تجربه کنند. از آنجا که افراد در شنیدن کتاب صوتی، به نگه داشتن کتاب در دست نیازی ندارند، می‌توانند راحت‌تر به مطالعه بپردازند. علاوه بر این برای سالمندان ممکن است سخت باشد تمرکز خود را بر روی یک متن چاپی حفظ کنند. با استفاده از کتاب صوتی، می‌توانند با گوش دادن به متن، تمرکز خود را به‌شدت افزایش دهند. همچنین برخلاف کتاب‌های چاپی یا الکترونیکی، کتاب‌های صوتی نیازی به نور و چاپ برای قرائت ندارند، که برای سالمندان که ممکن است با مشکل دیداری روبرو باشند، انتخاب مناسبی خواهند بود.
کتاب صوتی «چگونه با فرآیند بالا رفتن سن و پیری برخورد کنیم.»
کتاب صوتی «چگونه با فرآیند بالا رفتن سن و پیری برخورد کنیم» مقاله‌ای از جمعی از نویسندگان است که توسط مهرنوش گلبازی ترجمه و با صدای ندا پوریان به مدت ۱۵ دقیقه منتشر شده است. در این کتاب به باورها و تصورات کلیشه‌ای که در مورد سالخوردگی و بالا رفتن سن در بین افراد وجود دارد اشاره می‌شود و پس از آن، نکاتی برای رهایی از این باورها و بهبود سطح کیفیت زندگی و آرامش در میانسالی ارائه می‌شود.
بیشتربخوانید:
راه های فاصله گرفتن سالمندان از افسردگی
کتاب صوتی «چگونه پیر شویم.»
کتاب «چگونه پیر شویم: حکمت‌های باستانی برای نیمه دوم زندگی» اثر مارکوس تولیوس سیسرو است. این کتاب بر اساس نوشته‌هایی از مارکوس تولیوس درباره پیری و روش‌های مواجهه با آن، تدوین شده است. در این کتاب، نویسنده با نگاهی به تجربیات خود و فلسفه‌های باستانی، به موضوعاتی مانند تغییرات جسمی و روانی در پیری، روش‌های مواجهه با افسردگی و ترس از پیری و رسیدن به آرامش در پیری اشاره می‌کند. او بر این باور است که پیری زمانی می‌تواند خوش‌بختی و آرامش را برای انسان به ارمغان بیاورد که فرد بتواند به طور درست با آن مواجه شود. این کتاب به‌عنوان یک راهنمای مناسب برای سالمندان و افرادی که به سمت پیری حرکت می‌کنند شناخته می‌شود و با نگاهی عمیق به موضوع پیری به خوانندگان این امکان را می‌دهد تا با خیالی آسوده‌تر به سمت سالخوردگی پیش بروند.
کتاب‌های آموزشی مناسب سالمندان
کتاب‌های آموزشی برای سالمندان مناسب هستند زیرا سالمندان با خواندن کتاب‌های آموزشی، می‌توانند دانش و آگاهی خود را افزایش دهند. این دسته از کتاب‌ها می‌توانند به‌عنوان یک راهکار برای پاسخ به سوالات آن‌ها در مورد موضوعات مختلف، مانند بهداشت و سلامت، تغذیه، تکنولوژی، و موضوعات دیگر، در نظر گرفته شوند. علاوه بر این خواندن کتاب‌های آموزشی، می‌تواند به بهبود قابلیت‌های شناختی سالمندان منجر شود. این گروه سنی با مطالعه چنین کتاب‌هایی می‌توانند تمرکز، حافظه، و دانش خود را بهبود بخشند.
ورزش برای سالمندان
کتاب «ورزش برای سالمندان» از گیل ام. سالیوان و آلیس کی. پامیدور به بیان نکاتی برای بازیابی قوای جسمی سالمندان می‌پردازد. در این کتاب سالیوان و پامیدور راهکارهای موثری را بیان می‌کنند تا سالمندان با به‌کارگیری این نکات توانایی خود را دوباره به دست آورند و به ورزش و تفریح در کنار خانواده و دوستان خود بپردازند. این کتاب در ۱۲ فصل تدوین شده است و در هر فصل نویسندگان به بیان فواید ورزش کردن و همچنین ارائه‌ی تمرین‌های مناسب افراد سالخورده پرداخته‌اند. سالمندان با به‌کارگیری توصیه‌های این کتاب و انجام تمرین‌ها و ورزش‌های پیشنهادشده می‌توانند توان جسمی خود را افزایش دهند و از فرسودگی جسم و همچنین روح خود فاصله بگیرند.
راهنمای جامع سالمندان
کتاب «راهنمای جامع سالمندان» از رها افراسیابی، نجمه ریگی جوان و سلماز عطاردی مجموعه‌ای از مطالب و راهنماهای مربوط به سلامت و زندگی سالم در دوران سالخوردگی است. این کتاب شامل مباحث گوناگونی از جمله تغذیه، تمرینات فیزیکی، سبک زندگی سالم، مراقبت از سلامتی، تغییرات شناختی و عصبی و موارد دیگر برای بهبود کیفیت زندگی سالمندان است. در این کتاب نویسندگان با استفاده از زبان ساده و قابل درک، توضیحات جامعی در رابطه با روش‌ها و راهکارهایی که می‌تواند به سالمندان در بهبود سلامت و کیفیت زندگی آن‌ها کمک کند، ارائه می‌دهند. با مطالعه این کتاب، سالمندان می‌توانند اطلاعات مفیدی در رابطه با بهبود سلامت خود کسب کنند و زندگی سالم‌تری داشته باشند.
بیشتربخوانید:
بیماری های روانی در سالمندان
سالمندی سالم
کتاب «سالمندی سالم» اثر سید امیرحسین بتولی و مینو سی سختی کتابی در مورد دوران سالخوردگی و چگونگی بهبود بخشیدن کیفیت آن است. در این کتاب نویسندگان نکاتی در مورد تغییر سبک زندگی را برای مخاطب سالمند خود بیان می‌کنند. سالمندان با بهره‌جویی از نکات ذکرشده در این اثر می‌توانند ایام سالمندی سالم و باآرامشی را در کنار خانواده و اعضای جوان‌تر بگذرانند. این کتاب که در دسته‌ی کتاب‌های بهداشت سالمندان قرار می‌گیرد به شدت به افرادی که به ایام سالمندی خود نزدیک شده‌اند و به دنبال پیدا کردن سبک زندگی سالم و پر نشاطی برای گذراندن این ایام هستند توصیه می‌شود.
شیوه زندگی سالم در دوران سالمندی
کتاب «شیوه‌ی زندگی سالم در سالمندی» اثر فریال خمسه، محمود موحدی، زهرا حاجی امینی و عباس عبادی است که توسط انتشارات گیوا منتشر شده. در این کتاب نویسندگان با بهره‌گیری از توصیه‌ی متخصصان حوزه‌ی بهداشت و سلامت سالمندان شیوه‌ی زندگی را در چهار حیطه‌ی «تغذیه صحیح و سالم»، «تحرک و فعالیت جسمی مناسب»، «بهداشت روانی» و «رعایت بهداشت فردی و مراقبت از خود» مورد تحلیل و بررسی قرار داده‌اند. نویسندگان پس از بررسی شیوه‌های زندگی مختلف توصیه‌هایی برای بهبود کیفیت زندگی مخاطبین سالخورده و یا نزدیک به سالخوردگی خود ارائه داده‌اند. مخاطب با به کار بستن این توصیه‌ها می‌تواند دوران سالمندی باکیفیت‌تری را پشت سر بگذارد.
سالمندی موفق
کتاب «سالمندی موفق: کاوش‌های یک عصب‌شناس از قدرت‌ها و قابلیت‌های ما» از دکتر دانیل جی لوتین، متخصص عصب‌شناس معروف است. این کتاب به بررسی عوامل مختلفی که می‌توانند باعث موفقیت در سالمندی شوند، می‌پردازد. در این کتاب، دکتر لوتین با استفاده از تحقیقات و مطالعات عصب‌شناسی به بررسی موضوعاتی همچون تغذیه، تمرینات فیزیکی، روابط اجتماعی، روش‌های مقابله با استرس، مراقبت از مغز و موارد دیگر پرداخته است. هدف اصلی نویسنده در این کتاب، ارائه راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی در سنین پیری است که شامل ارائه تمرینات شناختی و تمریناتی برای بهبود حافظه و تمرکز نیز می‌شود. کتاب «سالمندی موفق» یک راهنمای مفید برای سالمندان است که به آن‌ها کمک می‌کند تا با استفاده از راهکارهای پیشنهادی، زندگی خوشی را در سنین پیری تجربه کنند.
سالمندی پویا
کتاب «سالمندی پویا» اثر کتی باومن، جوآن آلن، لورا وود، شیلا ویلگوس و جویس فیبر، راهنمایی برای دوری از راکد بودن در ایام سالمندی است. در این کتاب نویسندگان کوشیده‌اند تا با بیان نکاتی پیرامون زندگی در ایام سالخوردگی مخاطب سالمند خود را برای زندگی در ایام طلایی سالمندی آماده کنند و مخاطب را از گذراندن روزگاری پر از دردهای جسمی و روحی و فرسودگی دور نمایند. این کتاب با تمرکز بر سلامت سالمندان، با ارائه‌ی تمرین‌های هدفمند ورزشی مناسب سالمندان به افزایش ظرفیت حرکتی افراد کمک می‌کند و این خود باعث پویایی بیشتر افراد در دوران سالخوردگی خواهد بود.
رمان‌های انگیزشی سالمندان
رمان‌های انگیزشی می‌توانند به‌عنوان یک منبع الهام‌بخش برای سالمندان عمل کنند تا ایام سالمندی خود را با کیفیت بهتری ادامه دهند. در ادامه، چند رمان انگیزشی برای سالمندان معرفی شده است.
پیرزنی که تمام قوانین را زیر پا گذاشت
کتاب «پیرزنی که تمام قوانین را زیر پا گذاشت» سرگرم‌کننده که توسط نویسنده سوئدی کاترینا اینگلمن سوندبرگ نوشته شده است به ما نشان می‌دهد در دوران سالخوردگی، مجبور نیستیم در اتاق انتظار منتظر نوبت خود برای سفر نهایی اجتناب‌ناپذیر باشیم. این کتاب داستان یک گروه از سالمندان را روایت می‌کند که در یک خانه سالمندان زندگی می‌کنند و از وضعیت بی‌رویه و نادرست آنجا ناراضی هستند. پیرزنی به نام مارتا، تصمیم می‌گیرد تا با همکاری چهار نفر از دوستانش، به دنبال راهی برای فرار از خانه سالمندان و شروع زندگی بهتری بگردد. این کتاب با ارائه داستانی طنزآلود نشان می‌دهد که سالمندان همچنان می‌توانند به‌عنوان فردی مستقل و با قدرت، زندگی کنند و ایده‌های خلاقانه خود را پیاده کنند. این کتاب، با تمرکز بر روحیه جوانی و خلاقیت در هر سنی، به‌عنوان یک منبع الهام‌بخش برای سالمندان و همه‌ی افرادی که به دنبال تغییر و بهبود زندگی‌شان هستند، معرفی می‌شود.
مردی به نام اوه
کتاب «مردی به نام اوه» رمانی از فردریک بکمن، نویسنده سوئدی است. داستان کتاب درباره‌ی مردی به نام اوه است که در سنین پیری به تنهایی زندگی می‌کند. او به‌عنوان یک فرد عصبانی و خشن معرفی می‌شود که به نظر می‌رسد هیچکس در جامعه نمی‌تواند او را بفهمد. اما با گذشت زمان، داستان نشان می‌دهد که پشت پوست سخت اوه، یک قلب نرم و مهربان وجود دارد. این کتاب راوی داستانی دلنشین و الهام‌بخش است که به موضوعاتی مانند دوستی، عشق، خانواده و ارزش‌های انسانی اشاره می‌کند و به‌عنوان یک رمان انگیزشی مناسب برای سالمندان شناخته می‌شود.
و هر روز صبح راه خانه دورتر و دورتر می شود
کتاب «هر روز صبح راه خانه دورتر و دورتر می‌شود» رمان کوتاهی اثر فردریک بکمن، نویسنده سوئدی است. این کتاب داستان یک پدربزرگ و نوه‌اش را در سفر به سمت خانه‌ی او روایت می‌کند. پدربزرگ به تدریج به یادگیری این می‌پردازد که او به طور آرام‌آرام دارد از دنیایی که به آن عادت کرده است دور می‌شود، اما این دور شدن به هیچ وجه او را از ارتباط با نوه‌ی خود جدا نمی‌کند. این کتاب با ارائه داستانی صمیمی و دلنشین، به موضوعاتی مانند خانواده، عشق و زندگی پیری اشاره می‌کند. این کتاب با نگاهی ساده به زندگی، به خوانندگان اجازه می‌دهد تا از دیدگاه متفاوت پدربزرگ به روابط خانوادگی نگاه کنند.
پیرمرد و دریا
کتاب «پیرمرد و دریا» رمانی از ارنست همینگوی، نویسنده آمریکایی و برنده جایزه نوبل ادبیات، است. این کتاب داستان یک قایقران پیر به نام سانتیاگو را روایت می‌کند که برای شکار یک ماهی بزرگ به دریا نزدیک می‌شود. او برای چندین روز در دریا حضور دارد و در نهایت موفق می‌شود ماهی بزرگ را شکار کند، اما برای بازگشت به خانه با سختی‌ها و چالش‌های زیادی مواجه می‌شود. همینگوی در این کتاب با روایت کردن داستانی غیرمتعارف و الهام‌بخش، به موضوعاتی مانند شجاعت، استقامت و قدرت اراده اشاره می‌کند و این روایت، کتاب را به یکی از شاهکارهای ادبیات جهان تبدیل کرده است. این کتاب با نگاهی عمیق به روابط بین انسان و طبیعت، به خوانندگان اجازه می‌دهد تا با دیدگاه متفاوتی به طبیعت پیرامون خود نگاه کنند.
پیرمرد صد ساله ای که از پنجره بیرون رفت و ناپدید شد
کتاب «پیرمرد صدساله‌ای که از پنجره بیرون رفت و ناپدید شد» رمانی از یوناس یوناسون نویسنده سوئدی است. داستان این کتاب درباره‌ی یک پیرمرد صدساله به نام آلن است که در روز تولدش، تصمیم می‌گیرد از پنجره خانه‌ی سالمندان بیرون برود و سفر ماجراجویانه‌ای را آغاز کند. او در طول سفر خود با افراد مختلفی آشنا می‌شود و درگیر ماجراهایی می‌شود که در نهایت به نجات جانش و بازیابی برخی از خاطراتش منجر می‌شود. این کتاب با ارائه داستانی جذاب و سرگرم‌کننده، به موضوعاتی مانند ماجراجویی، دوستی و عشق اشاره می‌کند و به‌عنوان یک رمان کمدی و سرگرم‌کننده برای خوانندگان تمام سنین، به ویژه سالمندان شناخته می‌شود. این کتاب با نگاهی دلنشین و دوست‌داشتنی به زندگی صدساله‌ی آلن مخاطب را تا آخرین لحظه با خود همراه می‌کند.
کتاب «مادربزرگ سلام می‌رساند و گفت متاسف است» از فردریک بکمن داستان السا و مادربزرگ ۷۷ساله‌اش است. السا هفت سال دارد و دختری متفاوت است. مادربزرگش بهترین و تنها دوست اوست. شب‌ها، السا به داستان‌های مادربزرگش پناه می‌برد، در سرزمین تقریباً بیدار و پادشاهی میاماس، جایی که همه متفاوت هستند و هیچکس نیازی به عادی بودن ندارد. هنگامی که مادربزرگ السا می‌میرد و مجموعه‌ای از نامه‌ها را برای عذرخواهی از افرادی که به او ظلم کرده است به جا می‌گذارد، بزرگترین ماجراجویی السا آغاز می‌شود. دستورات مادربزرگش او را به ساختمان آپارتمانی پر از افراد مست، هیولاها، سگ‌های هار و تاج و تخت‌های قدیمی و همچنین به سوی حقیقتی در مورد افسانه‌ها و پادشاهی‌ها و مادربزرگی که هیچکس شبیه‌اش نیست هدایت می‌کند. این کتاب راوی داستان زندگی و مرگ و یکی از مهم‌ترین حقوق بشر است: حق متفاوت بودن.
