اعظم اسلامی مجد
با بهدست آوردن دوستان خوب، منافع زیادی به شما میرسد و چیزهای بسیاری یاد خواهید گرفت.
این مزایا آنقدر زیاد است كه حتی تصور آن را نمیتوانید بكنید. در طی پژوهشی طولانی كه در دانشگاه فلیندرز استرالیا انجام شد.
پژوهشگران روی حدود 1500 فرد مسن تحقیق كردند و دریافتند كسانی كه در طول زندگی خود دوستان بیشتری داشتهاند، نسبت به سایر افراد، 22 درصد بیشتر به عمر طولانی و زنده ماندن تمایل دارند.
یكی از دلایل آن میتواند این باشد كه اكثر دوستان واقعی و خوب انسان را از دستیابی به عادات بد، مثل سیگار كشیدن و یا اعتیاد به الكل نهی میكنند. همچنین گذراندن زمان با دوستان، انسان را از ابتلا به اختلالاتی مانند افسردگی و تنهایی دور نگه میدارد.
از سوی دیگر، دوستان اعتماد به نفس ما را افزایش میدهند و در هنگام نیاز، پشتیبانمان هستند.
با افزایش سن و پیری، انسان گزینشی عمل كرده و بیشتر زمان خود را با دوستان منتخبش صرف میكنند.
به نظر میرسد علیرغم اینكه روابط خانوادگی برای افراد مسن بسیار مهم است، ولی روابط نزدیك خانوادگی و رابطه با كودكان هیچ تأثیری و یا دستكم، تأثیر زیادی روی طول عمر آنها نمیگذارد.
دوستان میتوانند درد سرساز نیز باشند
پس از بررسی فضایل و مزایای داشتن دوست خوب، حال، طرف دیگر سكه را خواهیم دید كه دوست علاوه بر اینكه میتواند خیلی مفید باشد، ممكن است استرسزا و دردسرساز نیز باشد.
در واقع دوستان ما میتوانند بزرگترین منبع ایجاد استرس برای ما باشند، زیرا ما بیش از هر چیزی در زندگی، به آنها اهمیت میدهیم.
كارشناسان ثابت كردهاند افرادی كه حس تضاد را در ما بهوجود میآورند، میتوانند موجب بالا رفتن فشار خون ما شوند.
یكی از مواردی كه پژوهشگران به آن توجه بسیاری میكنند، رابطه سیاه و سفیدی میان مادر و فرزند است.
در حالی كه مادر شما بسیار محبوب و مورد علاقه شماست، گاه او را فردی از خود راضی و منتقد میدانید!
پژوهشگران دستگاه فشار خون قابل حملی را به گروهی از افراد متصل كرده و نتایج بسیار جالبی به دست آوردند.
بهعنوان مثال، هنگامی كه دوستان این افراد احساس عدم اطمینان و بیتصمیمی را به آنها منتقل میكردند یا هیچ تفكر و ایده مثبتی نداشتند، فشار خونشان به میزان قابل توجهی بالا میرفت.
با توجه به این نشانهها، پژوهشگران نتیجهگیری كردند ما بیشتر از طرف افرادی در معرض آسیب و خطر قرار داریم كه برایمان اهمیت بیشتری دارند و سلامتی آنها برایمان مهم است.
بنابراین به همان اندازه كه دوستان ما در مقابله با استرس و كاهش آن به ما كمك میكنند، احساس بیتفاوتی و یا ناراحتی آنها، میتواند به اضطراب و استرس ما منجر شود.
فواید داشتن دوست خوب در زندگی
در بسیاری از مطالعات به اثبات رسیده است كه داشتن یك حامی قدرتمند اجتماعی، میتواند تأثیر بسیار مثبتی بر سلامتی انسان داشته باشد.
بهطور مثال، در یك مطالعه، پژوهشگران با بررسی 61 خانم مبتلا به سرطان تخمدان دریافتند زنانی كه از حمایت اجتماعی خوب و قوی برخوردارند، میزان پروتئینی به نام اینترلوكین 6 در آنها كمتر است و از آنجا كه این پروتئین موجب تهاجمی شدن انواع سرطانها میشود، كمبود این پروتئین در بدن به معنی كسب نتیجه بهتر از شیمیدرمانی است.
برعكس، در كسانی كه فاقد هر نوع حمایت اجتماعی بودند مقدار این پروتئین حدود 70 درصد بیشتر از حد متوسط و در مناطق اطراف تومورها، 5/2 برابر بیشتر بود.
پژوهشی دیگر نیز در سال 1989 در دانشگاه استانفورد انجام شد كه نتایج مشابهی بهدست آمد.
پژوهشگران اثبات كردند كه در میان زنان مبتلا به سرطان سینه، كسانی كه در فعالیتهای اجتماعی شركت میكنند، دچار درد كمتری میشوند و امید به زندگی در آنها دو برابر سایر افرادی است كه هیچ دوستی ندارند و در فعالیتهای گروهی شركت نمیكنند.
در مطالعه مشابه دیگر، افرادی كه رابطه صمیمیتری با بستگان و دوستان خود داشتند، در موقعیت بهتری برای مبارزه و مقابله با استرس بودند، به این معنا كه دوستان نه تنها در شرایط نامطلوب از لحاظ روحی به یاری آنها میشتافتند، بلكه با كمكهای مالی خود نیز از بیمار حمایت و شرایط مطلوب درمان را برای دوستان خود محیا میكردند.
داشتن دوستان خوب، این حس را در ما ایجاد میكند كه بهتر و بیشتر از خود مراقبت كرده و زندگی را بهتر كنترل كنیم و هیچگاه اعتماد به نفس خود را از دست ندهیم.
پژوهشها نشان میدهد افرادی كه دوست كمتری در زندگی دارند، بیشتر در معرض حمله قلبی قرار دارند و همینطور اثبات شده افرادی كه دارای تعداد زیادی دوست هستند، بهتر از سرماخوردگی پیشگیری میكنند (البته در صورتی كه از دوستان بیمار و سرماخورده خود چند روزی دوری كنند)!
همچنین پژوهشها نشان میدهد افرادی كه روابط اجتماعی قوی دارند، كمتر به مشكلات قلبی عروقی یا اختلالات ایمنی مبتلا میشوند و هورمونهای استرس (مانند كورتیزول) در جریان خون آنها نیز كمتر است.
به همین دلایل برخی كارشناسان معتقدند رفتارهای شخص به مسائل ژنتیك مرتبط است. بیش از تمامی موجودات روی زمین، انسانها برای بقا به یكدیگر نیاز دارند و حتی اجداد ما نیز به صورت گروهی زندگی میكردند.
زندگی گروهی، راحتتر و آسانتر است و آرامش و صلح را به ارمغان میآورد و به همین دلیل است كه موجب سلامتی میشود.
تنهایی و تأثیر آن بر انسان
اجازه دهید بیشتر روی افرادی تمركز كنیم كه به دلیل تنهایی و انتخاب تنها بودن، در معرض خطر مرگهای ناگهانی قرار دارند.
پژوهشها ثابت كرده است كه مصرف مواد مخدر در میان افراد تنها رایجتر است. افراد مسنِ تنها نیز بیشتر در معرض ابتلا به كم یا بدخوابی و فشار خون بالا قرار دارند و همین تنهایی میتواند احساس تنش و اضطراب افراد را افزایش دهد.
هورمون استرس در بدن افراد تنها بیشتر ترشح میشود و واكنش و پاسخهای ایمنی آنها نسبت به واكسن آنفلوآنزا ضعیفتر است. طبق آخرین آمار، آمریكاییها در حال حاضر تمایل دارند دوستان كمتری داشته باشند.
این مطالعه كه در بررسی جامعهشناسی آمریكا به چاپ رسید، حقایق تكان دهندهای را نشان داد.
بهعنوان مثال، سالهای 1985 تا 2004، شمار آمریكاییهایی كه فكر میكردند دوستان خوبی دارند كه در صورت نیاز میتوانند با آنها صحبت كنند، به یك سوم رسیده است.
همچنین تعداد افرادی كه در مسائل مهم زندگی با همسرشان مشورت میكنند، 5 تا 9 درصد كاهش یافته است.
كارشناسان معتقدند، یكی از دلایل این روند، افزایش ساعات كاری و محبوبیت و گسترش اینترنت در خانوادههاست كه منجر به كاهش روابطه اجتماعی شده است.
ویژگیهای یك دوست خوب
صداقت: بهترین هدیهای كه هر كس میتواند به دیگری بدهد، صداقت است.
عشق: دوست خوب و دوستی واقعی، عشق بدون قید و شرط را میطلبد.
كمك: دوست خوب و واقعی، دوستی است كه در تمامی شرایط كمك حال و یار دوست خود باشد.
وفاداری: یكی از مشخصات اصلی دوست خوب، وفاداری است كه با گذشت زمان شما را ترك نكند.
دوستی دو جانبه: اگر در یك رابطه فقط یك نفر نفع ببرد و طرف مقابل دائم در حال سرویس دادن و خدمت كردن باشد، مدت زیادی طول نخواهد كشید كه این رابطه از بین میرود. یك رابطه در صورتی سالم و محكم خواهد شد كه دو طرفه باشد و هر دو نفر به رشد یكدیگر كمك كنند.
تفاوت زنان و مردان در دوستیها
پژوهشها نشان میدهد كه زنان نسبت به مردان در حفظ دوستی، موفقترند. طبیعت زنان به گونهای است كه تمایل دارند با دیگران ارتباط برقرار كنند و در شرایط استرسزا از آنها كمك بگیرند و همین امر باعث میشود كه به دنبال یافتن روابط و حمایت اجتماعی جدید باشند.
این تمایل مزایای بسیاری دارد و راه بسیار خوبی برای كاهش استرسهای روانی و زیستی است.
همچنین این مطالعه نشان میدهد كه مردان و زنان به روشهای متفاوتی با دیگران ارتباط برقرار میكنند. دوستیهای زنان بیشتر بهدلیل داشتن یك همدل و همدم است، در حالیكه دوستیهای مردانه بیشتر به طرف مقابل و رفاه كمك به دیگران مربوطه میشود.