محمدرضا دژكام؛ روانشناس، مشاور ازدواج و خانواده عضو انجمن روانشناسی ایران
توجه به اصالت خانواده و ریشه‌دار بودن فرد مورد نظر
دختر و پسری كه در یك خانواده اصیل رشد می‌یابند، منش‌های اخلاقی را از پدر و مادر خود به ارث می‌برند و در برخورد با دشواری‌ها و سختی‌های زندگی، هرگز از جادوی راستی و درستی خارج نمی‌شوند.
توجه به شرایط سنی فرد مورد نظر
در بهداشت روانی گفته می‌شود كه سن شناسنامه‌ای ملاك نمی‌تواند باشد. ملاك سن عقلانی است. یعنی رسیدن به بلوغ روانی. ولی برای زنان بهتر است با توجه به اینكه زایمان می‌كنند و چاق و لاغر می‌شوند و این وضعیت در چهره‌شان مؤثر واقع می‌شود و از نظر ظاهر زودتر از مردان شكسته می‌شوند، كم‌سن‌تر از همسرانشان باشند.
توجه به اصول دینی و اعتقادات مذهبی فرد مورد نظر
وقتی از پیشوایان دینی سوال می‌شد كه با چه گروهی باید ازدواج كرد؟! در پاسخ می‌فرمودند: «بر تو باد ازدواج با افراد متدین. یعنی سعی كن با همسری ازدواج كنی كه دین‌دار باشد، زیرا دین‌داری عامل قوی و استواری است كه در بسیاری از موارد انسان‌ها را از لغزش و ارتكاب اعمال خلاف بازمی‌دارد.
توجه به میزان تحصیلات فرد مورد نظر
متأسفانه اخیراً مشاهده شده است كه دخترانی با داشتن درجه لیسانس و یا بالاتر، همسرانی با تحصیلات كم انتخاب كرده و می‌كنند! مردان این گونه زنان، همیشه در اضطراب به سر می‌برند كه شاید همسرانشان در طول مدت تحصیل و یا در محل كار به مردان دیگری گرایش پیدا كنند! گاهی این مردان از طریق رفتارهای خشونت‌آمیز تمایل دارند كه برتری خود را نسبت به همسرانشان نشان دهند تا از این طریق برایشان بگویند كه مرد هستند و از ایشان برتر می‌باشند. البته گاهی هم این گونه مردان از روی اجبار و برای رضایت خاطر همسرانشان به ادامه تحصیل می‌پردازند. لازم به یادآوری است كه نوع تحصیلات چندان مهم نیست. آنچه در ازواج مهم است، سطح تحصیلات است. در عین حال چنانچه تحصیلات زن و شوهر در یك حوزه باشد، تفاهم زناشویی بیشتر خواهد بود.
توجه به زیبایی، وضعیت ظاهری و همسانی با فرد مورد نظر
یكی دیگر از ملاك‌های مهم در ازدواج، تناسب و همسانی دو زوج از نظر زیبایی و قد و اندام می‌باشد. البته زیبایی امری نسبی است و بیشتر به افكار، خاطرات، تجربیات و آنچه كه در ذهن افراد است بستگی دارد تا آنچه كه در واقعیت است. بسیاری از زوج‌هایی كه فقط بر اساس عنصر زیبایی و بدون توجه به آنكه چه در پشت سر این زیبایی به لحاظ فكری و روانی می‌گذرد ازدواج كرده‌اند، چندان موفقیتی در زندگی نصیب‌شان نشده است! از پیامبر اكرم(ص) پرسیده شد كه بهترین زنان كدامند؟! ایشان در جواب فرمودند: بهترین زنان، كسانی هستند كه از نظر چهره زیباتر و از نظر اخلاق بالاتر و از نظر مهریه، مناسب باشند، هنگامی كه خیر را دنبال می‌كنید نزد زیبارویان بروید، زیرا آنكه زیباتر است رفتارش نیكوتر است!
توجه به وضعیت شغلی و میزان درآمد فرد مورد نظر
یكی دیگر از عواملی كه در انتخاب همسر باید مورد توجه قرار گیرد، نوع شغل می‌باشد. بعضی از مردان مایل هستند كه همسرشان خانه‌دار باشد. تعدادی مایلند خانم آنان در خارج از خانه شاغل باشد و برخی فقط مایل به كار همسرشان در آموزش و پرورش و كار معلمی هستند. بنابراین، نوع شغل در انتخاب همسر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. در مورد شغل شوهر، آنچه مهم است تأمین نظر دختر است.
توجه به سطح اقتصادی خانواده فرد مورد نظر
سطح اقتصادی می‌تواند عامل اختلاف در روابط زناشویی باشد. ابعاد مختلفی كه در این باره مطرح می‌باشد عبارتند از: مسكن، هزینه‌های رفاهی و معیشتی و وسایل زندگی.
هر یك از این امكانات نقش مهمی در زندگی دارد كه عدم وجود یا كمبود آنها می‌تواند عامل اختلاف و ناخشنودی گردد. نكته‌ای كه در اینجا حائز اهمیت است آن است كه اختلاف سطح اقتصادی در دو خانواده كه قصد ازدواج دارند باید مورد توجه قرار گیرد.
توجه به سلامت جسمانی و روانی فرد مورد نظر
بسیار مهم است كه در ازدواج به سلامت جسمانی وروانی طرف مقابل اطمینان و اعتماد داشت. چنان‌كه یكی از زوج‌ها، دارای بیماری‌های جسمانی و یا روانی باشد و آن را از ابتدا مخفی نگه دارد، زمینه را برای بروز مشاجره، اختلاف و در نهایت طلاق فراهم كرده است. در ازدواج، بیماری‌های طرف مقابل را باید جدی گرفت.
توجه به رشد و بلوغ عاطفی- فكری و روانی فرد مورد نظر (پختگی)
یكی دیگر از عوامل مهم در موفقیت زندگی زناشویی رشد عاطفی است. رشد عاطفی فقط به سن شناسنامه‌ای بستگی ندارد. بلكه سن عقلی، روانی، اجتماعی، عاطفی و جسمانی، همه از عوامل موثر در پختگی و بلوغ هستند. بهترین سن ازدواج 23 تا 25 سالگی برای مرد(پسران) و 20 تا 23 سالگی برای زن (دختران) است.
توجه به نگرش و طرز فكر فرد مورد نظر درباره روابط جنسی
اگرچه زندگی سعادتمندانه فقط تا اندازه‌ای به طرز تلقی مشابه و درست زن و شوهر از روابط جنسی وابسته است، ولی این عامل، یكی از مهم‌ترین نشانه‌های خوشبختی در زندگی زناشویی است! زیرا اگر در این روابط یكی از زوج‌ها احساس نارضایتی كند، یا زن و شوهر در این باره به نتیجه واحدی نرسیده باشند، احساس محرومیت و ناكامی یا ناامنی خواهند كرد.
