مینا تقی زاده- منصوره شمیلی 1- هیئت علمی بورسیه دانشکده کشاورزی دانشگاه اراک 2- هیئت علمی دانشکده
نام فارسی: مینا چمنی
نام انگلیسی: Daisy
نام علمی: Bellis perennis L
خانواده: َAsteraceae
ویژگیهای عمومی: مینا چمنی گیاهی است علفی و پایا، به ارتفاع حداكثر cm 20-10، با یك ریشه اصلی كوچك و تعداد زیادی ریشههای فرعی. ساقه ساده و دارای كركهای ظریفی بوده و در انتهای آن كلاپركی به رنگهای صورتی، قرمز، سفید با میانه زرد رنگ تشكیل میگردد.
برگها مجتمع، قاعده ای و مختصراً دارای دندانههای هلالی است. میوه فندقه تخم مرغی است. این گل زیبا اغلب به صورت دو ساله كاشته میشود. تكثیر آن از طریق كاشت بذر در مرداد و نشا كاری در مهر و آبان است. محل پرورش آن باید آفتابی تا سایه آفتاب باشد. پراكنش عمومی مینا چمنی اروپا، آناتولی، قبرس، غرب سوریه، آذربایجان، شمال و غرب ایران و افغانستان میباشد.
موارد استفاده زینتی: این گل زینتی دارای یك دوره گلدهی طولانی از اوایل فروردین تا اواخر مهر ماه میباشد كه به عنوان یك گل بستری در حاشیه گلكاریها یا به صورت گل بریده به صورت دسته ای در گلفروشی ها استفاده میشود. به خاطر رشد گلهای پر پر دكمهای یكدست میتواند فرش خوبی در تركیب با انواع لالهها در طراحی فضای سبز به كار رود.
موارد استفاده درمانی: سالهاست كه خاصیت دارویی تمامی اندامهای مینا چمنی در طب پزشكی شناخته شده است. اطبای رنسانس آن را به خاطر زخم زدایی، اثر ضد تحریکی و ریوی بودنش میستایند.
مواد موثره زیادی از این گیاه استخراج و شناسایی شده است. مینا چمنی حاوی تانن، رزین، اسانس های روغنی، تركیبات رنگی، ساپونین ها و مواد موسیلاژی میباشد. ساپونینهای آن شامل تركیبات تریترپنوئیك شامل استر تریترپنوئیك Bellissaponin 1و2 است،
بطوریكه مقدار این ساپونین در اندامهای هوایی حدود 7/2 درصد و به مقدار كمی بیشتر در ریشهها گزارش شده است. بعلاوه در عصاره این گیاه یكسری از فلاونوئید ها نیز شناسایی شده است كه شامل یك فلاون اصلی گلیكوزید (apigenin) و سه فلاون گلیكون (apigenin, kaemferol, quercetin ) میباشند.
سایر تركیبات نظیر؛ اسید مالیك، اسید استیك، اسید اگزالیك، واكس، اینولین، گلوكز، رامنوز، آرابینوز و ... در مینا چمنی شناسایی شده است. اشكال دارویی آن به صورت دمكرده، تنتور، عصاره روان، آب مقطر، محلول روغنی و پماد در طب پزشكی نوین كاربرد دارد.
به خاطر دارا بودن منبع طبیعی آلانتوئین به صورت كمپرس در درمان مشكلات پوستی، بند آوردن خون، كاهش خون مردگی زیر پوستی، آبسهها استفاده میشود. در طب سنتی گلهای خشك شده آن را دارای خاصیت قابض و نرم كننده دانسته و در مداوای كاتاره مجاری تنفسی و بعنوان اثر خلط آور مورد استفاده قرار میدهند.
این گیاه در رابطه با كاتاره معده و رودهها موثر بوده و ناراحتیها و اختلالات روده ای را كاهش میدهد. مینا چمنی خواص درمانی دیگری نیز از قبیل ضد میگرن و ضد ناراحتیهای کبدی را دارا میباشد.