دكتر سـید مهدی میرغضنفری؛ رئیس هیأت موسس انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، عضو هیات علمی ومدیر گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشكی ارتش
به
پیامبر خدا (ص) فرمودهاند خوردن "به" تیرگی چشم را از میان میبرد و سنگینی سینه را رفع میكند. به بخورید که دل را جلا میدهد. خداوند هیچ پیامبری را بر نگزیده مگر اینکه از "به" بهشت به او خورانده و نیروی چهل مرد را به او افزوده است. هرگاه کسی از شما در قلب خود سنگینی ای احساس میکند، به بخورد.
در احادیث زیادی دیده میشود که پیامبر (ص) "به" را به یاران خود توصیه و تعارف نمودهاند و در جایی فرمودهاند قلب را آسایش و آرامش میدهد، بخیل را گشاده دست و ترسو را دلیر میکند، ذهن را افزون میسازد و فرزند را نکو میکند.
از امام علی(ع) نقل شده است كه خوردن به بر نیروی مرد میافزاید و سستی او را از بین میبرد.
به نقل از سایر ائمه اطهار نیز احادیثی مشابه حدیث فوق ذكر شده است. از فواید دیگر آن به این موارد اشاره شده است: قلب را جلا و هشیاری میدهد و تقویت میکند، عقل را افزون میسازد، سنگینی سینه را میبرد، رنگ (پوست) و چشم را جلا میدهد و دوستی را در دل میرویاند. از امام صادق (ع) در کتاب کافی نقل است که "به" اندوه اندوهگین را از میان میبرد چنان که دست، عرق پیشانی را میبرد.
پیامبر (ص): ناشتا "به" بخورید چرا که حرارت سینه را از بین میبرد. امام علی(ع) فرمودند: روزی به پیامبر وارد شدم، ایشان به در دست داشتند. حضرت به خوردن به و دادن پارهای از آن به من پرداختند و به من فرمودند: از این میوه بخور که این هدیه خداوند به من و توست؛ هرکس سه روز ناشتا به بخورد، ذهنش صفا مییابد، درونش از دانش و بردباریآکنده شده و از نیرنگ ابلیس و سپاهیانش نگه داشته میشود.
در کتاب کافی آمده امام صادق (ع) فرمودند هرکه ناشتا یک به بخورد نطفهاش پاکیزه شده و فرزندش نیکو میگردد. برای زن باردار نیز در احادیث مصرف آن توصیه شده است. پیامبر(ص) فرمودهاند: به زنان باردار خود به بدهید چرا که خوی فرزندانتان را نکو میكند. در کتاب کافی آمده از قول حضرت معصوم (ع) آمده که مصرف به توسط زن باردار باعث میشود فرزند خوشبو و خوشرنگ شکل گیرد. از قول امام صادق(ع) در کتاب کافی نقل شده است هنگامی كه حضرت به پسر بچه زیبایی
مینگریستند فرمودند باید پدر این پسر به خورده باشد.
در حدیثی بسیار لطیف، زیبا و خاص پیامبر(ص) میفرمایند: بوی پیامبران بوی به است، بوی حوریهای آهو چشم بهشت بوی انگبین، بوی فرشتگان بوی گل سرخ و بوی دخترم فاطمه زهرا، بوی به و انگبین و گل سرخ است.
انواع به
به هم دارای انواع شیرین،ترش و میخوش است. به شیرین از نظر گرمی و سردی اعتدال دارد و هرچه به سمت ترشی برود سردی و خشکی آن بیشتر میشود. به نشاطآور بوده و مقوی قلب و مغز و معده است. یكی از خواص آن مدر بودن است بنابراین برای پاکسازی و شستشوی سیستم کلیوی و ادراری مفید است. طبیعتا مصرف به ملس (میخوش) برای افراد گرم مزاج مفیدتر است اما شخص باید مراقب یبوست احتمالی ایجاد شده از آن باشد.
بوئیدن همه انواع به نشاطآور است و خود بوئیدن هم باعث تقویت قلب و مغز میشود. به اشتها را تحریک کرده، کمک به هضم مینماید. خاصیت غذایی آن نسبتا زیاد بوده ولی نوع ترش آن دیرهضم است. جویدن به حتی اگر قورت داده نشود باعث پاکسازی دهان و دندانها شده، دهان را خوشبو کرده و اثرات مفیدی برای مغز دارد. در زنان باردار هم بوئیدن آن ویار را مهار میکند.
مانند سیب میتوان آب به را گرفته و رب به درست کرد. از خواص به ترش غیر از قابض بودن و رفع کنندگی اسهالهای ناشی از صفرا و حرارت، این است که مانع صعود و بالا رفتن گازها و بخارات معده به مغز میشود که این گازها به عملکرد مغز آسیب میرساند. شربت به هم برای تقویت قلب نظیر ندارد.