گفتگو: رضا حسینمرد ی
تحریریه زندگی آنلاین : دکتر احمدرضا درستی یکی از چهرههای نام آشنای عرصه تغذیه کشورمان، متولد اصفهان است. وی دوران تحصیلات متوسطه و دیپلم خود را در تهران گذرانده و مدرک لیسانس و فوقلیسانس خود را از دانشگاه علوم پزشکی تهران اخذ کرده است؛ اوایل پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی به عنوان جهادگر در مناطق اطراف قزوین (آبیک) خدمت کرد و خدمت سربازی را در منطقه سگزی یزد انجام داده است. میتوان گفت که ایشان تقریباً در همه نقاط کشور فعالیت و خدمت کرده است. وی معتقد است که اهل منطقه خاصی از ایران نیست و همه نقاط کشور، زادگاه اوست، چون در این چند دهه عمر خود در اغلب نقاط ایران زندگی و خدمت کرده است.
بیشتربخوانید:
تغذیه سالم نسخه شفابخش همه دوران‌ها ( قسمت اول)
لطفاً در مورد ریز مغزیها، آجیل و نقش آن در افزایش رشد به ویژه قد کودکان بفرمایید.
مدتی برخی از ریز مغذیها بسیار پرطرفدار شد و توسط افراد غیر متخصص نیز مورد توصیه و تجویز قرار میگرفت. در مواردی قرصها و شربت روی برای کودکان بسیار توصیه میشد. مدتها مواردی از مسمومیت با مکمل دارویی حاوی روی به مطب من مراجعه میشد؛ برخی کودکان به دلیل توصیه به مصرف مکرر مکمل روی جهت افزایش قد و ... دچار تهوع و مسمومیت مرتبط با آن شده بودند.
رعایت اصل تعادل و تنوع در تغذیه بسیار مهم است. در مورد کلسیم نیز توصیه میکنیم که به اندازه و تناسب باید مصرف کرد. کودکانی با عارضه کمخونی توسط والدین به من مراجعه میکنند؛ وقتی جویای نحوه تغذیه میشوم، مشخص میشود که روزانه حدود هشت لیوان شیر میخورند. باید دانست که خوردن کلسیم زیاد که اغلب از طریق لبنیات و شیر تأمین میشود، میتواند فرد را دچار دفع آهن و جلوگیری از خونسازی و رشد طبیعی کند.
باید دانست که بسیاری از فاکتورهای کمککننده رشد مانند پیشسازهای ویتامین و آنزیمهای مورد نیاز در بسیاری از سبزیجات و میوهها است، ولی متاسفانه برخی تصور میکنند که باید صبح، ظهر و شب چلوکباب و چلو مرغ و .... به کودک خود بدهند! خوردن آب سبزیجات نسخهای مهم برای رشد این گونه کودکانی است که از سبزیجات مانند کاهو، کدو، کلم، کرفس و ... مصرف نمیکنند.
مصرف غذای کافی، مناسب و متعادل یک اصل مهم است و گاهی باید از یک متخصص تغذیه کمک گرفت که بدون نیاز به دارو و مکمل، نوع، مقدار و نحوه تغذیه را بر اساس سن و شرایط کودک توصیه کند. در کنار این موضوع همه افراد به خصوص کودکان نیاز به تحرک و فعالیت جسمانی دارند؛ البته خواب هم مهم است. اگر به همه این نکات توجه کنیم، سلامتی، هوش بالا، قد کشیدن و حتی زیبایی کودک را تأمین کردهایم.
هیچ پودر و مکملی در دنیا نتوانسته جای غذا و تغذیه مناسب را بگیرد. حتی به ورزشکاران هم توصیه میشود در کنار تغذیه صحیح درصورت لزوم از مکمل و آن هم زیر نظر متخصص یا مربی با تجربه و دانش استفاده کنند.
بیشتربخوانید:
رژیم نخستـین را بشناسـید!
تغذیه با سلامت پوست و مو تا چه حد ارتباط دارد؟
برخی افراد رژیمهایی مانند رژیم پروتئین میگیرند و نان و برنج را از غذای خود حذف کرده و مصرف نمیکنند. از آنجایی که ویتامینهای گروه B به خصوص تیامین برای متابولیزاسیون در تمام سلولها لازم است، فرد رژیم گیرنده به خاطر کمبود این ویتامین دچار مشکل و ریزش مو میشود. افرادی که نان و برنج را برای طولانیمدت کنار میگذارند، ابروهای آنان نیز شروع به ریزش میکند. این نشان میدهد که درست غذا خوردن، به طور واضح با سلامت در ارتباط است. بسیاری از افرادی که به مطب مراجعه میکنند، متاسفانه تحت رژیمهای غذایی نادرست توسط افراد غیر متخصص و ناآگاه قرار گرفتهاند (حتماً دیدید یا شنیدید؟! رژیمهای موتوری سراغ داریم؛ نسخههایی که با پیک موتوری به متقاضی درب منزل رسانده میشود). غذای مناسب به سلامت پوست و مو کمک میکند. مکمل ویتامینهای گروه B که در سلامت اعصاب هم نقش دارند توسط ما متخصصین تغذیه در ابتدای کار توصیه میشود. ویتامینهای گروه B در افراد عصبی و پر استرس بسیار کارگشا است.
مردمی که برنج سفید میل میکنند دقت داشته باشند که تقریباً همه ویتامین B1، موجود در پوسته برنج یا همان سبوس آن حذف شده است. وقتی میجوشانیم و آب برنج را حین آبکش کردن دور میریزیم تقریباً یک بیستم ویتامین باقی میماند و بقیه دور ریخته میشود. ولی جالب اینکه با تجویز ویتامینهای گروه B، سریع پاسخ مثبت میگیریم. مگر در مواردی که به خاطر رژیمهای طولانی بدن ضعیف شده باشد. دوره بدخوری موجب بر هم خوردن تعادل بدن و بروز برخی بیماریهای پوست و مو از جمله ظهور قارچ و ضایعاتی در پوست و مو میشود. متخصص غدد و متخصص پوست با همکاری متخصص تغذیه میتوانند کمک کند.
نحوه تغذیه تا چه حد برای دوران سالمندی و پیشگیری از پوکیاستخوان، آرتروز و مشکلات یائسگی که رئوس مثلث بیماریهای مهم این دوران هستند، مؤثر است؟
در این بیماریها نقش تغذیه خیلی مهم است، ولی شما اگر سرطان را نیز در نظر بگیرید، میبینید که تغذیه در بروز سی درصد موارد سرطان نیز مؤثر است. پس ارتباط نزدیکی بین سرطان و تغذیه وجود دارد. نقش سوءتغذیه و بد غذاخوردن در بروز انواع بیماریها مؤثر است. این واضح و روشن است و همه میدانند، ولی مهم آنکه مردم چقدر رعایت میکنند. پیشگیری سه سطح دارد:
پیشگیری (سطح) نوع یک: آنچه کمک میکند که به بیماری مبتلا نشویم (دیابت، بیماریهای قلبی وعروقی، پوکیاستخوان و ... مبتلا نشویم) پیشگیری سطح یک یا مقدماتی است. باید بدانیم که چه غذاهایی بخوریم و چه غذاهایی نخوریم. بدین ترتیب اگر فرد رعایت کرد و به تناسب تغذیهای و اندام رسید از بیمار شدن وی تا حد فراوانی جلوگیری میشود.
پیشگیری (سطح) نوع دو: شناسایی به موقع بیماری و اقدام تغذیهای مناسب یا تغییر در شیوه زندگی و فعالیت فیزیکی متناسب، جهت درمان و جلوگیری از پیشرفت آن بیماری در زمره پیشگیری نوع دو است.
پیشگیری (سطح) نوع سه: برای افرادی که بیمارند و با کمک تغذیه دوران حاد و خطرناک بیماری را پشت سر میگذارند است. اگر چه فرد دچار بیماری شده است، ولی با پیشگیری سطح سه عواقب و عوارض بیماری کم میشود و طول عمر وی در این شرایط کمی بهبود پیدا میکند.
مثلاً فرد سکته کرده، ولی با افزایش مراقبتهای تغذیهای و تحرک مناسب میتوان به بهبود ادامه حیات وی کمک کرد. پیشگیری نوع سه آخرین تلاش است، چون این افراد باید پیشگیری نوع اول و دوم را رعایت میکردند. تغذیه درتمام مراحل زندگی و بیماریها نقش پر رنگ و بارز دارد. تغذیه سالم، نسخه شفابخش انسانها است.
بیشتربخوانید:
عادت های صحیح غذایی زمانی که معده خالی است
آیا تغذیه با اختلالات روحی و روانی نیز ارتباط دارد؟
تمام فعالیتهای مغز با تغذیه در ارتباط است. دقیقاً بعد از غذا خوردن کارایی مغز نیز کمی تفاوت پیدا میکند. سوءتغذیه نیز در سلامت جسم و سلولهای مغزی تأثیر خواهد گذاشت و در نهایت روح انسان دستخوش تغییرات و یا آسیب میشود. بسیاری از افرادی که دچار برخی اختلالات روحی، روانی و افسردگی میشوند باید علاوه بر اقدامات درمانی و دارویی به تغذیه آنان نیز خوب توجه کنیم. این افراد باید یک برنامه مناسب غذایی داشته باشند.
مثلاً کمبود امگا 3 با افسردگی ارتباط نزدیک دارد. حتی امگا 3 یکی از داروهای مهم تکمیلی ضد افسردگی است، البته مصرف این دارو حد و حدود دوزاژ دارد. تذکر اینکه مصرف بیرویه امگا 3 میتواند موجب خونریزی داخلی گردد. بیشک بدغذایی در ایجاد بیماریهای جسم و روان تأثیر دارد.
آیا شما بر گیاهخواری تاکید دارید؟
در مورد گیاهخواری به طور دائمی، توصیه نمیکنم. اگر فردی دچار برخی از بیماریهای قلبی، دیابت، کبد چرب و ... است، ما پیشنهاد میکنیم که حدود یکی، دو ماه گیاهخواری کند و غذای حیوانی کم بخورد، ولی بعد از این مدت باید تعادل رعایت شود. بهتر است به طور متعادل در طول هفته از پروتئینهای گیاهی مانند عدس و لوبیا میل شود و برخی روزها مرغ و ماهی میتوان مصرف کرد؛ البته بهتر است که زیر نظر متخصص تغذیه بسیاری از این توصیهها انجام شود.
این که فکر کنیم هر فردی با هر شرایطی میتواند فقط رژیم گیاهخواری داشته باشد، اصلاً توسط علم تغذیه تأیید نمیشود. علم و دین توصیه به تغذیه سالم و متعادل دارد.
حتی در کتب آسمانی هم توصیه شده که چه نوع گوشت و چطور مصرف شود، البته در بهشت هم نوید این غذاها داده شده (مرغ بریان، کباب و ...) پس میتوان با تناسب و تعادل میل کرد. گیاهخواری صرف میتواند عوارضی در آینده سلامت فرد ایجاد کند.
متاسفانه طی یکسال اخیر با اپیدمی کرونا مواجه هستیم. اهم توصیههای شما در این شرایط با توجه به فرارسیدن نوروز و فصل بهار چیست؟
باید به خصوص در این دوران کرونا غذای سالم بخوریم و تحرک کافی تا حد ممکن انجام دهیم. در کنار تعادل در خوردن غذا باید به انواع تحرک از جمله دراز نشست، بشین پاشو، حرکات موزون، حلقه زدن، دویدن در جا و... توجه نمود. مقابله با کمتحرکی در منزل مهم است. بیتحرکی میتواند منجر به بروز بیماریهای مختلف شود.
آجیل بمب انرژی است به خصوص بو داده و شور شده، کهنه هم اگر باشد احتمال آلودگی به آفلاتوکسین وجود دارد، چرا باید چنین چیزی بخوریم؟ اگر روزانه ده عدد بادامزمینی تازه و سالم بخوریم خوب است. آجیل را به اندازه باید تازه خرید و در فریزر نگهداری کرد. انسانی که در طبیعت زندگی میکرد باید آنقدر غذا میخورد تا سیر شود و توانایی یا قدرت فعالیت داشته باشد؛ بتواند در طبیعت و یا مزرعه فعالیت سنگین داشته باشد. غذایی که در طبیعت وجود دارد بسیار از دل طبیعت تهیه شده است. غذاهای سادهای مانند نان و پنیر، سبزیجات، گاهی هم گوشت مصرف میشود، ولی خوردن شیرینی خامهای، پیتزا، ساندویچهای پرکالری و ... مغایر با تغذیه سالم است؛ موقعی که مردم غذا سالم میخوردند سالمتر بودند، چاق نبودند و این مقدار بیمار مشاهده نمیشد، البته در گذشته سطح سواد و دانش پایین بود، آلودگی زیاد بود، انگل و قارچ زیاد بود، ولی فعالیت بدنی زیاد و غذا نسبتاً سالم بود. الان فعالیت بدنی نداریم و زندگی با ریموت از راه دور کنترل میشود.
جلوی تلویزیون نشستهایم و چیپس و موادغذایی مضر و پرکالری حاوی روغن میخوریم. غذاهای فراوری شده و کارخانهای مصرف میکنیم. بیشک باید طبق برنامه غذا بخوریم و فعالیت روزمره و مفید داشته باشیم. حدود یک دهه است که علم تغذیه اثبات کرده، افرادی که غذا میخورند و مرتب باد گلو میزنند میزان مواد اکسیدان خون آنان بالا میرود و آنتیاکسیدانها برای مقابله و پاکسازی سلولی در آنان کافی نیست! این افراد کسانی هستند که زودتر سرطان میگیرند. اگر معده انسان مقداری خالی باشد خیلی بهتر و سودمندتر از پرخوری است. حضرت رسول (ص) ۱۴۴۰ سال پیش فرمودند: قبل از سیر شدن، دست از غذا خوردن بکشید. اگر در این ایام کرونا، عید و هر روزگاری دیگر سالم غذا بخوریم، تحرک کافی و خواب مناسب نیز داشته باشیم، سلامت خواهیم بود.
من این دوران را نیز پشت سر گذاشتم با تناسب تغذیه و رعایت تحرک حتی توانستم کمی وزنم را کاهش دهم. مدتها است که عادت کردم وسیله نقلیهام را دورتر از محل کار پارک میکنم و در هر مرتبه رفت و برگشت جمعاً حدود چهل دقیقه پیادهروی میکنم؛ گرما و سرما تفاوتی ندارد. حتی وسط روز هم تحرک دارم و پیادهروی میکنم.
اینکه خارج از منزل بتوانیم و بخواهیم که غذای سالم و مناسب بخوریم بسیار مهم است. باید در مسافرت و بیرون رفتنهای بهاری نسبت به تهیه آب و غذای مناسب توجه کرد. حتی اگر مجبور شدیم میتوانیم بجای غذای رستوران، نان و پنیر و خیار یا گوجه و سبزی بخوریم.
این ایام بهاری دقت کنیم که خارج از منزل آب سالم تهیه و مصرف کنیم. در آب آلوده انواعی از انگل و سختپوستان میکروسکوپی وجود دارد که میتواند خون و بدن رانیز آلوده به انگل و بیمار کند. هر آب روان و رودخانهای برای استفاده و شستشو مناسب نیست. اگر مجبور شدیم باید قبل از استفاده آب را بجوشانید. متاسفانه برخی آبها، آلودگی شیمیایی دارند و با جوشاندن نیز از بین نمیروند. اگر مجبور شدید دررستوران غذا بخورید حتماً به بهداشتی بودن محیط، پرسنل، ظروف و ... رستوران توجه داشته باشید. اگر در رستوران غذایی برایتان آوردند و دیدید که مورد اطمینان نیست! نگران پول غذا و ضرر مالی خود نباشید، بلکه به خاطر سلامت خود و خانواده رستوران را ترک کنید.
در شرایط کرونا به توصیههای کارشناسان و رسانهها توجه کرده و تا جای ممکن از دید و بازدید عید خودداری کنید. اگر جایی بودید واز شما پذیرایی کردند به اندازه میل کنید و اگر نگران ناراحت شدن صاحبخانه بودید فقط بردارید و در ظرف خود بگذارید و میل نکنید. از خوردن غذای چرب خودداری کنید و حتماً سالاد و سبزیجات با غذای خود میل کنید.
مهمترین توصيههاي تغذيهای برای نوروز و بهار
در خريدهاي سال کهنه و سال جدید در خريد همبرگر آماده، گوشتهاي چرخ کرده، جوجهکبابي آماده طبخ، ماهي نمک سود و دودي، محصولات گوشتي و ماهی فريز شده (به ويژه از فروشگاههاي غير معتبر) دقت کافی داشته باشید. گاهی برخی از محصولات گوشتي در زمان شروع فساد، توسط معدودی از فروشندگان سودجو به صورت فريز درآورده شده و در معرض فروش قرار ميگيرند. به همين ترتيب، گوشتهاي در حال سياه شدن و تغيير رنگ داده را به همراه مقدار زيادي چربي، کنجاله سويا و ضايعات گوشتي، درون چرخهاي گوشت شستشو نشده، تبديل به گوشت چرخ شده کرده و با قيمت نسبتاً ارزان فروخته ميشوند. ضمناً مرغهاي ليز شده نيز سرنوشت مشابهي داشته و با مقداري پياز و گلرنگ (گياهی رنگی جايگزين زعفران، ولی مسمومکننده) و آبلیمو، روغن و نمک (براي خوشمزهتر و سنگين وزن شدن) مخلوط شده و به جوجهکبابي آماده طبخ تبديل ميشوند. خريد سالاد، مواد غذايي سسدار و پرادويه (که ماندگي و فساد و تغيير بو ومزه آنها را تحت تأثیر قرار ميدهد) و ديگر مواد غذايي آماده از فروشگاههاي غير معتبربه صلاح نيست؛ اين ايام بهترين زمان براي فروش کليه اجناس روي دست مانده به مشتريان محسوب ميشود. از خريد ميوههاي کهنه، شيريني به مقدار فراوان، سمنوي کهنه و بويژه خريد از مغازههاي غير بهداشتي و نامطمئن خودداري کنید.
دقت کنید سمنوفروشان روزهاي آخر سال يک ديگ سمنو را براي مدت طولاني نگهداري کرده و گهگاه کپک ظاهر شده روي آن را برداشته و بقيه را به فروش ميرسانند. ترجیحاً از خريد شير، سرشير، خامه، بستني، ماست و پنير محلي غير پاستوريزه نيز جدا خودداري شود. در هنگام ديد و بازديد با خویشتنداری در خوردن فراوان آجيل، ميوه به مقدار زياد، مواد غذايي پرچرب، شيرين و نمکي در میهمانيها، میتوان از چاقي و سوءتغذيه اجتناب نمود. حتي مصرف ميوه فراوان نه تنها ارزش غذايي بالايي ندارد، بلکه ويتامينهاي آن از راه ادرار دفع شده و قند آنهادر بدن به چربي تبديل ميشود.
به هنگام صرف غذا مقدار مناسب برنج، مقداري خورشت (از قسمتهايي که چربي کمتري دارند یا درروغن سرخ شده نیست) و يا ترجیحاً کباب در بشقاب خود قرارداده و بخشي از ظرفيت بشقاب را نيز به سالاد (کم سس) و سبزيجات اختصاص دهيد. مصرف تکهاي نان و يک پياله ماست مکمل غذايی خوبی برای شما خواهد بود. از نشستن طولاني مدت و تماشاي تلويزيون و انجام بازيهاي کامپيوتري پرهیز کرده و فعاليت بدني مناسبی را نيز براي خود در نظر بگيريد. حضور در پارکها و محلهاي تفريحي و خوردن غذاي کافي در حد نیاز در اينگونه محلها اگر با مقداري پيادهروي همراه باشد، بهترين روش ديد و بازديد خواهد بود. در هنگام خروج از منزل یا مسافرت از آنجا که دسترسي به آب سالم برخی اوقات امکان ندارد، استفاده از آبهاي ناشناس ميتواند انواع سموم، باکتري، ويروس، قارچ تکسلولي، تخم انگل و انگلهاي تکسلولي به بدن فرد وارد کند و بيماريهاي مختلف همراه داشته باشد؛ لذا اکیداً توصيه ميشود آب سالم و کافي همراه باشد. استفاده از فلاکس که ظرف داخلي آن شيشهاي است يکي از بهترين روشهای حمل آب محسوب میشود. ضمناً در فلاکس ميتوان آب جوش مورد نیاز جهت تهيه چاي را همراه داشت. ضمناً اگر مايليد از ظروف پلاستيکي از قبيل ظرف آب معدني و يا ظرف دوغ استفاده کنيد، فراموش نفرماييد که اين ظروف فقط براي دفعاتي محدود قابل استفاده هستند و بهتر است پس از یک تا دو مرتبه مصرف، آنها را دور بيندازيد. خريد آب معدني نيز روش مناسبي براي تأمین آب آشاميدني است. ضمناً درشرايط بسيار حاد و اضطراري ميتوان آب را جوشانده و به مقدار کم مصرف کرد. فراموش نشود که جوشاندن آب فقط ممکن است عوامل زنده بيماريزا را از بين ببرد؛ ولي اين کار نميتواند تمام سموم ناشي از عوامل بيماريزا و همچنين ديگر مواد شيميايي موجود در آب را زايل سازد.
چنانچه ناچار به صرف غذا در رستورانهاي بين راهی شديد، به وجود منبع آب شرب و شست و شوي بهداشتي توجه کافي کنید. اغلب به دليل نبودن منابع آب سالم و بهداشتي در اين رستورانها، ظروف به خوبي تميز نشده و ضمناً دستان و روپوش آشپزها و خدمه نيز وضعيت بهتري ندارند. اغلب سالادها در اين رستورانها از مواد اوليهای تهيه میشود که به خوبي شسته و ضد عفوني نشده که به سلامت لطمه جدي وارد ميسازند. از صرف غذا در رستورانهاي شلوغ حتماً خودداري نمایید، زيرا در چنين شرايطي امکانات کافي و لازم براي رعايت موارد بهداشتي و تغذيهاي وجود ندارد. به ظاهر نسبتاً تميز در و ديوار و احیاناً ظروف نميتوان چندان اعتماد داشت، ولي با اين وجود چنانچه به اجبار به اين اماکن راه يافتيد، با وسواس کامل ظروف و ليوانها و کارد و قاشق و چنگال را مورد بررسي دقيق قرار دهيد تا اگر آثار غذاي قبلي در آنها باقي مانده و يا شکستگي و لب پر بودن در ظروف مشاهده کرديد از صرف غذا در آنجااجتناب کنید.
استفاده از ظروف يک بار مصرف نيز نبايد موجب دلخوشی شما شوند؛ بسياري از اين ظروف غير استاندارد بوده و در گرماي زياد غذا و چاي، مقداري ترکيبات سرطانزا وارد غذا می‌سازند. ضمناً شستشوي مجدد اين ظروف و استفاده مجدد از آنها نيز در برخي اماکن رايج است. صرف يک غذاي ساده از قبيل نان و پنير و خيار و گوجه فرنگي (و احتمالاً مغزگردو) براي حفظ سلامتي بهترين انتخاب محسوب ميشود. ضمناً همواره و به ويژه براي کودکان مقداري غذاي ساده و ميوهجات تميز و ضدعفوني شده به همراه داشته باشيد. به همراه داشتن مقداري نان خشک و بيسکويت، عسل يا مربا، مغزيجاتي از قبيل پسته و بادام و مغز گردو، تنقلات سالم ديگري چون نخود بوداده و کشمش، انجير خشک، ذرت بوداده، برنج بوداده و گندم بوداده بسيار منطقي خواهد بود. اگردر بين راه ناچار به خريد ميوه شده و مواد ضد عفوني در اختيار نداشتيد، حداقل مدت چنددقيقه آنها را در محلول پاککننده (يک قاشق غذاخوري مايع ظرفشويي در يک ظرف چهار ليتري آب) قرار داده و پس از شستشوي دقيق پاياني در اين محلول، ميوهها را به خوبي با آب تميز شسته و آنگاه استفاده فرماييد. همواره صابون (به صورت تیوب يا مايع و يا صابون کاغذي) و ديگر مواد شوينده و ضد عفونیکننده به اندازه کافي همراه داشته باشيد. همراه داشتن ظروف و از جمله ليوان و بشقاب يک بار مصرف نيز کاري عاقلانه خواهد بود.
آجيلهای خام و بوداده و نمکی (يا گاهی بی نمک) در اعياد و تعطيلات و امثالهم فراوان مصرف میشوند. مغزدانهها از ارزش تغذيهای بالايی برخوردارند؛ با اين حال، آجيلها عموماً در هرم غذايی علم تغذيه جزو گروه غذاهای متفرقه قرار میگيرند که توصيه میشود در مصرف آنها صرفه جويی شود. در واقع بدليل بالا بودن چربی موجود در مغزدانهها، مقدار انرژی توليدی آنها در بدن نيز زياد است؛ به گونهای که هر صد گرم مغز دانه بیش از سیصد کيلوکالری انرژی توليد میکند. چنانچه فرد در مراسم مهمانی شب عيد ميوه و غذای مفصلی نيز ميل کند، مقدار انرژی دريافتیاش ممکن است بسيار بيش از نياز بدنیاش باشد. بدین ترتیب دليل افزايش وزن برخی افراد پس از پايان تعطيلات عيد به خوبی روشن است. ورود بیش اندازه کالری به بدن و کمتحرکی علت مهم این اضافه وزن است.
يادآوری میشود که مصرف برخی مغزدانهها در عده بسيار کمی از افراد میتواند ايجاد حساسيت نمايد که در اين صورت به ناچار این عامل حساسيت بايد متوقف شود.
در بين آجيلها، بادامزمينی و سپس بادام برزيلی بيشترين احتمال ايجاد حساسيت را دارند. در هر حال مصرف مقدار کمی از اين مواد در حد توصيه متخصص تغذيه برای افراد مختلف با توجه به وضعيت فيزيولوژيک آنها به سلامت کمک کرده، ولی مصرف بيش از اندازه آنها به هيچوجه قابل توصيه نيست.
سالی خوش و توام با شادکامی و سلامت آرزومندیم.
