حال سوال دیگری که در ذهن خوانندگان علاقمند مجله مطرح میشود آن است كه به چه علت با پیشرفت علم و افزایش آگاهی افراد جوامع پیشرفته در زمینه علوم مختلف از جمله علم تغذیه و با توجه به آنكه اطلاعات علمی به سرعت به اقصی نقاط كشور منتقل گردیده و افراد در جریان این آگاهیها قرار میگیرند، اختلالات تغذیهای و در رأس آنها پرخوری، ریزهخواری و انباشتن معده از غذا عارضهای رو به پیشرفت بخصوص در این قبیل جوامع میباشد؟
در ریشهیابی علل پرخوری، عمدتاً به سه عامل اصلی و اساسی در بروز این عارضه پی میبریم.
1- عادات غذائی مرسوم در خانواده
بسیاری از مادران تصور میكنند چنانچه به كودك خود مقدار زیادی غذا بدهند گام مهمی در حفظ سلامت او برداشتهاند بعبارت دیگر باور این افراد بر آن است كه کمیت غذا در برقراری سلامت كودك نقش مهمی دارد و به همین علت بشقاب طفل خود را پر از غذا میكنند و به او تكلیف مینمایند كه باید بشقاب غذا را تمام كند این امر در برخی از كودكان ایجاد كم اشتهائی و عدم رغبت به مصرف غذا مینماید و در بعضی دیگر موجب برقراری عادت پرخوری میشود.
زیرا معده حالت ارتجاعی دارد و اگر معده را پر از غذا بنمائیم و اینحالت تكرار شود منجر به اشتهای كاذب و عادت به پرخوری میشود.
2- محرومیت طولانی در غذا
افرادی كه از رژیمهای لاغری بسیار كم كالری پیروی میكنند.
بعلت آنكه نیازشان به مواد مغذی و عمدتاً انرژی تأمین نمیشود و بخصوص سلولهای عصبی انرژی موردنیاز خود را دریافت نمیكنند، بعد از مدتی شخص نسبت به مصرف غذا خصوصا مواد پركالری مانند غذاهای چرب و شیرین، حریص میشود كه نتیجه آن پرخوری و انباشتن معده از غذا است.
3- استرس
استرس یكی از عوامل بسیار مهم در بروز پرخوری عصبی در اشخاص است.
شخصی كه در معرض استرس قرار میگیرد به دنبال انصراف سازی میگردد كه استرس خود را كاهش دهد و چه انصراف سازی بهتر و لذتبخشتر از غذاخوردن اشكال مهم در چنین مواردی آن است كه شخص مبتلا به پرخوری عصبی، كنترلی در غذاخوردن ندارد و بیوقفه غذا میخورد.
ضمناً انتخاب غذائی صحیحی نیز ندارد و همانگونه كه گفته شد، مواد غذائی دریافتی خود را از بین غذاهای پركالری انتخاب میكند.
به طور كلی افراد پرخور بیش از حد نیاز غذا میخورند، با عجله غذا میخورند و در واقع غذا را میبلعند و بخوبی نمیجوند.
اشكالات پرخوری
1) شخص پرخور، به كیفیت غذا توجه كافی ندارد و كمیت یا مقدار غذا برایش حائز اهمیت است و همین امر میتواند موجب بروز سوءتغذیه و عوارض بیشمار ناشی از آن بشود.
2) غذا را با عجله و بدون تأمل میخورد و در واقع غذا را میبلعد بنابراین متوجه پرخوری خود و مصرف غذا بیش از حد نیازش نمیشود.
3) بعلت خوب نجویدن غذا، اولین مرحله هضم مواد غذائی كه در دهان بوسیله پیتالین یا آنزیم موجود در بزاق دهان انجام میشود صورت نمیگیرد و بر روی مواد خوراكی كه بایستی در دهان و توسط دندانها خرد و تجزیه شده و با بزاق به خوبی مخلوط شوند، اعمال فوق انجام نمیگردد.
4) بعلت عجله در خوردن غذا فرصت كافی جهت ترشح شیرههای گوارشی، به دست نمیآید. شیرههای گوارشی جهت هضم مواد غذائی مصرفی و آمادهسازی آن برای جذب، ضروریست. كمبود ترشح شیرههای گوارشی باعث میشود كه عمل هضم مواد غذائی در دستگاه گوارش بخوبی انجام نشود و در نتیجه اختلال در جذب مواد خوراكی دریافتی ایجاد میگردد.
نتیجه آنكه غذا بخوبی مورد استفاده سلولها واقع نشده و قسمتی از مواد خوراكی مصرفی بدون استفاده از دستگاه گوارش دفع میگردد. این امر موجب بروز كمبودهای تغذیهای، تأمین نشدن نیاز بدن نسبت به مواد مغذی و ایجاد سوء تغذیه در شخص میشود.
5) یكی از عوامل بسیار مهم در تغذیه، لذت بردن از غذای مصرفی است البته چنانچه مشخص صرفاً به لذیذ بودن و خوشمزه بودن غذا توجه كند و به خواص تغذیهای آن بیاعتنا باشد به سوی پرخوری و پیروی از عادات غذائی غلط و مضر كشیده خواهد شد و به سلامتش لطمه وارد خواهد گردید.
اما لازم است در عین حالیكه به ارزش تغذیهای و خواص مفید غذای مصرفی خود توجه نمائیم. از تغذیه خود لذت ببریم و غذا برایمان خوشمزه و اشتها برانگیز باشد.
در اینصورت علاوه علاوه بر استفاده از خواص تغذیهای غذا از نظر روانی نیز احساس رضایت و آرامش خواهیم نمود و این امر علاوه بر آنكه به حفظ سلامت روحی ما كمك میكند موجب تنظیم در ترشح شیرههای گوارشی، تنظیم متعادل حركات دستگاه گوارش و در نتیجه هضم و جذب بهتر غذا و استفاده بیشتر سلولهای بدن از غذای مصرفی خواهد شد.
شخصی كه با عجله و بدون لذت غذا میخورد، هیچگونه لذتی در مورد تغذیه خود نداشته و غذا را صرفاً به صورت اجبار و عادت میل مینماید.
برای خواندن بخش اول -پرخوری و تبعات آن- اینجا کلیک کنید.