علائم پیكا
این بیماری بیشتر در میان جنس زن دیده میشود، زیرا مردان بهتر آهن را جذب میكنند و عدم دفع آن و همچنین هورمونهای مردانهشان باعث میشود بسیار كمتر به این عارضه دچار شوند. خطرناكترین نوع پیكا خاك خواری است، زیرا از این طریق انگلهای زیادی وارد دستگاه گوارش شده و مشكلات فراوانی ایجاد میكند.
به این شكل از پیكا در اصطلاح پزشكی «جئوفاگیا» (geophagia) میگویند كه میتواند در اثر كمبود آهن ایجاد شود. برخی افراد ادعا میكنند كه بافت خاك و گل را دوست دارند و خوردن آنها را مثل سیگار كشیدن به یك عادت روزانه تبدیل كردهاند. برخی روانشناسان نیز میگویند پیكا نوعی واكنش رفتاری به استرسهای شدید در افراد است.
هر یك از نظرات و عقاید در مورد علل به وجود آمدن پیكا، اشكال مختلف آن را نشان میدهد و پزشك باید با توجه به علت، آن را درمان نماید. اگر كودك شما و فرد بزرگسالی اقدام به خوردن چیز خطرناكی نموده است، بلافاصله درصدد درمان او برآیید. فردی كه به این عادت خود همچنان ادامه دهد، در معرض خطراتی مثل:
مسمومیت، مشكلات روده و شكم، ایجاد سوراخ و گرفتگی روده (در اثر خوردن چیزهایی كه در رودهها جا خوش میكنند)، آسیبهای دندانی، عفونتهای انگلی قرار میگیرد.
تشخیص و درمان
آزمایش خون برای تشخیص كمخونی و اندازهگیری مایعات و الكترولیتها ضروری است. گاهی اوقات رادیوگرافی شكم نیز توصیه میشود. پزشك شما نقش مهمی در كنترل این وضعیت و پیشگیری از پیكا برعهده دارد. او به شما آموزش میدهد كه چگونه باید از خوردن مواد غیرغذایی خودداری كرده و كودك خود را نیز منع كنید.
ترك برخی عادتها بعد از مدت زمان طولانی، كار بسیار سختی میشود؛ لذا خانوادهها باید كمك كنند تا این مسأله به یك عادت تبدیل نشود و هر چه زودتر برطرف گردد. با هیچ آزمایش خاصی نمیتوان پی به پیكا برد، زیرا این عارضه در اثر كمبود مواد مغذی در بدن رخ میدهد. تنها كاری كه میتوان كرد یك آزمایش خون است تا میزان آهن و روی خون اندازهگیری شود.
در مورد كمخونی نیز میزان هموگلوبین خون را اندازه میگیرند. برای درمان فقط باید مواد مغذی مورد نیاز بدن فرد را به حد متعادل رساند و سایر اقدامات لازم برای جلوگیری از هرگونه عفونت و یا مشكلات دیگر صورت گیرد. اعضای خانواده باید از نظر رفتاری و دانشی به رشد كافی در این زمینه برسند تا این اختلال درمان شود.
به هر حال درمان افرادی كه به پیكا دچار هستند، پیچیده است و به اقداماتی از قبیل رفتار درمانی، ممانعت فیزیكی، ایجاد حس بیزاری و انزجار از انجام این كار و آموزش و مطلع ساختن فرد از پیامدهای آن نیاز دارد.
انواع پیكا
تا به حال تحقیقات اندكی در زمینه پیشگیری و مقابله با پیكا صورت گرفته است. طبق مطالعاتی كه در سال 1994 به عمل آمد، حدود هشت درصد از زنان باردار آمریكایی و حدود نه درصد از زنان باردار عربستان به اشكال مختلف دچار پیكا هستند. حال آنكه این اختلال در دو كشور آفریقایی حدود 60- 65 درصد از زنان باردار را درگیر خود كرده و این نشان میدهد كه چقدر سوءتغذیه و باورهای فرهنگی مردم در رشد بیماری مؤثر است.
به افرادی كه تمایل به خوردن نشاسته دارند، اصطلاحاً میگویند دچار «Amylophagia» شدهاند. «coprophagy» نیز شكلی دیگر از پیكا است كه فرد در آن تمایل به خوردن مدفوع انسان و حیوان دارد در نوع دیگری از این عارضه فرد تمایل به خوردن خاك و گچ دارد كه به آن «Geophagy» میگویند.
یك شكل دیگر از پیكا «pagophagia» است كه فرد تمایل زیادی به خوردن یخ دارد. افرادی كه تمایل به خوردن چوب و كاغذ دارند، دچار حالت «xylophgia» هستند. پیكا شكل و حالتهای دیگری نیز دارد و حتی در حیوانات نیز بروز میكند كه در میان سگها شایعتر از سایر حیوانات است.
برای خواندن بخش اول- اشتهای منحرف- اینجا کلیک کنید.