چرا در رژیم درمانی شكست مي‌خوريم؟!
شايد شما هم از زمره افراد چاقى باشيد كه بارها رژيم‌هاى مختلف درمانى را امتحان كرده ولى در حين دوره رژيم لاغرى از ادامه آن صرف‌نظر كرده‌ايد. بسيارى هم پس از كاهش وزن و با گذشت مدت زمانى كوتاه دوباره شروع به پرخورى كرده و به وزن قبلى و يا حتى به بيشتر از آن مى‌رسند. اين مسئله باعث سرخوردگى شده و معمولاً تمايل به ادامه رعايت رژيم غذايى يا شروع مجدد آن از بين مى‌رود. در مطلب زير به بررسى علل شكست در رژيم‌هاى غذايى مختلف پرداخته مى‌شود. اولين و مهمترين انگيزه لازم براى رعايت يك رژيم غذايى علمى و خوب اين است كه شما هدف خود را از كاهش وزن دقيقاً مشخص كرده و هميشه در طول دوره رژيم غذايى به آن فكر كنيد. بسيارى از بيماران چاق كه براى كاهش وزن مراجعه مى‌كنند اولين خواسته‌شان اين است كه سريعاً وزن كم كنند. تبليغات وسيعى هم در اين زمينه صورت گرفته و اين باعث شده تا بيماران از مسير اصلى خود منحرف شوند اما بايد گفت صرفاً «نخوردن» باعث تحقق آمال و آرزوها نخواهد بود بلكه فرد بايد خود را تغيير دهد يعنى عادات غلط غذايى و فعاليت‌هاى تغذيه‌اى خود را عوض كنيد و اين ترك عادت مستلزم گذر زمان مناسبى است. مطمئن باشيد اگر در رفتارهاى تغذيه‌اى خود تغيير ندهيد نمى‌توانيد وزن خود را كم كنيد. معده يك بافت عضلانى است و مثل همه عضلات ديگر بدن در صورت كار زياد بزرگتر مى‌شود. بايد سعى كنيد با رعايت رژيم غذايى مناسب و تغيير در رفتارهاى غلط تغذيه‌اى براى يك دوره زمانى كاملاً مشخص كار كمترى از معده خود بكشيد و حجم معده خود را كوچك نماييد.
رعايت رژيم‌هاى غذايى غيراستاندارد
امروزه كتب مختلفى در زمينه رژيم نوشته شده است در اين كتب روش‌هاى آب‌درمانى، رژيم‌هاى گياهخوارى، رژيم‌هاى ميوه‌خوارى، رژيم بستنى و هزاران مورد ديگر توصيه شده است. علم تغذيه رژيم‌هاى تك‌خوارى را نفى مى‌كند و پيشنهادش اين است كه رژيم غذايى مفيد و موثر رژيمى است كه از هر پنج گروه مواد غذايى تشكيل شده باشد يعنى در تركيبات آن پروتئين، كربوهيدرات (قند و شيرينى)، چربى، ويتامين‌ها و املاح به طور مشخص و دقيق لحاظ شده باشد. گروه‌هاى غذايى مختلف حاوى مواد مورد نياز براى بدن است كه مكمل هم هستند. همه چيز در يك نوع ماده غذايى وجود ندارد بنابراين عدم رعايت رژيم صحيح غذايى سبب كمبودهاى جبران‌ناپذيرى مى‌شود كه ممكن است عوارض مهلكى را به دنبال داشته باشد. افرادى كه از رژيم‌هاى گياهخوارى استفاده مى‌كنند بايد بدانند كه آهن موجود در گياهانى مثل اسفناج از نوع غيرقابل جذب براى بدن است و درصد كمى از آن جذب مى‌شود. آهن قابل جذب براى بدن آهنى است كه منشاء پروتئينى داشته باشد (گوشت قرمز). بنابراين كمبودهاى ناشى از رژيم‌هاى گياهخوارى مثل كمبود آهن عوارض خطرناكى چون كم‌خونى، ريزش مو و موارد ديگرى را كه مربوط به آهن بدن است به دنبال خواهد داشت كه همين مسئله خود باعث ترس از رژيم به خاطر عوارض بد آن و بالاخره شكست در برنامه‌هاى مذكور مى‌شود.
رژيم غذايى تنها راه‌حل نيست
طى تحقيقات به عمل آمده اگر روزانه ۱۱۰۰ كيلوكالرى از ميزان غذايى كه مى‌خوريد كم كنيد در عرض يك هفته يك كيلوگرم از وزن بدن شما كاسته خواهد شد. در تحقيق ديگرى همين مقدار كالرى كاسته شده است با اين تفاوت كه ۶۰۰ كيلوكالرى از مواد غذايى روزانه كم شده و ۵۰۰ كيلوكالرى فعاليت بدنى جهت به اصطلاح سوزاندن مواد غذايى و در حقيقت دفع انرژى مصرفى تجويز شده است ولى جالب است كه در حالت دوم بيش از يك كيلوگرم در هفته كاهش وزن مشاهده شده است. حال اگر ۷۰ كيلوگرم هستيد و حدود ۲۵۰۰ كيلوكالرى نياز روزانه شما به مواد غذايى است در حالت اول شما بايستى غذايتان را تقريباً نصف كنيد چرا كه بايستى ۱۱۰۰ كيلوكالرى روزانه كمتر بخوريد تا بتوانيد هفته‌اى يك كيلوگرم وزن كم كنيد ولى در حالت دوم شما فقط يك چهارم غذاى خود را كم مى‌كنيد و با افزودن فعاليت بدنى بيش از يك كيلوگرم در هفته كاهش وزن مشاهده مى‌كنيد. در حقيقت در حالت دوم شما گرسنگى كمترى احساس خواهيد كرد چرا كه غذاى بيشترى را مصرف مى‌كنيد بنابراين توصيه مى‌شود رژيم غذايى را تنها راه‌حل براى كاهش وزن در نظر نگرفته و وزن خود را توام با رژيم غذايى و فعاليت بدنى كم كنيد.
تكيه بر داروهاى لاغرى
اگر به دنبال ميانبرهايى براى كم كردن وزن خود مى‌گرديد بدانيد كه داروهاى لاغرى ميانبر صحيحى براى شما نيستند. استفاده از اين گروه از داروها صرفاً در موارد خاصى كاربرد دارد كه بايستى با تجويز پزشك و تحت نظر او صورت گيرد. داروهاى مورد تاييد كتب مرجع تغذيه انگشت‌شمار بوده كه لازم است اطلاعاتى از آنها داشته باشيد. گروهى از آنها باعث كاهش اشتها مى‌شوند (مثل سيبوترامين) كه با توجه به اينكه روى آزاد شدن هورمون‌هاى خاصى مثل سروتونين و كاته‌كولامين‌ها اثر مى‌كنند، عوارض خطرناكى از جمله افزايش فشارخون، افزايش ضربان قلب، اضطراب، تعريق و عصبانيت دارند. گروه ديگر روى جذب مواد غذايى چرب تاثير كرده (مثل اورلى استات) كه فقط ۳۰ درصد از چربى‌هاى خورده شده را دفع مى‌كند و اين در حالى است كه روى جذب ساير مواد غذايى مثل شكلات و شيرينى هيچ تاثيرى ندارند بنابراين تصور نكنيد كه با مصرف اين داروها شما هر اندازه كه دلتان بخواهد مى‌توانيد از مواد غذايى گوناگون استفاده كنيد. بدانيد كه اين داروها از ۱۰۰ گرم چربى مصرف شده تا حدود ۳۰ گرم را دفع مى‌كند و البته عوارضى چون اسهال چرب، كاهش ويتامين‌هاى محلول در چربى مثل
A، D،E، K را شاهد خواهيد بود. انگيزه لازم براى رژيم گرفتن را براى خود مشخص كرده و دائماً به فكر آن باشيد. رژيم غذايى مناسب دريافت كنيد، از ورزش غافل نشويد و در كارتان جديت و پشتكار به خرج دهيد. عادات غذايى بد خود را شناسايى كرده و آنها را تغيير دهيد. هيچ دارويى نيست كه بتوانيد با آن يك‌شبه ره صدساله بپيماييد.
