حدیثه خسروی؛ کارشناس ارشد تغذیه
تقریباً مصرف تمام 15 عنصر رژیم غذایی در هر منطقه از جهان غیرممکن است. در واقع هیچیک از مناطق بهاندازه مطلوب تمام 15 عامل رژیم غذایی را دریافت نمیکنند.
برخی از مناطق بهگونهای برنامهریزی کردهاند تا ماده غذایی خاصی را در حد مطلوب مصرف کنند بهطور مثال میتوان به مصرف کافی سبزیجات در نواحی مرکزی آسیا و غذاهای دریایی و اسید چرب امگا 3 در آسیا و اقیانوسیه اشاره کرد.
متأسفانه کمترین میزان مصرف مربوط به آجیل و دانهها، شیروغلات کامل و دریافت اضافی برای نوشیدنیهای شیرین شده، گوشت فرآوری شده و سدیم دیدهشده است.
بهطور متوسط، تنها 12 درصد از مقدار توصیهشده از آجیل و دانهها (حدود 3 گرم مصرف متوسط در روز، در مقایسه با 21 گرم در روز توصیهشده) دریافت شده است.
تأثیر رژیم غذایی بر بیماریهای غیر واگیر و مرگومیر
مطالعه انجامشده بر روی 195 کشور با در نظر گرفتن 15 فاکتور غذایی از قبیل میوه، سبزیجات، حبوبات، دانههای کامل، آجیل، شیر، فیبر، کلسیم، اسید چرب امگا 3، غذاهای دریایی، چربیهای اشباعنشده و رژیمهای غذایی با گوشت قرمز، گوشت فرآوری شده، نوشیدنیهای شیرین پر از شکر، اسیدهای چرب ترانس و سدیم مشخص کرد که بیش از نیمی از مرگومیرها در سال 2017 ناشی از دریافت غذایی ناسالم از قبیل دریافت نمک زیاد، دریافت ناکافی غلات کامل و میوهها بوده است.
مصرف زیاد غیرمغذیها
نوشیدنیهای شیرین غنی از قند (49 گرم متوسط مصرف، در مقایسه با 3 گرم توصیهشده) در حدود 10 برابر بیش از مقدار توصیهشده مصرفشده است.
همچنین دریافت جهانی شیر و غلات کامل به ترتیب 16% و 23% کمتر از دریافت توصیهشده میباشد اما متأسفانه دریافت نمک و گوشت قرمز به ترتیب بیشتر از 90% و 86% مقدار توصیهشده است.
تغذیه، عامل جهانی کنترل مرگومیر
مردم در سرتاسر جهان صرفنظر از منطقهای که زندگی میکنند مطمئناً از تعادل رژیم غذایی خود فایده میبرند.
مطالعات تخمین میزنند که یک مرگ از هر پنج مرگومیر (حدود 11 میلیون مرگومیر) با رژیم غذایی ناکافی و فقیر از مواد مغذی مرتبط است.
در سال 2017 بیشتر مرگومیر به دلیل رژیم فقیر از مواد مغذی مثل غلات کامل، میوه و مغزها بوده است و متأسفانه رژیم غذایی آنها غنی از روغنهای ترانس، نوشیدنیهای پر از شکر و گوشت قرمز و فراوریشده بوده است.
تغییرات منطقهای
در نواحی مختلف، مصرف زیاد سدیم (بیش از 3 گرم در روز) با خطر ابتلا به بیماری و مرگ در چین، ژاپن و تایلند همراه بوده است.
مصرف پایین غلات کامل (کمتر از 125 گرم در روز) عامل اصلی مرگ و بیماری در ایالاتمتحده آمریکا، هند، برزیل، پاکستان، نیجریه، روسیه، مصر، آلمان، ایران و ترکیه گزارششده است.
در بنگلادش، مصرف کم میوهها (کمتر از 250 گرم در روز) و در مکزیک، میزان ناکافی مصرف مغزها و دانهها (کمتر از 21 گرم در روز) ریسک فاکتور خطر برای بیماریها بهحساب میآید.
مصرف بالای گوشت قرمز (بیش از 23 گرم در روز)، گوشت فرآوری شده (بیش از 2 گرم در روز)، چربی ترانس (بیش از 0.5 درصد کل انرژی روزانه) و نوشیدنیهای شیرین (بیش از 3 گرم در روز) از عوامل خطر بروز بیماریها در جهان بهحساب میآید.
البته، برخی از مرگومیرها ممکن است به بیش از یک عامل تغذیه مرتبط باشد، که ممکن است باعث بروز بیشازحد بار بیماریهای مرتبط با تغذیه شود که نیازمند بررسیهای بیشتر است.
بیشتر بخوانید: