رضا محمدی فر؛ كارشناس تغذیه
داشتن سه وعده غذایی اصلی از جمله ویژگیهای مشترك در میان اقوام و كشورهای مختلف است، اگر چه ارزش هر یك از این وعدههای غذایی در رژیم غذایی افراد در كشورهای مختلف متفاوت است. در این میان آداب و رسوم غذا خوردن و غذا پختن مردم در فرهنگهای مختلف بسیار جالب توجه است. در این مقاله به برخی از عادتهای غذایی در کشور هند خواهیم پرداخت.
آداب هندیها
هندىها آداب خاصى در مصرف غذا دارند، آنان در غذا خوردن اسراف نمىكنند، زیرا معتقدند با افراط در غذا دچار تنبلى شده و این امر مانع رشد فكرى و جسمانىشان مىشود. از سویى دیگر سعى مىكنند غذاى مصرفىشان به چرخه طبیعت بسیار نزدیك باشد. به همین دلیل غذاهایى چون ماهى و گوشت را كه برای بهدست آوردن آن باید موجود زندهای را كشت و در نتیجه باعث برهم زدن چرخه طبیعت میشود را مانع آرامش روح و نیایش با خدا مىدانند.
از آداب جالبی که دارند، با دست غذا خوردن است که هیچ طبقهی خاصی را هم شامل نمیشود، هندىها معتقدند براى غذا خوردن نباید واسطهاى وجود داشته باشد تا انرژى بین غذا و انسان در تعامل باشد. شبیه گستره جغرافیایی ایران، عادات غذایی در هر منطقه هند متفاوت است به طور مثال در جنوب (شهرهایى چون حیدر آباد، شانل و...) غذاهاى تند مصرف مىكنند، در غرب (مثل كلكته) غذاى شیرین و در شمال (مثل دهلى) غذاى تند و روغنى. امّا در كل برخى غذاهاى مشترك را در همه مناطق هند مىتوان دید.
به طور مثال «دال» كه از حبوبات است و معمولاً آن را بر روى برنج مىریزند و مىخورند، در تمام هندوستان بسیار رایج است. «دال» را با عدس لوبیا و نخود میپزند؛ ولى هر كدام از این حبوبات بهطور جداگانه پخته مىشوند و همین باعث تنوع در غذا مىشود. «دوساسامبار» با اینكه غذاى مخصوص جنوب هند است، امّا مصرف آن در همه جاى هند بسیار رایج است. این غذا از یك نان بلند و نازك تشكیل شده كه وسط آنرا سیب زمینى، پیاز و فلفل میگذارند و مىپیچند و برای چاشنی هم از سس خاصى استفاده مىكنند، كه «چتنى» نام دارد و با نارگیل و خود سس «سامبار» كه حاوی سبزیجات مختلف است، درست شده است.
باتورا هم یكى از نانهاى معروف در هند است (البته بعد از نان چاپاتى) كه همراه با غذایى به نام چولا خورده مىشود. چولا از نخود، گوجه فرنگى، پیاز و فلفل و ادویه تشكیل شده و همانند خورشت درست مىشود و آن را با نان باتورا كه روغنى و پفى شكل است میخورند. سمبوسه نیز غذایى آشنا و پرطرفدار است كه بیشتر به صورت عصرانه مصرف مىشود و در خیابانها مىتوان شاهد دستفروشهایى بود كه سمبوسه مىفروشند. در كل اینگونه معروف است كه طبقات محروم و پایین غذاهاى تندترى مصرف مىكنند.
عادتهای غذایی مردم هندوستان
ذائقه مردم کشور هندوستان با غذاهای تند عجین است و تا از غذاهای مخصوص آنها کسی نخورده باشد، عمق این مطلب را کمی سخت دریافت خواهند نمود.
نه تنها خود غذاهای هندی، بلکه چاشنیهای غذاهای هندی نیز تند است و سسهایی که به غذا میزنند، تندتراما نکتهای که در آشپزی هندیها چشمگیر است، این است که آنها بعد از پخت غذا و موقع خوردن آن، دیگر فلفل به آن نمیزنند و معتقدند که مصرف فلفل به این شکل به قلب و معده صدمه میزند هندیها میگویند فلفل باید با غذا پخته شود تا مضراتش از بین برود در ضمن غذا را خوشمزه کند. یکی دیگر از عادات غذایی هندیها شیرینی خوردن آنهاست.
یکی از معروفترین شیرینیهایی که در هند وجود دارد، گلابجامون است؛ چیزی شبیه بامیه که با شربت مخصوصی سرو میشود. مصرف زیاد شیرینی، آمار ابتلا به دیابت را در این کشور به شدت بالا برده است.
هندیها علاقه فراوانی نیز به استفاده از سبزیجات دارند در صورتی که خیلی اهل خوردن گوشت قرمز هستید، در هند به سختی میتوانید زندگی کنید؛ چرا که هندیها، گاو را ذبح نمیکنند و اگر هم گوشت قرمزی ببینید، باید مطمئن باشید که گوشت بز است. در شمال هند، نان جای برنج را در سفره هندوها میگیرد بهترین برنج هندی «باسماتی» نامیده میشود که برنجی مرغوب است.
هندیها چلو را «چاول» مینامند و در پخت آن انواع ادویه، گوشت، مرغ، ماهی و ترهبار به کار میبرند. تدبیر هندیها برای رهایی از این همه تندی و تعویض طعم دهانشان، مصرف خوراکیهای عجیبوغریب بعد از غذاست؛ خوراکیهایی که عموما شیرین هستند آنها معتقدند که این عادت باعث خوشبو شدن دهان میشود و در ضمن به هضم غذایشان هم کمک میکند و در واقع، مانند خوردن آدامس عمل میکند.
کشور دارای سوء تغذیه
براساس گزارش اکسفام سوء تغذیه رایجترین مشکل در بروندی است که در آن 67 درصد مردم سوء تغذیه دارند و 35 درصد کودکان کم وزن اند. پس از این کشور، یمن، هند و ماداگاسکار بدترین وضعیت سوء تغذیه را دارند. در هند 44 درصد کودکان کم وزن هستند که بالاترین میزان در جهان محسوب میشود.
سرو غذا در رستوران
veg غذاهایی هستند که فقط با سبزیجات درست میشود و در آن از گوشت و مرغ و ماهی استفاده نمیشود.
non-veg غذاهایی هستند که گوشت هم دارند و مثل غذاهای معمول ما هستند .
pure -veg غذاهایی هستند که علاوه براینكه گوشت و مرغ و ماهی ندارند، تخم مرغ و شیر و کره حیوانی و کلا هر ماده غذایی که منشا حیوانی دارد نیز در آن بهكار نرفتهاست. در منوهای رستورانها کنار غذاهایVEG علامتی به رنگ سبز وجود دارد و در کنار غذاهای NON VEG علامت مربع قرمز وجود دارد.