کمبودهای تغذیهای كه مردان را تهديد ميكند!
این نکته که آقایان به عادت ماهانه دچار نمیشوند باعث شکلگیری تصور اشتباهی در زمینه عدم بروز کمبود مواد مغذی در آنان شده است؛ در حالیکه آقایان به علت عادات غذایی نادرست و یا انتخابهای غذایی نامناسب ممکن است به کمبود برخی موادمغذی دچار شوند. با توجه به آلودگیهای محیطی و افزایش استرسهای زیستی و عصبی، حفظ وضعیت مناسب تغذیهای در آقایان برای بهبود سلامتی و مهار بیماریهای مزمن و پیشگیری از ناباروری ضروری است. آقایان معمولاً به کمبود انواع مشخصی از ریزمغذیها دچار میشوند که در ادامه به مرور این موارد خواهیم پرداخت.
كمبودهای معمول مواد مغذی در آقایان
ویتامین D
کمبود ویتامینD نه تنها در زنان که در مردان نیز از مشکلات عمده تغذیهای محسوب میشود. کمبود ویتامینD نه تنها بر شنوایی و قوای جنسی تاثیر میگذارد، بلکه باعث بروز پوکی استخوان و عوارض ناشی از آن مانند شکستگیهای مکرر استخوانی نیز میشود. همچنین کمبود ویتامینD باعث ضعف دستگاه ایمنی و ابتلا به عفونت و دیابت میشود. اگرچه قرارگیری در معرض تابش آفتاب به میزان کافی، میتواند ویتامینD مورد نیاز بدن را تولید کند، اما آقایان میتوانند به کمک منابع غذایی این ویتامین مانند کره، زرده تخم مرغ، خامه، جگر و روغن کبد ماهی، مقداری از ویتامینD مورد نیاز خود را تامین کنند.
منیزیم
همه افراد در زمان ابتلا به اسهال و استفراغ ممکن است دچار کمبود منیزیم شوند، اما کمبود منیزیم در آقایان بسیار شایع است. کمبود منیزیم باعث تصلب شرائین و بروز سکته قلبی و مغزی میشود، منیزیم بخشی از ساختمان دندان و استخوان را تشکیل میدهد، این ماده مغذی بدن را در زمان بروز استرس مقاوم نگه میدارد و از آنجاییکه در عملکرد بسیاری از آنزیمها نقش اساسی دارد، در تولید انرژی و احساس سرحالی بسیار موثر است. افسردگی، بیخوابی و گرفتگی عضلات پا از علائم کمبود این ماده مغذی است. آقایان میتوانند با مصرف کافی سبزیجات برگ سبز (مانند کاهو، اسفناج، گشنیز، شوید، ریحان و ترخون)، پسته، انواع حبوبات، گندم، جو وحتی کاکائو از دریافت منیزیم به میزان کافی اطمینان حاصل کنند.
ویتامین B12
همه آقایان بهویژه افراد که گیاهخوار هستند و یا از خوردن گوشت به میزان کافی پرهیز میکنند، در معرض خطر کمبود این ویتامین قرار دارند. مهمترین عارضه کمبود این ویتامین کمخونی است اما علائمی مانند احساس ضعف، افسردگی، زخم دهان و زبان، اختلالات روحی، کاهش حافظه، کاهش وزن، اختلال در راه رفتن و بوی بد دهان نیز از علائم کمبود این ویتامین محسوب میشود. عمدهترین منبع این ویتامین گوشتها به ویژه گوشت قرمز است، اما در شیر، پنیر و تخم مرغ نیز قابل دسترسی است. مردان گیاهخوار باید حداقل هر شش ماه یکبار یک دوز تزریقی ویتامین B12 دریافت کنند.
ویتامین A
کمبود ویتامین A در جمعیت ایران بسیار شایع است، و آقایان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. ویتامین A از پیری زودرس سایر سلولهای بدن پیشگیری میکند و کمبود آن زمینه آسیبپذیری دستگاه تنفسی را فراهم میکند. ویتامین A دستگاه ایمنی بدن را تقویت میکند و از بروز بیماریهای عفونی پیشگیری میکند. کمبود این ویتامین باعث خشکی و ترکخوردگی پوست و ضعف بینایی میشود. آقایان باید منابع این ویتامین را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانند، از این جمله میتوان جگر گاو، گوسفند و مرغ، تخممرغ، فلفل دلمه زردرنگ، هویج، اسفناج، کاهو، شاهی، پرتقال، موز، هلو و گیلاس را نام برد.
ید
خاک ایران از نظر محتوی ید ضعیف بوده و کمبود ید و بیماری گواتر از مشکلات سلامتی ایرانیان محسوب میشود، اگرچه خانمها به کمبود ید حساستر هستند، اما شیوع کمبود ید در زنان و مردان تفاوتی ندارد. ید در تشکیل و فعالیت هورمونهای تیروئید نقش اساسی دارد، هورمونهای تیروئید نیز در تنظیم کلیه فعالیتهای حیاتی بدن مانند تنظیم ضربان قلب، تنفس، سوختوساز بدن، هماهنگی اعصاب و عضلات و حتی بهبود خلقوخو بسیار موثرند. نمکهای یددار، ماهی، میگو و غذاهای دریایی از منابع این ماده معدنی هستند. همچنین آقایان درگیر با کمکاری تیروئید باید از مصرف ترب، شلغم و کلم خام خودداری کنند.
سلنیوم
کمبود سلنیوم در آقایان به آسانی منجر به ناباروری و سرطان پروستات میشود. سلنیوم یکی از بهترین آنتی اکسیدانها محسوب میشود که در پیشگیری از پیری زودرس، چروکهای پوستی و ابتلا به دیابت و انواع سرطانها بسیار موثر است. این ماده مغذی در فعالیت هورمونهای تیروئید نیز نقش بسیار مهمی دارد. گفته میشود حدود 40 درصد علل ناباروری ناشی از وجود مشکلاتی در مردان است که با گنجاندن آنتی اکسیدانها از جمله سلنیوم در برنامه غذایی، میتوان این مشکل را درمان کرد. عدس، قلوه، آجیل، كشمش، تخم آفتابگردان، اسفناج، دارچین، گردو، بادام هندی، گوشت بوقلمون، زرده تخممرغ، جگر گوساله، میوهها و سبزیها منابع غنی از سلنیوم هستند.