دكتر صدیقه نوبان
گرمازدگی چیست و چگونه میتوان از آن پیشگیری كرد؟
در فصل تابستان، بسیاری از افراد ممكن است دچار گرمازدگی شوند و این امر موجب میگردد كه مقدار زیادی از آب بدن از دست برود.
در گرمازدگی، دمای بدن فرد از حد طبیعی بالاتر میرود، عروق سطحی پوست منبسط میگردند، عمل تعریق افزایش مییابد و در تنظیم و كنترل دمای بدن اختلال ایجاد میشود. چنانچه آب و هوا گرم و مرطوب باشد، عمل تعریق كند شده و بدن به آسانی خنك نمیشود.
در این حالت نیز گرمازدگی ایجاد میشود. در گرمازدگی به علت اینكه مقدار زیادی از آب و نمك بدن از دست میرود، غلظت خون افزایش مییابد و جریان خون كند میشود و در عملكرد ارگانهای بدن اختلال به وجود میآید.
بدون آب هرگز
حتما شنیدهاید كه آب حداقل 60 درصد از وزن بدن ما را تشكیل میدهد و باید روزانه به مقدار لازم آب بنوشیم تا نیاز بدنمان رفع شود. كلیه فرآیندهای بدن و واكنشها در آب انجام میگیرد و اگر آب نباشد، بدن دچار واكنشهای خاصی میشود كه بستگی به میزان آب از دست رفته دارد.
چگونه از گرمازدگی پیشگیری كنید
با توجه به نكات ذیل میتوانید با معضل گرمازدگی و كمآبی بدن در فصل گرم سال مبارزه كنید:
روزانه 10-8 لیوان آب بنوشید. منظور نوشیدن آب گوارا با دمای اتاق است. بهتر است به جای آب از نوشیدنیهای دیگر (چای، قهوه، نوشابه و آبمیوه) استفاده نكنید. كمتر آب یخ بنوشید و ظرف آب را همیشه پیش روی خود قرار دهید تا نوشیدن آب فراموشتان نشود.
از لباسهای نخی، نازك و رنگ روشن استفاده كنید. خود را از تابش مستقیم آقتاب دور نگه دارید (از كرمهای ضد آفتاب، كلاه و چتر در جای خود استفاده كنید). ورزش و فعالیتهای بدنی را در سایه و در مكانهای مناسب و نسبتا خنك انجام دهید. به اندازه كافی به بدنتان استراحت بدهید.
توصیههای تغذیهای
از میوهها و سبزیهای تازه استفاده كنید. از میوههایی مانند هندوانه، خربزه، طالبی و آناناس بیشتر استفاده نمایید. از سبزیهایی كه دارای آب زیادتری در وزن مشابه هستند، مانند كاهو (96 درصد آب)، كرفس (95 درصد آب)، براكلی (91 درصد آب)، كلم خام (92 درصد آب)، هویج خام (88 درصد آب) و خیار (95 درصد آب) بیشتر استفاده كنید.
از مواد غذایی كه دارای ویتامینهای B و C میباشند و از فلاونوئیدها و كاروتنوئیدها كه به سیستم ایمنی بدن كمك میكنند، استفاده نمایید. از مصرف غذاهای با طبع گرم مانند خرما، شیرینیها و آجیل (مغزهای گیاهی) پرهیز كنید. آب كافی بنوشید تا گرما موجب بیآبی بدن نشود. استفاده از لبنیات و به خصوص شیر كه دارای 91 درصد آب میباشد، توصیه میگردد.