سالانه 60 هزار نفر به دیابتیها اضافه میشوند. همچنین سالانه 12 هزار عضو بدن به دلیل دیابت قطع میشود كه اینها آمارهای بالایی است و به توجه بیشتری نیازمند است و یكی از موضوعاتی كه میتواند به حل این مشكل كمك كند، توجه صنایع غذایی كشور به تولید محصولاتی برای دیابتیها است».
دكتر صفوی در ادامه، استفاده از غذاهای رستوران و فستفودها را توسط دیابتیها به شرط رعایت اصول تغذیهای بلامانع دانست و گفت: «ما معتقدیم اگر با دیابت درست برخورد كنیم، دیابت یك بیماری نیست. كشورهای پیشرفته شعاری دارند، تحت این عنوان كه «چگونه یك دیابتی میتواند زندگی نرمالی داشته باشد»، بنابراین در این نوع بیماری، استفاده از شیوههای مختلف برای اصلاح الگوی تغذیهای بسیار ضروری است و باید در كنار ورزش از رژیم غذایی استفاده شود تا روند بیماری كنترل گردد».
دكتر سعید حسینی؛ متخصص تغذیه نیز با بیان اینكه انسولین به دو نوع كوتاه اثر و طولانی اثر تقسیم میشود، گفت: «انسولینهای طولانی اثر در مدت زمان طولانیتری به نقطه اوج اثر میرسند، مثلا انسولین NPH اگر صبح تزریق شود، حدودا بعدازظهر به اوج اثر میرسد و سپس كاهش مییابد، اما اگر انسولینهای كوتاهاثر، به هنگام صبح تزریق شوند، حدودا 3 تا 4 ساعت بعد به اوج اثر خود میرسند و سپس كاهش پیدا میكنند، البته معمولا این دو نوع انسولین (كوتاهاثر و طولانیاثر) به طور همزمان تزریق میشوند».
وی در ادامه در پاسخ به این سوال كه با هر نوع انسولین چه نوع رژیم غذایی را باید رعایت كرد، افزود: «در گذشته به بیماران دیابتی توصیه میشد ابتدا انسولین را استفاده كنند و سپس براساس نوع و مقدار انسولین مورد استفاده، تغذیه و فعالیت فیزیكی را با آن تطبیق دهند، اما اكنون این طور نیست، چون فردی كه انسولین استفاده میكند، مطمئنا دیابت نوع I دارد.
این نوع دیابت هم در سنین پایین بروز میكند و ما بیشتر باید قندخون كودك و مسائل روحی – روانی او را كنترل كنیم. باید به كودك آموزش داد تا خودش هم بتواند قند خونش را كنترل كند و براساس نوع تغذیه و میزان فعالیتش، مقدار انسولین را تنظیم نماید، مثلا اگر فعالیت بدنی زیادی داشت، انسولین كمتری استفاده كند و بالعكس اگر استراحتش زیاد بود، مقدار انسولین مصرفی را افزایش دهد».
در ادامه از دكتر آزاده نجارزاده، در مورد اهمیت كاهش وزن در افراد دیابتی پرسیدیم. ایشان در این باره گفت: « كاهش وزن در افراد چاق و مبتلا به دیابت فواید زیادی دارد، حتی اگر این افراد 5 تا 10 درصد كاهش وزن داشته باشند، عوارض دیابت مثل افزایش فشار خون، اختلال در چربی خون و ... هم كاهش پیدا میكند، كیفیت زندگی فرد بالا میرود و مرگ و میر كاهش پیدا میكند.
یكی دیگر از عوارض دیابت، نوروپاتی است كه در صورت عدم درمان، ممكن است موجب قطع عضو اندامهای تحتانی شود. این بیماری در افراد چاق شایعتر است، بنابراین برای پیشگیری از این عارضه كاهش وزن، بسیار مفید است. عوارض دیگر دیابت، مثل افزایش فشار خون و چربی خون، مشكلات قلبی- عروقی، سكته و ... را هم با كاهش وزن میتوان كاهش داد».
این دانشجوی دكترای تخصصی تغذیه در مورد دیابت حاملگی و راههای پیشگیری از ابتلا به آن گفت: «یك نوع دیابت داریم كه دیابت بارداری نامیده میشود كه در دوران بارداری، قندخون فرد افزایش پیدا میكند، اما عدهای هستند كه دیابت دارند و باردار میشوند.
توصیه برای افراد دیابتی كه باردار شدهاند این است كه حتما قندخون خود را دائما كنترل كنند و مهمتر اینكه از نوسانات قند خون جلوگیری شود و تا حد امكان تلاش كنند مقدار قندخونشان ثابت باشد. همچنین با رعایت رژیم غذایی مناسب، نوسانات قندخون را كاهش دهند.
افراد باردار مبتلا به دیابت باید از گرسنگی اجتناب كنند، چرا كه گرسنگی یا تزریق بیش از حد انسولین باعث میشود تركیباتی به نام كتون بادیها در خون افزایش پیدا كند كه بسیار خطرناك است، بنابراین در مادران دیابتی، باید از هیپوگلایسمی (كاهش قندخون) هم جلوگیری شود و از طرفی میزان انرژی و تركیب موادغذایی برای رشد جنین كافی باشد.
مصرف مكمل اسید فولیك هم كه به همه مادران باردار توصیه میشود، باید توسط مادران دیابتی هم مصرف شود.
اما بعضی افراد هستند كه در طول بارداری قند خونشان افزایش پیدا میكند و احتمال اینكه بعد از زایمان هم به دیابت مبتلا شوند، زیاد است.
نوزادان این مادران نوزادانی چاق هستند. مادران مبتلا به دیابت حاملگی در معرض خطر بیماریهای قلبی - عروقی قرار دارند، بنابراین باید شیوه زندگی خود را تغییر دهند و حدوداً 7 درصد كاهش وزن داشته باشند، حدود 2 تا 5/2 ساعت در هفته فعالیت بدنی داشته باشند، مقدار زیادی میوه و سبزی در رژیم غذایی خود بگنجانند، از غذاهای كم چربی استفاده كنند و مقدار كمی هم از كربوهیدراتهای با نمایه گلایسمی بالا استفاده كنند».
دكتر نجارزاده در ادامه در خصوص هیپوگلایسمی و راههای درمان آن اظهار داشت: «هیپوگلایسمی یا كاهش قندخون ممكن است به علت تزریق بیش از حد انسولین یا گرسنگی به وجود آید. برای درمان هیپوگلایسمی هم باید ابتدا علت را پیدا و آن را برطرف كرد، مثلا در بیمار مبتلا به دیابت نوع I، اگر علت كاهش قند خون، افزایش دوز انسولین بوده است، باید تحت نظر متخصص غدد، دوز انسولین را كاهش دهند.
برای خواندن بخش اول- همه چیز درباره دیابت- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- همه چیز درباره دیابت- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش چهارم- همه چیز درباره دیابت- اینجا کلیک کنید.