به قلم : دکتر سعید یزدان خواه ؛ متخصص آنژیوگرافی و قلب و عروق
تحریریه زندگی آنلاین : بسیاری از افراد ظرف مدت یک الی دو هفته پس از انجام عمل استنت گذاری یا فنر گذاشتن قلب ، قادر به انجام فعالیت های روزمره خود خواهند شد. بیشتر افرادی که آنژیوپلاستی انجام می دهند، در شریان مسدود شده استنت نیز می گذارند. معمولا بعد از باز شدن شریان توسط بالن، استنت گذاری انجام می شود. مراقبت های بعد از استنت گذاری از گرفتگی مجدد عروق جلوگیری می کند.استنت از دیواره شریان ها محافظت کرده تا پس از آنژیوپلاستی دوباره تنگ نشوند. استنت شبیه یک سیم حلقه ای کوچک است.دستورالعمل های جزئی در مورد ورزش کردن، مصرف دارو، زمان مراجعات بعدی و مراقبت از زخم، قبل از مرخص شدن از بیمارستان به بیمار داده میشود. در این مقاله به بررسی مراقبت بعد از فنر زدن قلب خواهیم پرداخت.
بیشتربخوانید:
کارکردهای اثربخش بالن و فنر قلب در آنژیوپلاستی
مصرف دارو پس از فنر گذاشتن قلب
مصرف دارو پس از فنر گذاشتن قلب ، یکی دیگر از مراقبتهای بعد از فنر گذاشتن قلب است، که باعث کاهش عوارض ناشی از بیماری های قلبی میشود.باید توجه داشت مصرف دارو زمانی مؤثر است که همراه با ورزش، پرهیز از مصرف دخانیات و داشتن رژیم غذایی سالم باشد. به طور کلی مصرف انواع داروهای ذیل برای بیمار تجویز میشود:
داروهای ضد پلاکت
این داروها مانع از انعقاد خون در داخل استنت می شوند و موجب پیشگیری از حمله قلبی میشوند.
داروهای کاهش دهنده کلسترول
این داروها علاوه بر این که موجب کاهش کلسترول یا چربی خون میشوند، همچنین بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده سبب کاهش خطر بیماری های قلبی و عروقی مانند سکته و حملات قلبی میشوند.
داروهای فشار خون
در صورت داشتن سابقه ی مشکلات قلبی، بیمار ممکن است از داروهایی مانند بتابلاکرها استفاده نماید، این داروها باعث کنترل فشار خون بالا و پیشگیری از آنژین قلبی و حملات قلبی میشوند.
داروهای ضد انعقاد خون، سبب نازک شدن رگهای خونی میشوند. از این رو ممکن است این داروها باعث بروز مشکلاتی از قبیل موارد زیر شوند:
کبودی
خونریزی
برنامه مصرف دارو برای هر بیمار مختص خود اوست. به همین دلیل هرگونه سؤال و مشکل در این زمینه باید با پزشک در میان گذاشته شود.
بیشتربخوانید:
مراقبت های پس از عمل جراحی قلب باز که باید در خانه انجام دهید
مصرف آسپرین بعد از استنت گذاری
برای بسیاری از بیمارانی که آنژیوپلاستی شده و در رگ های ایشان استنت تعبیه می شود، دو داروی آسپیرین و پلاویکس تجویز می گردد.بسیاری از بیماران در مورد مدت زمان لازم مصرف آسپرین بعد از استنت گذاری عروق قلب پرسیده بودند، دکتر یزدانخواه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی در پاسخ به این پرسش می گویند :رعایت مصرف منظم داروها پس از تعبیه استنت در عروق کرونر به جهت جلوگیری از تکرار گرفتگی عروق بسیار اهمیت دارد. برای بیمار آنژیوپلاستی شده، مصرف قرص آسپیرین روزانه باید مادام العمر ادامه داشته باشد.
مصرف پلاویکس بعد از استنت
در مورد پلاویکس نیز حداقل تا ۶ ماه بعد از عمل بیمار باید روزانه آن را مصرف کند و پس از اتمام دوره، با نظر پزشک معالج تصمیم به قطع یا ادامه مصرف دارو بگیرد.
رژیم غذایی پس از استنت گذاری قلب
یکی از مهم ترین مراقبت های بعد از استنت گذاری، داشتن رژیم غذایی سالم است. داشتن رژیم غذایی سالم باعث تسریع بهبود و کاهش برخی خطرات احتمالی میشود. کاهش خطر رسوب مجدد در داخل دیواره عروق را می توان به عنوان یکی دیگر از مزایای رژیم غذایی سالم نام برد.بر اساس مطالعات فراوان میتوان ادعا کرد، رژیم غذایی سالم شامل میوه، سبزی، غلات، مغزها و آجیل میشود. این مواد غذایی خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهند.رژیم غذایی سالم مواد مغذی مورد نیاز بدن از قبیل ویتامین ها، مواد معدنی، فیبرهای لبنی و آنتی اکسیدان ها را تأمین میکند. رژیم غذایی ایده آل باید در برگیرنده مواد غذایی زیر باشد:
گوشت
یا مواد غذایی جایگزین گوشت مانند تخم مرغ، بقولات و آجیل
ماهی
مصرف ماهی به خصوص ماهی های سالمون، ماکرل و ساردین که سرشار از امگا ۳ هستند به صورت دو بار در هفته به شدت توصیه میشود.
غلات
از قبیل نان، کراکر، برنج قهوه ای، پاستا و جو
لبنیات
مصرف لبنیات به خصوص لبنیات کم چرب، از جمله شیر و پنیر کم چرب
آب
مصرف زیاد آب و پرهیز از نوشیدن نوشابه های قندی و مشروبات الکلی
چربی های مفید
آجیل ها، آووکادو و برخی از ماهی ها دارای این نوع چربی ها هستند.
بیشتر بخوانید:
ریتم موزون قلب با گیاه خواری
کاهش مصرف نمک
کاهش مصرف نمک باعث کاهش فشار خون بالا میشود.
پرهیز از مصرف مواد غذایی شیرین
مصرف مواد غذایی شیرین، مضرات بسیاری دارند که یکی از آنها افزایش وزن و چاقی است.
مراقبت بعد از فنر زدن قلب
داشتن سبک زندگی سالم پس از عمل استنت گذاری و رعایت برخی نکات به منظور کاهش خطرات احتمالی مجدد، بسیار حائز اهمیت است. موارد ذیل نیز از جمله مواردی هستند که پس از عمل استنت گذاری باید آنها را کاملاً جدی گرفت:
کنترل فشار خون بالا
کنترل کلسترول بالا
کنترل قند خون و دیابت
کاهش اضافه وزن
عدم مصرف دخانیات
انجام فعالیت ورزشی
انجام برخی آزمایشات از قبیل آزمایش خون، نوار قلب و عکسبرداری توسط اشعه ایکس در سال اول پس از انجام عمل آنژیوپلاستی نیز ممکن است توسط پزشک برای بیمار تجویز گردد.در بعضی اوقات ممکن است ناراحتی در ناحیه قفسه سینه احساس شود. این ناراحتی ممکن است منقطع و به صورت سوزش در این ناحیه باشد که علت آن مربوط به عمل آنژیوپلاستی میشود و هیچ جای نگرانی ندارد.
نکته: در صورتی که دردهای قفسه سینه بیش از ۱۰ دقیقه طول بکشد، باید به سرعت به پزشک مراجعه کرد.
بیشتربخوانید:
استرس و فشار خون چه تأثیری بر سلامت چشم دارد؟
ورزش بعد از استنت گذاری
ورزش باعث تسریع در روند بهبودی بیمار شده و همچنین باعث کنترل فشار خون، وزن و کلسترول میشود. برای انجام فعالیت های ورزشی توصیه میشود ابتدا با حرکات ساده آغاز کرده و سپس شدت و زمان بیشتری را به آن اختصاص دهید.پیاده روی یکی از ورزش های ایده آل برای هر فرد است. علاوه بر این نیز میتوان هرگونه سؤال راجع برنامه ورزشی را از پزشک خود سؤال کرد.
علت درد بعد از گذاشتن فنر در قلب
در ارزیابی درد سینه بعد از آنژیوپلاستی زمان شروع درد اهمیت دارد در صورتی که آنژیوپلاستی بصورت موفقیت آمیز انجام شده باشد و درد در زمان بین سه تا شش ماه بعد از آنژیوپلاستی شروع شده باشد احتمال تنگی مجدد داخل استنت هست و در صورتی که زمان شروع درد در فاصله زمانی کمی بعد از آنژیوپلاستی باشد معمولا در این افراد عروق حساستر بوده و تمایل بیشتری به اسپاسم عروقی دارند.حالت اخیر در بیست درصد افرادی که آنژیوپلاستی میشوند دیده میشود. علت دیگر این دردها میتواند بعلت اتساع زیاد رگ توسط استنت باشد.
انجام فعالیت های روزمره پس از انجام فنر گذاشتن قلب
بعد از آنکه بهبودی حاصل شد، فرد نیز به مرور قادر به انجام فعالیت های روزمره خود خواهد شد، از قبیل:
رانندگی
در صورتی که فرد بیمار دچار حملات قلبی نشده باشد، پس از گذشت دو روز از عمل، قادر به رانندگی خواهد بود. اما در غیر این صورت، رانندگی باید با توجه به نظر پزشک انجام شود.
برداشتن اجسام سنگین
پس از عمل باید از برداشتن و بلند کردن اجسام سنگین تر از ۵ کیلوگرم خودداری کرد. انجام فعالیت و ورزش که مستلزم بلند کردن اجسام سنگین است نیز باید بر اساس نظر پزشک انجام شود.