گفتگو: رضا حسینمردی
تحریریه زندگی آنلاین : مطالعات ما در پژوهشکده قلب و عروق مرکز قلب تهران نشان می‌دهد که اگر مداخله جدی در پیشگیری از بیماری‌های قلب و عروق در کشور انجام نشود با سونامی بیماری‌های قلبی عروقی در ده سال آینده در کشور روبرو خواهیم شد
وقتی تعداد فلوشیپ رشته خودم را با کشورهای اروپایی مقایسه می‌کنم می‌بینم که تعداد دانش‌آموختگان این رشته به نسبت جمعیت در مقایسه با کشورهای پیشرفته دنیا در وضعیت خوبی قرار دارد. به لطف خدا آلان بالغ‌بر یک‌صد وده نفر فلوشیپ الکتروفیزیولوژی در کشور داریم. این یک افتخار ملی است که نیروی کارآمد، باسواد و بامهارت را در کشور تربیت‌کرده‌ایم
همیشه باید از خداوند بخواهیم و خودمان نیز تلاش کنیم که یک اتفاق خوب برای عزیزان و هم‌وطنانمان در سال جدید رخ دهد. به نظرم این اتفاق تغییر صحیح در سبک و شیوه زندگی است. باید توجه داشته باشیم که سبک زندگی مهم‌ترین مداخله‌ای است که باید برای سلامت خود و خانواده خود انجام دهیم. در تمام محورهای سلامت ، سبک زندگی مهم و اثرگذار است
سعی کنیم زنبور صفت باشیم و مدام به دنبال "گل" و زیبایی‌ها باشیم و از آنها روح و روانمان را بهره‌مند کنیم. همه میدانیم که "مگس" به دنبال آلودگی و زباله می‌رود؛ بیایید در سال جدید همه زنبورصفت شویم و بدانیم ثمره این رفتار محصول عسلی است که باعث شفا و سلامتی است.
بیشتربخوانید:
بیماری های قلب و عروق قاتل شماره یک مردم ایران (قسمت اول)
چهار دهه تلاش ماندگار در حوزه سلامت
اگرچه از شیوع گسترده و دامن‌گیر بیماری‌ها و آمار نگران‌کننده می‌گوییم ولی باید اذعان کرد که شاخص‌هایی در سلامت قلب و عروق داریم که پس از بررسی این شاخص‌ها به این نتیجه می‌رسیم که وضعیت خوبی نسبت به پنجاه سال قبل داریم. طی چهار دهه اخیر بیش از سی سال بر عدد امید به زندگی در کشور افزوده‌شده است که رقم قابل‌توجهی به شمار می‌رود. باید سعی کنیم این شیب افزایش امید به زندگی را حفظ کنیم. من به دانشجویان خودم میگویم که باید حداقل امید به زندگی در زمان حیاط شما به 120سال برسد و هر دانشجوی جوانی که به حوزه سلامت وارد می‌شود باید به‌عنوان یک آرمان به این هدف توجه داشته باشد.
به یاد دارم زمانی که کودک بودم پزشکان هندی در بسیاری از نقاط کشور حضور داشتند، معاینه و ویزیت می‌کردند. امروزه نسبت به جمعیت کشور در اغلب رشته‌ها پزشکان متخصص و فوق تخصص به تعداد موردنیاز داریم.
وقتی تعداد فلوشیپ رشته خودم را با کشورهای اروپایی مقایسه می‌کنم می‌بینم که تعداد دانش‌آموختگان این رشته به نسبت جمعیت در مقایسه با کشورهای پیشرفته دنیا در وضعیت خوبی قرار دارد. به لطف خدا آلان بالغ‌بر یک‌صد وده نفر فلوشیپ الکتروفیزیولوژی در کشور داریم. این یک افتخار ملی است که نیروی کارآمد، باسواد و بامهارت را در کشور تربیت‌کرده‌ایم و از سوی دیگر تمامی مداخلات درمانی پیشرفته در کشور باکیفیت مطلوب انجام می‌شود.
چهاردهم بهمن‌ماه سالگرد تأسیس بیمارستان "مرکز قلب تهران"
این روزها مصادف با سالروز آغاز به کار و راه‌اندازی بیمارستان "مرکز قلب تهران" است؛ چهاردهم بهمن سال 1380 این بیمارستان افتتاح شد. استاد عزیزم آقای دکتر عارفی، زحمات فراوانی در ساخت این بیمارستان کشیدند و در آن زمان تلاش‌های فراوانی کردند تا روشنگری لازم را برای مسئولان نسبت به آنچه در آینده اتفاق می‌افتد انجام دهند و با پیش‌بینی‌های خود شرایطی فراهم کردند که اهمیت راه‌اندازی این بیمارستان برای مسئولان وقت روشن شود. بزرگ‌مرد دیگری به نام آقای دکتر کریمی از سال هشتاد وظیفه راه‌اندازی این بیمارستان را بر عهده گرفت و حدود شانزده سال با مدیریتی بی‌نظیر این مرکز را به شکوفایی رساند. ریاست شایسته بعدی این مرکز استاد و دوست عزیزمان آقای دکتر پورحسینی با همراهی و تلاش اساتید و کارکنان پرتلاش مرکز قلب باوجود بحران‌های موجود در کشور مانند کرونا باعث شدند که همچنان این مرکز، پیشرفته‌ترین خدمات قلب و عروق را با کمیت بالا و کیفیت خوب به مردم ارائه نماید؛ برای طول عمر و عزت همه این عزیزان دعا می‌کنم.
بیشتربخوانید:
5 علامت هشدار دهنده بیماری قلبی در کودکان
مرکز قلب تهران جزء نادر مراکزی است که مولود انقلاب اسلامی محسوب می‌شود و مردم عزیزمان که به این مرکز مراجعه کرده‌اند بارها بر این نکته تأکید کرده‌اند که این مرکز که طی سال‌های بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی ساخته و بهره‌برداری شده است سال‌هاست که بهترین و پیشرفته‌ترین خدمات قلب و عروق را در بهترین کیفیت و کمترین هزینه ارائه می‌نماید.
این افتخار من و همکارانم است که بگویم، طی سال گذشته به بیش از سیصد هزار بیمار قلبی و عروقی خدمت ارائه کردیم. حدود چهار هزار مورد عمل قلب باز طی یک سال گذشته در این مرکز انجام‌شده است. نزدیک به دو هزار مداخله اینترونشن قلب در کت لب به‌طور ماهانه انجام می‌شود که با این احتساب سالانه حدود بیست هزار اقدامات پیشرفته قلبی و عروقی شامل انواع آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و بررسی اختلالات ریتم و ابلیشن و تعبیه پیس میکر و ای سی دی و دریچه‌های قلبی و ... انجام‌شده است.
در سالگرد تأسیس این بیمارستان افتخار می‌کنیم که بگوییم مردان بزرگی بودند که اینجا را ساختند و راه‌اندازی کردند و همکاران عزیزی بودند و هستند که به‌طور تمام‌وقت در بیمارستان خدمت می‌کنند. هیچ‌کدام از پزشکان این بیمارستان مطب شخصی ندارند. پنجاه‌وپنج نفر عضو هیئت‌علمی تمام‌وقت و حدود یک هزار و چهارصد نفر پرسنل در مرکز به‌طور شبانه‌روزی به هم‌وطنان خدمت می‌کنند.
ما طی سال‌های گذشته ازلحاظ کیفیت آموزش به‌عنوان برترین مرکز آموزشی قلب و عروق شناخته‌شده‌ایم. حدود هشتاد دستیار تخصصی قلب و دستیار فلوشیپ قلب در این مرکز در حال آموزش هستند. دوره‌های تکمیلی پیشرفته نیز برای اعضا هیئت‌علمی دانشگاه‌های دیگر و فلوشیپ های قلب و عروق کشور نیز در این بیمارستان طی یک سال اخیر برگزار کرده‌ایم. همکاران ما همگام با لبه دانش قلب و عروق در دنیا پیش می‌روند و هر کار جدید ارائه‌شده در دنیا را آموزش می‌بینند و به سایر همکاران خود در داخل کشور آموزش می‌دهند.
طی چند سال اخیر پذیرش‌های متعددی داشتیم درزمینهٔ تربیت دستیاران تخصص و فلوشیپ های قلب از خارج کشور نیز داریم؛ که هم‌اکنون مشغول گذراندن دوره‌های تخصصی و فوق تخصصی خود در مرکز قلب تهران هستند. در کنار این مسائل بستر درمان بیماران در سطح بین‌الملل را نیز فراهم کردیم و طی سال گذشته یکی از بهترین مراکز درمانی ارائه خدمات تخصصی قلب و عروق به بیماران خارجی شناخته‌شده‌ایم. هرماه تعداد قابل‌توجهی از این بیماران را پذیرش و درمان می‌کنیم.
بیشتربخوانید:
خوب بخوابید تا سکته نکنید
پژوهشکده قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی تهران
در مرکز قلب تهران، پژوهشکده قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز مستقرشده است. این پژوهشکده شامل سه مرکز تحقیقات پیشگیری اولیه از بیماری‌های قلب و عروق، مرکز تحقیقات فناوری‌های نوین در حوزه قلب و عروق و مرکز تحقیقات قلب است.
این پژوهشکده با امکاناتی که در حوزه قلب و عروق اختیار دارد می‌تواند برای تصمیم سازی های صحیح در کشور نقش اثرگذار و تعیین‌کننده داشته باشد؛ باید به محصولات علمی این مرکز تحقیقات توجه ویژه شود.
آرزوی بهترین احوال برای هم‌وطنان در آستانه سال جدید
همیشه باید از خداوند بخواهیم و خودمان نیز تلاش کنیم که یک اتفاق خوب برای عزیزان و هم‌وطنانمان در سال جدید رخ دهد. به نظرم این اتفاق تغییر صحیح در سبک و شیوه زندگی است. باید توجه داشته باشیم که سبک زندگی مهم‌ترین مداخله‌ای است که باید برای سلامت خود و خانواده خود انجام دهیم. در تمام محورهای سلامت ، سبک زندگی مهم و اثرگذار است. وقتی در هنگام سال نو و خواندن دعای تحویل سال از خداوند می‌خواهیم که "حال ما را به بهترین احوال" تبدیل کند در ذهن و قلب خود از خداوند متعال بخواهیم که تحول جدی در احوال ناخوش "قلب و عروق" کشور ایجاد بشود تا وضعیت به شرایط بهتری تبدیل شود.
در این مسیر تغذیه بخش مهمی از سبک زندگی است ؛ برای داشتن تغذیه سالم باید عادت‌های نادرست را کنار بگذاریم یا بسیار کم‌رنگ کنیم. به‌عنوان‌مثال نوشیدنی‌های مغایر با سلامت را کنار بگذاریم، پرخوری نکنیم. حکمای ما بر این موضوع تأکید داشتند. امام صادق (ع) نیز به نقل از پیامبر اسلام(ص) همیشه روی این نکته تأکید داشتند که تا وقتی گرسنه نشده‌اید چیز نخورید. این باید یک فرهنگ بشود که اگر میل نداریم نباید غذا بخوریم . بیش از هشتاد درصد جمعیت موردمطالعه در تهران چاقی شکمی دارند.
رسول خدا می‌فرمایند: معده خود را سه بخش کنید: یک‌سوم برای غذا، یک‌سوم برای نوشیدنی و بخش سوم را خالی نگهدارید. همین توجه فرهنگی و دینی اگر رایج شود بسیاری از مشکلات کم خواهد شد. اینکه گرسنه نیستیم نخوریم و اگر غذا می‌خوریم فقط یک‌سوم معده خود را با غذا پرکنیم توصیه و نکته کلیدی در این زمینه است.
نمی‌خواهیم زندگی به کام هم‌وطنان تلخ شود و بگوییم چه بخورید و چه نخورید بلکه می‌خواهیم تأکید کنیم که هر چیز را باید در حد اعتدال آن مصرف کرد. ولی باید فست فود ها را از زندگی خارج کنیم. باید مردم را به سمت طبخ صحیح غذا در منزل هدایت کنیم. مطالعات نشان داده است که می‌توانیم طبخ غذا را به شکل انجام دهیم که برای سلامت قلب و عروق مضر نباشد و یا همان مواد غذایی طوری طبخ شوند که بسیار برای سلامت ما مضرر باشند. باید در برنامه‌های آشپزی صداوسیما به‌گونه‌ای آموزش داد که علاوه بر هنر طبخ غذاهای خوشمزه معیارها یک طبخ سالم هم آموزش داده شود.
نکته دیگر توجه به فعالیت فیزیکی است و باید گفت متأسفانه به توسعه ورزش همگانی در کشور بی‌توجهی می‌شود. اگر ده درصد سرمایه‌گذاری ورزشی کشور درزمینهٔ ورزش‌های حرفه‌ای و قهرمانی صرف می‌شود، باید نود درصد باقی سرمایه‌گذاری در ورزش‌های همگانی و اجتماعی مردم کشور هزینه شود. گاهی ورزش‌های حرفه‌ای تهدیدی برای سلامت نیز محسوب می‌شود به همین خاطر ورزشکاران حرفه‌ای باید مورد غربالگری‌های دوره‌ای مختلف نیز قرار گیرند.
ورزش همگانی یعنی ورزش‌های متناسب با سن، پیاده‌روی، تحرک برای گروه‌های مختلف سنی برحسب شرایط و نیاز فرد. امیدوارم یکی از چیزهایی که برای سال آینده در برنامه زندگی خود قرار دهیم و به‌طورجدی پیگیری کنیم تحرک فیزیکی، پیاده‌روی و ورزش همگانی است. باید به‌طور روزانه حداقل هفت هزار قدم پیاده‌روی کرده باشیم. باید در پایان روز از خودمان بپرسیم که چقدر حرکت فیزیکی و پیاده‌روی کرده‌ایم. باید حداقل روزانه سی دقیقه ورزش یا حداقل پیاده‌روی کرد.
من به مردم عزیز اطمینان می‌دهم که اگر این توصیه یعنی داشتن تحرک فیزیکی روزانه و هفت هزار قدم در روز پیاده‌روی را در برنامه زندگی خود قرار دهند، بسیاری از مشکلات سلامت قلب و عروق آنان پیشگیری می‌شود و برای کنترل بهتر بسیاری از عوامل خطرساز سلامت به آنها کمک خواهد کرد.
بیشتربخوانید:
ضربان قلب در زمان استراحت چقدر اهمیت دارد؟
سلامت روان دغدغه مهم زندگی شهری
نکته مهم دیگر در سلامت قلب و عروق سلامت روان است؛ بر اساس مطالعه کوهورت شهر تهران حدود چهل درصد مردم بالای سی‌وپنج سال، اضطراب دارند و حدود چهل‌وسه درصد به درجاتی از افسردگی دچار هستند. مدیریت اضطراب و افسردگی و اخبار ناگوار تکنیک‌هایی دارد و باید در این خصوص آموزش دید.
روایت است که همیشه پیامبر (ص) را با تبسم و لبخند می‌دیدند؛ یعنی فکر میکنید رسول خدا غم نداشت؟! غم جهالت مردم ایشان را آزرده می‌کرد ولی این دلیلی نبود که اخم و تندی بکنند. همیشه متبسم بودند. وظیفه ما این است که به همدیگر لبخند بزنیم، خوش‌خلقی کنیم و خبرهای خوب بدهیم. متأسفانه اخبار بد و منفی مخاطبان بیشتری دارند! خبرها و اقدامات خوب و خوش در بایکوت خبری هستند! حتماً باید یک خبر بد را هزاران بار انتشار داد ولی یک کار خیر را نمی‌شود بارها دید. باید سال جدید به سراغ موضوعات منفی و اخبار ناگوار نرویم. سعی کنیم زنبور صفت باشیم و مدام به دنبال "گل" و زیبایی‌ها باشیم و از آنها روح و روانمان را بهره‌مند کنیم. همه میدانیم که "مگس" به دنبال آلودگی و زباله می‌رود؛ بیایید در سال جدید همه زنبورصفت شویم و بدانیم ثمره این رفتار محصول عسلی است که باعث شفا و سلامتی است.
خیرین سلامت کمک‌رسان همنوعان و گره‌گشای مشکلات
در همین مرکز قلب تهران میزبان بسیاری از خیرین بودیم کمک آنان علاوه بر رفع مشکل برخی از هم‌وطنان کم برخوردار، باعث رفع گره‌هایی شد که بدون این مساعدت به‌راحتی قابل برطرف شدن نبودند. طی سال گذشته بالغ‌بر پانزده میلیارد تومان توسط خیرین به مرکز قلب کمک شد. این عزیزان با کمک خود به کارهای مرکز شتاب مضاعف دادند. فقط یک مورد را عرض می‌کنم: خانم فاطمه عرب یکی از این خیرین است که برای راه‌اندازی بخش سی تی آنژیو بیمارستان کمک کرده است. ایشان هنگام مراجعه به بیمارستان جهت سی.تی آنژیو و با مشاهده حجم بالای بیماران در فهرست انتظار و جویا شدن علت این موضوع با پرداخت یک ونیم میلیارد تومان به روند راه‌اندازی و بهره‌برداری از دستگاه جدید در بخش جدید شتاب دادند و باعث شدند که حدود یک سال بهره‌برداری از این بخش تسریع شود. با این اقدام ایشان فهرست انتظار چهارماهه به حداکثر دو روز کاهش پیدا کرد. باهمت یک خیر و پرداخت یک ونیم میلیارد تومان، پروژه چهل‌تا پنجاه‌میلیاردی که باید حدود یک سال و نیم طول می‌کشید ظرف مدت شش ماه نهایی شد و مدت انتظار چندین ماهه بیماران نیز به یک تا دو روز کاهش پیدا کرد.عمل خیر ایشان همانند یک کاتالیزور عمل کرد. این‌گونه افراد را باید معرفی کرد و این اخبار را باید انتشار داد.
سخن پایانی، آرزوی قلبی، توصیه به جوانان
امیدوارم زحمات همکاران عزیزم در مرکز قلب اعم از پزشکان، پرستاران، کارکنان اداری، خدمات، انتظامات که همگی یک خانواده را تشکیل می‌دهند موردتوجه و رضای خداوند متعال قرار گیرد. امیدوارم بهترین‌ها برای همگی در سال جدید رخ دهد. امیدوارم سطح سواد سلامت مردم ارتقاء پیدا کند.
امیدوارم مردم عزیزمان برای ارتقا سواد سلامت خود وقت بگذارند و مطلبی که درزمینهٔ سلامت قلب و عروق وجود دارد را مطالعه کنند. سایت سرای سلامت حاوی حدود هفت‌صد مقاله به زبان عام توسط همکارانم تدوین و بارگذاری شده است که قابل‌توجه و مطالعه است. همچنین مردم باید به برنامه‌های صداوسیما و مطالب مجلات مرتبط با سلامت هم توجه کنند.
نکته دیگری که باید توصیه کنم این است که جوانان از نعمت جوانی خود که یکی از مهم‌ترین نعمت‌های الهی است بهترین استفاده را ببرند. یکی از راه‌های استفاده از دوران جوانی ازدواج است. به اعتقاد شهید مطهری "مهم‌ترین مانع ازدواج در کشور ما، مانع فرهنگی است". جوانان مجبور نیستند بلافاصله بعد از ازدواج از منزل پدری خود بروند و مستقل شوند. خداوند مهم‌ترین نعمتی که به انسان می‌دهد نعمت جوانی است و راه سپاس از این نعمت، ازدواج زودتر است. ازدواج مناسب سلامت جسمی و روانی انسان را برقرار می‌کند. باید دانست که اختلاف سنی زیاد والدین با فرزندان تربیت و تعلیم آنها را دشوار می‌کند. در پایان باید بگویم، ما به این نیاز داریم که نسل جوانمان، تبدیل به نسلی پیر نشود.
