به قلم : دکتر محمدرضا عباسی ؛ فوق تخصص گوارش و کبد و مجاری صفراوی
تحریریه زندگی آنلاین : گاستروانتریت از بیماریهای رایج فصل بهار است. نورو ویروس در هوای گرم رشد میکند. این نوع ویروس بسیار مسری است و اگرچه علائم ابتلا به آن (دلدرد، گرفتگی عضلات، حالت تهوع، اسهال و استفراغ) معمولاً ۱ تا ۲ روز طول میکشد، افراد مبتلا تا ۳ روز بعد از کاهش علائم، ناقل بیماری هستند. عمل به دستورالعملهای شستن و ضدعفونی کردن دستها، راهکار اصلی برای پیشگیری از ویروسهای معده است. یک ماده ضدعفونیکننده در دست داشته باشید و سیستم ایمنی خود را با وعدههای غذایی مغذی و غنی از ویتامین، سالم نگهدارید.
گاستروانتریت التهاب معده و روده است و میتواند علائمی از خفیف تا شدید ایجاد کند. یک ویروس، باکتری یا انگل میتواند باعث این بیماری شود. هنگامیکه توسط یک نوع باکتری ایجاد میشود، بهعنوان گاستروانتریت باکتریایی شناخته میشود. گاستروانتریت بسیار شایع است. گاستروانتریت باکتریایی کمتر از گاستروانتریت ویروسی شایع است. اما همچنان یک خطر بزرگ برای سلامتی است. این به این دلیل است که ممکن است در اثر استفراغ یا اسهال دچار کمآبی بدن شوید.
بیشتربخوانید:
معده درد نشان دهنده بروز این بیماری های خطرناک است!
دلایل
انواع رایجتر باکتریهایی که میتوانند باعث گاستروانتریت شوند عبارتاند از: E. coli، سالمونلا و کمپیلوباکتر.
علائم
علائم میتواند از ناراحتی خفیف تا تهدیدکننده زندگی متغیر باشد. هر فردی ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
حالت تهوع و استفراغ (گاهی اوقات بسیار بالا)
تب
گرفتگی و درد شکم
اسهال، احتمالاً خونی
کمآبی بدن
عدم تعادل الکترولیت
این علائم میتواند در تمام اشکال گاستروانتریت (اعم از ویروسی و باکتریایی) رخ دهد. تب بالا و اسهال خونی با گاستروانتریت باکتریایی شایعتر است. علائم گاستروانتریت باکتریایی ممکن است شبیه سایر شرایط یا مشکلات پزشکی باشد. همیشه برای تشخیص با پزشک خود صحبت کنید.
تشخیص
پزشک در مورد سابقه پزشکی شما میپرسد. ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما احتمالاً نمونه مدفوع را برای تعیین منبع بیماری و باکتری یا ویروسی بودن آن میخواهد.
بیشتربخوانید:
علائم زخم معده که بهتر است بدانید!
درمان
هنگامیکه یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی گاستروانتریت باکتریایی شمارا تشخیص داد، درمان آن آسان است. آنتیبیوتیکها برخی از اشکال گاستروانتریت باکتریایی را ظرف چند روز درمان میکنند. ممکن است برای جایگزینی مایعات و الکترولیتها در بدن خود به درمان اضافی نیاز داشته باشید. این بهشدت بیماری شما بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به جایگزینی مایع IV داشته باشید.
پیشگیری
بهترین راه برای پیشگیری از گاستروانتریت باکتریایی رعایت بهداشت است. هنگام دست زدن به غذا یا تهیه غذا، دستهای خود را بهخوبی بشویید. زمانی که غذا را سرو میکنید، آن را به مدت طولانی کنار نگذارید. اگر احتمال فاسدشدن وجود دارد آن را بیرون بیندازید. اگر از طریق یک گزارش خبری از شیوع غذا یا نوشیدنی آلوده مطلع شدید، از مصرف آن اقلام خودداری کنید. تماس با افراد دیگری را که علائمی مانند استفراغ یا اسهال دارند محدود کنید. از خوردن غذاهای نیمپز پرهیز کنید. از ضدعفونیکنندههای دست بر پایه الکل استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک تماس بگیرم؟
اگر هر یک از علائم ذکرشده در بالا رادارید و بعد از یک یا دو روز بهبود نمییابند، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.
بیشتربخوانید:
رژیم غذایی مناسب درمان زخم معده
با این خوراکی ها از شر رفلاکس معده رها شوید
عوارض
عدم تعادل مایعات (کمآبی) و نمک (الکترولیت) در بدن شما؛ این شایعترین عارضه است. اگر آب و املاح ازدسترفته در مدفوع یا زمانی که بیمار شدهاید (استفراغ) با نوشیدن مایعات کافی جایگزین نشود، این اتفاق میافتد. اگر بتوانید مایعات زیادی بنوشید، کمآبی بدن بعید به نظر میرسد، یا احتمالاً خفیف است و بهزودی با نوشیدن آب بهبود مییابد. کمآبی شدید میتواند منجر به کاهش فشارخون شود. این میتواند باعث کاهش جریان خون به اندامهای حیاتی شما شود. اگر کمآبی درمان نشود، نارسایی کلیه نیز ممکن است ایجاد شود.
عوارض واکنشی؛ سایر قسمتهای بدن ممکن است به عفونتی که در روده (روده) رخ میدهد، واکنش نشان دهند. این میتواند علائمی مانند التهاب مفاصل (آرتریت)، التهاب پوست و التهاب چشم (کانژنکتیویت یا یووئیت) ایجاد کند. هنگامیکه یک ویروس باعث گاستروانتریت میشود، عوارض واکنشی غیرمعمول است.
انتشار عفونت به سایر قسمتهای بدن شما مانند استخوانها، مفاصل یا مننژهایی که مغز و نخاع شمارا احاطه کردهاند. این اتفاق نادر است. اگر این اتفاق بیفتد، احتمال اینکه گاستروانتریت ناشی از عفونت سالمونلا باشد، بیشتر است.
سندرمهای اسهال مداوم بهندرت ممکن است ایجاد شود.
سندرم روده تحریکپذیر گاهی اوقات با یک حمله گاستروانتریت ایجاد میشود.
عدم تحمل لاکتوز؛ گاهی اوقات ممکن است برای مدتی پس از گاستروانتریت رخ دهد. این بهعنوان عدم تحمل لاکتوز ثانویه یا اکتسابی شناخته میشود. پوشش روده شما ممکن است در اثر دوره گاستروانتریت آسیب ببیند. این منجر به کمبود یک ماده شیمیایی (آنزیمی) به نام لاکتاز میشود که برای کمک به بدن شما در هضم قندی به نام لاکتوز موجود در شیر موردنیاز است. عدم تحمل لاکتوز منجر به نفخ، درد شکم (شکم)، باد و مدفوع آبکی پس از نوشیدن شیر میشود. زمانی که عفونت به پایان میرسد و پوشش روده بهبود مییابد، وضعیت بهتر میشود. در کودکان شایعتر است.
سندرم همولیتیک اورمیک یکی دیگر از عوارض بالقوه است. نادر است و معمولاً با گاستروانتریت ناشی از نوع خاصی از عفونت E. coli همراه است. اینیک بیماری جدی است که در آن کمخونی، تعداد پلاکت پایین در خون و نارسایی کلیه وجود دارد. در کودکان شایعتر است. در صورت شناسایی و درمان، اکثر افراد بهخوبی بهبود مییابند.
نکاتی در مورد گاستروانتریت
گاستروانتریت باکتریایی یک مشکل گوارشی است که توسط باکتری ایجاد میشود. علائم شامل تهوع، استفراغ، تب، اسهال، گرفتگی شکم و درد است. در موارد شدید، ممکن است دچار کمآبی و عدم تعادل الکترولیت شوید. گاستروانتریت باکتریایی گاهی با آنتیبیوتیک درمان میشود. اگر موارد شدید درمان نشود، میتواند منجر به کمآبی شدید، مشکلات عصبی، نارسایی کلیه و حتی مرگ شود. رعایت بهداشت بهترین راه برای پیشگیری از گاستروانتریت باکتریایی است.