دکتر مسعود جعفری پور : فلوشیپ فوق تخصص جراحی ، پلاستیک صورت
تحریریه زندگی آنلاین : داخل بینی با غشای مخاطی پوشیده شده است که بینی را مرطوب نگه میدارد و ما را در برابر ورود اشیای خارجی به داخل بینی از طریق استنشاق مصون میدارد. در برخی موارد داخل بینی خشک و دردناک میشود و شما در بینی خود احساس خارش میکنید که در برخی موارد منجر به خوندماغ شدن نیز میشود. در این وضعیت، روشهای مختلف درمانی و برخی نمایش خانگی میتواند بینی را مرطوب نگه دارد.
بیشتربخوانید:
همه خواص اکالیپتوس؛ از تسکین درد تا درمان حساسیت
خشکی بینی چیست ؟
خشکی بینی یکی از علائم نامطلوب بودن شرایط محیطی است و همچنین میتواند ناشی از عوارض جانبی برخی از داروها نیز باشد. بینی به میزان خاصی از رطوبت نیاز دارد تا بتواند درست عمل کند، شرایط بسیار گرم یا بسیار سرد باعث خشک شدن داخل بینی میشود. آبوهوای گرم و خشک، رطوبت پایین و تهویه نامطبوع میتواند باعث خشکی بینی شود. خشکی بینی ممکن است از عوارض جانبی برخی داروها مانند آنتیهیستامین و داروهای ضد احتقان باشد. بسیاری از مردم به دلیل مصرف زیاد داروهایی مانند آنتیهیستامین و اسپریهای بینی دچار خشکی بینی میشوند.
دلایل خشک شدن بینی چیست ؟
بسیاری از داروها عوارض جانبی دارند که یکی از این عوارض میتواند خشکی بینی باشد. برخی داروهایی که باعث خشکی بینی میشوند عبارتاند از آنتیبیوتیکها، آنتیهیستامینها و داروهای ضد احتقان. مصرف زیاد یا سوءمصرف داروهایی که برای رفع احتقان بهکاربرده میشوند بهخصوص اسپریهای بینی ممکن است به خشکی بینی منجر شود.وضعیت آبوهوایی محیط مانند رطوبت پایین نیز ممکن است باعث خشک شدن بینی شود. در هوای بسیار گرم و خشک که رطوبت لازم برای مسیر عبور هوا در بینی فراهم نیست، داخل بینی دچار خشکی میشود. خشکی بینی برای سیستم تنفسی مضر است زیرا بینی هوایی که وارد ریهها میشود را مرطوب میکند. غشای مخاطی بینی که سیستم تنفسی را پوشانده است برای کارکرد صحیح خود نیاز به رطوبت کافی دارد و مانند بزاق در دهان که نقش تمیزکنندگی دارد عمل میکند.
بیشتربخوانید:
اگر میخواهید سالم بمانید با بینی نفس بکشید
برخی از دلایل شایع
شرایط محیطی که در آن رطوبت بهاندازه کافی نیست و میتواند باعث خشکی بینی شود عبارتاند از:تهویه مطبوع، آبوهوای بیابانی، گرمای داخلی ساختمان (گرمای ایجادشده و گرمای تابشی)
سونای بدون بخار
بینی خشک میتواند به دلیل ابتلا به بیماریهای دیگر نیز به وجود آید که از آنها عبارتاند از:مصرف داروهایی مانند ضد احتقانها، آنتیهیستامینها و آنتیکولینرژیکها،سوءاستفاده از اسپریهای بینی، سندرم شوگرن
برخی از دلایل خطرناک
در برخی موارد، خشکی بینی ممکن است علامت بیماریهای مهلک و خطرناکی باشد که باید بهصورت اورژانسی مورد رسیدگی و درمان قرار گیرند. این بیماریها شامل عفونتهای جدی و خطرناک سیستم تنفسی میشود.
علائم
خشکی بینی ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که بهشدت به بیماریها، اختلالات یا ناهنجاریهای زمینهای بستگی دارد. بیماریهایی که بر بینی تأثیر میگذارند ممکن است دستگاههای دیگر بدن نیز را برگیرند.علائم مرتبط با بینی که ممکن است همراه با خشکی بینی ایجاد شوندخشکی بینی ممکن است با علائم دیگری در بینی همراه باشد که برخی از آنها عبارتاند از:خونریزی، تغییر یا اختلال در حس بویایی، احتقان و گرفتگی بینی، قرمزی، گرم شدن و تورم، برخی دیگر از علائمی که ممکن است با خشکی بینی همراه باشند خشکی بینی ممکن است با علائم مرتبط با دستگاههای دیگر بدن نیز همراه باشد. برخی از این علائم عبارتاند از:تاری دید،ريال ، خوابآلودگی، خشکی چشمها، خشکی دهان، خشکی پوست، بیاشتهایی، خستگی و ضعف طولانیمدت، بثورات پوستی (جوشهای پوستی)، تورم غدد بزاق
عوارض
ازآنجاکه خشک شدن بینی میتواند باعث بیماریهای خطرناکی شود، درمان اشتباه نیز میتواند باعث ایجاد عوارض و آسیبهای دائمی شود. زمانی که بیماری زمینهای تشخیص داده شد، باید بهدقت برنامه درمانی که پزشک به شما میدهد را رعایت کنید زیرا این برنامه جهت کاهش احتمال ابتلا به عوارض بعدی این بیماری برای شما طراحیشده است. برخی از عوارض خشکی بینی عبارتاند از :
لارنژیت، فارنژیت، کیفیت پایین خواب، خونریزیهای مکرر، سینوزیت، گسترش عفونت
بیشتربخوانید:
خشکی بینی | درمان خانگی خشکی بینی
روشهای درمانی
روشهای درمانی متداول، بر بهداشت و افزایش رطوبت مخاط بینی متمرکز است. پمادها، روغنها، اسپریها و محرکهای بینی سلامت مخاط باقیمانده بینی در افراد مبتلابه سندرم بینی خالی را حفظ کرده و بهبود میدهند، این کار با حفظ رطوبت و از بین بردن عفونت و عوامل محرک انجام میشود. این روش درمانی، خشکی بینی را درمان نمیکند زیرا نمیتواند شاخکهای آسیبدیده یا ازدسترفته را بازگرداند. بههرحال، اینگونه روشهای درمانی میتواند به کنترل برخی از علائم مانند کاهش درد و رنج (اثرات تسکینی) کمک کند:استفاده منظم قطره سالین بهطور روزانه همیشه توصیه میشود. برخی از بیماران ترجیح میدهند بهجای استفاده از سالین از محلول لاکتات رینگر استفاده کنند زیرا فکر میکنند که برای مخاط بینی آنها بهتر است، برخی از مطالعات تجربی نیز صحت این ادعا را تأیید میکند.سالین، اسپریها یا ژلهای مرطوبکننده حاوی لاکتات یا اسید هیالورانیک همیشه زمانی مورداستفاده قرار میگیرند که روش دیگری برای مرطوب کردن بینی وجود نداشته باشد.روغن کنجد میتواند برای رفع خشکیهای شدید بینی مؤثر واقع شود.مقادیر زیادی سوپ و نوشیدنیهای گرم بنوشید. بهتر است از مصرف کافئین پرهیز کنید.از دستگاه مرطوبکننده هوا در هنگام خواب استفاده کنید (بخور گرم یا سرد را در اولویت قرار دهید)در هنگام خواب از دستگاه CPAP که هوا را مرطوب میکند استفاده کنید.از طب سوزنی و شیاتسو برای بهبود خونرسانی به بینی و عملکردهای عصبی بهره بگیرید.لباس گرم بپوشید و در محیط گرم بخوابید.فعالیتهای فیزیکی و ورزش منظم و داشتن یک سبک زندگی سالم از اهمیت زیادی برخوردار است.
توصیههای دیگر
طب سوزنی و شیاتسو میتواند به خونرسانی بهتر به بینی و بهبود عملکردهای عصبی کمک کند.
لباس گرم بپوشید و محل خواب خود را گرم نگهدارید.
بهطور منظم ورزش کنید و یک سبک زندگی سالم داشته باشید.
روشهای درمانی مبتنی بر جراحی ( ایمپلنت )
در روشهای جراحی برای درمان خشکی بینی از ایمپلنت برای بیمارانی که شکاف شاخکهای آنها بزرگشده است استفاده میشود. این روش درمانی میتواند باعث بهبود تنفس شود اما بر اساس گزارشهای بیماران، در درمان خشکی بینی چندان مؤثر نبوده است. این جراحی برای بازسازی ساختار هندسی قسمت داخلی بینی و مسیر عبور هوا بهکاربرده میشود (قسمت پایینی، میانی و بالایی مجرای تنفسی). این امر معمولاً از طریق کاشت ایمپلنت قابل حصول است. در روش جراحی، پشت حفره عریض شده بینی، تنگ میشود یا قسمت برداشتهشده شاخکها با پروتز، حجیم و پر میشود و یا بهوسیله آنچه به آن نئوتوربینات یا شاخک بینی مصنوعی گفته میشود پر میشود.
بافت شاخک بینی یک بافت منحصربهفرد بوده و قسمتی دیگری در بدن وجود ندارد که بتوان این نوع بافت را از آن قسمت برای پیوند برداشت. بههرحال امکان بازسازی برخی عملکردها با بازسازی برجستگیهای طبیعی و متناسب بینی بهوسیله ایمپلنتها وجود دارد و بنابراین میتوان ظرفیتهای بینی برای اعمال فشار کافی، مسیر عبور هوا، گرما، رطوبت، فیلتر و احساس گردش جریان هوا را برای بیمار بازگرداند. با گرافتهای مختلف ایمپلنتی و قرار دادن مواد زیر مخاط در محل صحیح، جراح امید دارد که بتواند ساختار شاخک بینی را مشابه شاخکهای اصلی ساخته تا بتواند چهار کار انجام دهد:
محدود کردن حجم جریان هوا، فقط بهاندازهای که مخاط بینی بتواند آن را تحمل کند؛ درحالیکه هوای کافی برای تنفس از این مسیر عبور میکند. این کار برای ساختن مقاومت مناسب در مسیر جریان عبور هوا انجام میشود.بازسازی مقادیر گرما و رطوبت در حد مخاط طبیعی بینی، زیرا پروتز ممکن است گرما رطوبت برگشتی از ریهها را محدود کند.
الگوی جریان هوای مختل شده پس از جراحی را به حالت اولیه بازگرداند و مطمئن شود که مقدار زیادی از جریان هوا به مدخل میانی بینی هدایت میشود.افزایش سطح مخاط بینی که با جریان هوا در تماس است و احساس وجود جریان هوا در بینی را افزایش میدهد، در میان همه موارد ذکرشده در بالا این کار باعث بهبود احساس تنفس بهتر هم میشود.