زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

موميايی و اثرات آن

اسامی مترادف: اشك كوهستان، خون كوهستان، بالسام سنگ، ویاگرای هندی، Mumie, Shilajit, Mummiyo و Mineral pitch. مومیایی یكی از قدیمی‌ترین داروهای ایران و جهان محسوب می‌شود و دارای قدمتی 2000 ساله می‌باشد. مومیایی به طور طبیعی در مناطق كوهستانی مخصوصا در كوه‌های هیمالیا و مناطق كوهستانی دیگر در كشورهای عربی، چین، نپال، هند، پاكستان، افغانستان، روسیه و نروژ یافت می‌شود. مومیایی در غارهای بعضی كوه‌ها (از جمله كوه‌های بهبهان، فارس و لرستان) از شكاف‌های سنگ‌ها بیرون می‌آید و بهترین آن سیاه براق است كه بوی بد نداشته باشد.

شایان ذكر است كه در عهد صفویه مومیایی فارس ممتاز بوده و تمام محصول آن كه از كوهی نزدیك جهرم به دست می‌آید متعلق به شاه بود. شواهد تاریخی نشان می‌دهد كه كوه‌های مقدس بهترین نوع مومیایی را تولید می‌كنند.

مومیایی، دارویی با منشاء گیاهی – معدنی است كه از شكاف سنگ‌های غنی از عنصر آهن و از درز بعضی از غارها در هوای گرم خارج می‌شود. در ایران از این ترشحات به نام مومیایی كوهی استفاده می‌شود. از آنجایی كه مومیایی دارویی كمیاب است قیمت آن بالطبع گران می‌باشد. به همین دلیل از آن به عنوان «داروی انسان ثروتمند» نام برده می‌شود.

مومیایی در حالت ناخالص و طبیعی به صورت ماده‌ای نیمه سخت، سیاهرنگ، رزین مانند و شبه قیر با بوی شبیه نفت و طعم خاص است.

درباره منشا آن در طبیعت اطلاعات ضد و نقیض بسیاری موجود می‌باشد ولی رایج‌ترین و مقبول‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

- مومیایی از گیاهی مانند Euphorbia royleania bioss كه از نظر محتوای لاتكس غنی است، نشات می‌گیرد.

- تحقیقات جدید نشان داده است كه مومیایی از گونه‌های مختلف خزه‌ها و هپاتیك‌ها كه در مجاورت سنگ‌های كوهستانی یافت می‌شوند و غنی از املاح معدنی می‌باشند نشات می‌گیرد.

تركیبات شیمیایی:

تجزیه مومیایی نشان می‌دهد كه حاوی تركیبات شیمیایی متعددی مانند هیدروكربورهای اكسیژنه (دی بنزوآلفا پیرونها)، اسید فولویك (Fulvic acid) و اسیدهایی مانند گلوتامیك، سوكسینیك و آسپارتیك، اسیدهای آمینه و املاح معدنی (بیش از 85 عنصر معدنی در فرم یونی) می‌باشد.

نقطه ذوب مومیایی بین 100-90 درجه سانتی‌گراد و وزن مخصوص آن در حدود 2/1 است. مومیایی با شعله درخشان می‌سوزد و در الكل، نفت و تربانتین حل می‌شود. در ایران تجزیه‌های شیمیایی و طیفی انجام شده توسط آقای دكتر «آئینه چی» (استاد دانشگاه تهران) نشان داده است كه مومیایی از مواد قیر مانند تشكیل شده و حاوی هیدروكربور می‌باشد.

مومیایی ناخالص حاوی رادیكال‌های آزاد و انواع سموم قارچی است بنابراین باید فرآوری و خالص‌سازی شود تا تركیبات غیرفعال و مضر آن حذف گردد.

اصولا درصد تركیبات فعال در مومیایی برحسب منطقه جغرافیایی؛ گونه‌های بومی گیاهان منطقه؛ رطوبت و درجه حرارت متغیر است. طبق استانداردهای جهانی، یك محصول استاندارد شده مومیایی باید حاوی دست كم 20 درصد اسیدفولویك و یك درصد دی بنزو آلفا پیرون‌ها باشد. در حال حاضر مومیایی حاوی 50 درصد اسید فولویك در بازار جهانی عرضه می‌شود.

اثرات:

مومیایی اغلب اثرات درمانی خود را مدیون اسیدفولویك (مولكول معجزه‌آسای طبیعت) است. اثرات درمانی مومیایی به طور خلاصه به شرح ذیل می‌باشد:

1- افزایش میل جنسی

2- خاصیت آنتی‌اكسیدان قوی (اسید فولویك فعالیت آنزیم Superoxide dismutase را زیاد می‌كند)

3- اثرات شبه آنتی بیوتیكی

4- تسهیل در جذب املاح معدنی در بدن

5- اثرات ضدالتهابی و ضد درد در حیوانات آزمایشگاهی

6- اثرات ضداضطراب و ضدهیجانی

7- تنیم قندخون و كاهش قندخون در افراد دیابتیك

8- تسریع در فرآیند سوزاندن چربی بدن

9- بهبودی وضعیت یادگیری، یادآوری اطلاعات و تقویت حافظه

10- اثر مدر و مسهل ضعیف

11- تقویت سیستم كولینرژیك بدن

12- تحریك سیستم ایمنی بدن

13- اثرات آنابولیزان (چندین سال است كه ورزشكاران حرفه‌ای روسی آن را جهت افزایش قوای جنسی و قدرت عضلانی به كار می‌برند)

14- به عنوان عامل ضدپیری و غیره

در ایران از حل كردن مومیایی در روغن حیوانی، ماده نرم و خمیری شكل به دست می‌آید كه روی پوست بدن در نقاط ضربه دیده می‌مالند و اثرات مفید و سودمندی دارد.

به طور كلی می‌توان چنین نتیجه گرفت كه مومیایی یك نوشدارو است كه تمام دستگاه‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در بهبود عملكرد بافت‌های بدن بسیار موثر واقع می‌شود.

سمیت:

درباره مسمومیت با مومیایی تا به حال هیچ‌گونه موردی گزارش نشده است و فقط با مصرف آن بعضی از اوقات اسهال، سردرد و خارش پوست دیده می‌شود كه با كاهش دوز مصرف شده و نوشیدن آب فراوان به كلی برطرف می‌شود.

مومیایی به صورت كپسول‌های 250 میلی‌گرمی عرضه می‌شود. در بازار ایران، مومیایی به صورت قطعات سیاهرنگ و با قیمت گزاف در عطاری‌ها عرضه می‌شود.

در حال حاضر محصولات متعددی با نام‌های تجاری مختلف مانند Morpheme, Rasanaya كه حاوی مومیایی و تركیبات گیاهی فعال دیگر مانند شیرین‌بیان، خارخاسك و غیره است در بازار تجاری دنیا عرضه شده است.

توصیه‌های لازم:

چنانچه مومیایی اثرات بالقوه‌ای بر روی كاهش قندخون دارد بایستی با احتیاط در بیماران دیابتی مصرف شود. مومیایی حاوی مقادیر بسیار جزیی از اسیدآمینه فنیل آلانین است بنابراین در بیماران مبتلا به PKU (فنیل كتون اوریا) باید محتاطانه تجویز و مورد استفاده قرار گیرد. همچنین مادران شیرده و باردار باید قبل از مصرف مكمل‌های مومیایی با پزشك خود مشورت نمایند.