شیرین سیدحمزه؛ کارشناس ارشد تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد
موخوره (trichoptilosis) وضعیت نامطلوبی است كه در زندگی هر زنی پیش میآید. موخوره وقتی ایجاد میشود كه لایه سطح محافظ مو در انتهای فیبرهای مویی نوك مو از بین رفته باشد.
موخوره بیشتر در موهای خشك و شكننده به وجود میآید و به خاطر خشكی بیش از حد و با شدت برس كشیدن بر موها ایجاد میشود.
وقتی كه سطح محافظ مو از بین میرود امكان جایگزینی آن دیگر میسر نیست.
هر روزه تبلیغات متفاوتی برای استفاده از شامپوها و سایر مواد آرایشی و بهداشتی در جهت پیشگیری از بیماریهای مو صورت میگیرد.
اما باید بدانید تنها مصرف موضعی جهت بهتر نمودن كیفیت مو مطرح نیست بلكه نوع رژیم غذایی نیز نقش موثری دارد.
اگر شما تغذیه سالم و متناسبی داشته باشید كیفیت مو به طور بارزی تحت تأثیر قرار میگیرد.
مواد غذایی مختلف و ریز مغذیهای موجود در آنها نقش اساسی در حفظ سلامت مو دارند.
همچنین كمبود پروتئین موجب شكننده شدن مو شده و در نهایت مو رنگ خوب و طبیعی خود را از دست خواهد داد.
در این مقاله به تفکیک به شرح آن دسته از مواد غذایی میپردازیم که در حفظ سلامت مو و پیشگیری از ایجاد بیماریهای مو از جمله موخوره نقش مهمتری دارند.
1- آب
نوشیدن آب كافی (نوشیدن یك و نیم تا دو لیتر آب در روز) در سلامت موها نقش مهمی را بازی كند و موجب درخشندگی موها و نرم شدن آنها میشود.
تعادل دائم میزان آب بدن در سلامت موها بسیار مؤثر است این تعادل زمانی به دست میآید كه شما به مقدار كافی آب بنوشید بنابراین تنها وقتی كه احساس تشنگی كردید نوشیدن آب برای بدن شما كافی نمیباشد.
سعی كنید ترحیحاً روزانه یك و نیم تا دو لیتر آب بنوشید.
2- پروتئینها
قسمت عظیمی از موی شما از پروتئینها تشکیل شده است اگر غذای شما به اندازه کافی دارای پروتئین نباشد موجب باریک شدن و شكننده شدن موها و ایجاد موخوره خواهد شد.
پروتئین مورد نیاز برای رشد موها و کلفت شدن آنها را میتوان در منابع غذاییای مانند تخم مرغ، ماهی، حبوبات، فرآوردههای سویا و ماست یافت.
حبوبات نه تنها سرشار از پروتئین هستند بلكه آهن، روی و بیوتین نیز در آنها یافت میشود.
علاوه بر آن سویا حاوی فیتواستروژن ها، استروژنهای گیاهی میباشد که به سلامت موها کمک میکند.
نوشیدن شیر سویا نیز برای سلامت موها بسیار مفید میباشد.
3- امگا 3
امگا ۳ در سلامت موها تأثیر بسیاری دارد. مصرف مواد غذایی حاوی امگا ۳ به موها کمک میکند ضخیمتر و رشدشان سریعتر شود.
کمبود اسیدهای چرب امگا ۳ میتواند باعث ریزش مو نازک شدن موها شود. ماهی (به خصوص سالمون و قزل آلا) و گردو ازمنابع غنی امگا 3 میباشند.
4- آهن
کم خونی ناشی از فقر آهن بر روی تمام سلولهای بدن از جمله فولیكولهای مو تأثیر میگذارد و سلامت مو را به خطر میاندازد.
استفاده از قرصهای آهن در رفع كم خونی توصیه میشود، اما مصرف غذاهای آهن دار در پیشگیری و درمان این بیماری حائز اهمیت میباشند.
گوشت قرمز، مرغ، ماهی، جگر، تخم مرغ، حبوبات بهویژه عدس و لوبیا و سبزیهای برگ سبز تیره منبع خوبی از آهن هستند و مصرف متعادل آنها طی روز تأثیر مثبتی در حفظ سلامت مو میگذارد.
5- روی
كمبود روی فولیکولهای مو را به تدریج از بین میبرد و تعداد موهای در حال رشد را كاهش میدهد.
همچنین كمبود روی موجب خشكی و شكنندگی موها و در نهایت دو یا چند شاخه شدن آنها میشود.
منابع غذایی مناسب روی شامل گوشت قرمز، ماهی، ماكیان، شیر و لبنیات، غلات كامل، جگر، لوبیا، آجیل و صدف خوراكی میباشد.
آجیل علاو ه بر روی سرشار از سلنیومنیز میباشد كه برای سلامت مو مفید است.
مغز گردو حاوی اسید آلفا لینولنیك (نوعی اسید چرب امگا 3) است كه حالت مو را ارتقا میبخشد و در نتیجه نرمی مو از موخوره جلوگیری میکند.
این مواد همچنین سرشار از روی نیز هستند. صدف خوراكی سرشار از آنتی اكسیدان روی میباشد اما اگر تمایلی به این خوراك ندارید میتوانید گوشت گاو و بره را جایگزین كنید.
6- منگنز
منگنز نیز باعث حفظ سلامتی مو میشود.
منگنز در موز، غلات سبوس دار، چای، قهوه، زرده تخم مرغ، سبزیجات برگی، حبوبات، آجیل، آناناس و چغندر یافت میشود.
7- سلنیوم
سلنیوم یک ماده ضروری است که کمبود آن باعث ریزش مو، سفید شدن و شکنندگی موها و موخوره میشود.
منابع سلنیوم عبارتند از غلات، جگر، نان کامل، تن ماهی، پیاز، گوجه فرنگی و کلم بروکلی.
8- ویتامین B
ویتامینهای گروه B خواص آنتی اکسیدانی دارند. ویتامین B6، B12 و اسید فولیک در تولید هموگلوبین و در نتیجه اکسیژن رسانی به بافتها از جمله مو نقش دارند.
موهای قوی و سالم به خونرسانی و اکسیژن کافی نیاز دارند. کمبود این دسته از ویتامینها باعث آسیب رسانی به ساقه مو میشود.
گوشت، مرغ، ماهی، جگر، سویا، دانههای گیاهی، تخم مرغ و فرآوردههای لبنی منابع غنی از این گروه ویتامینی هستند.
9- ویتامین C
ویتامین C نوعی آنتی اکسیدان مهم است که بدن را در مقابل رادیکالهای آزاد محافظت میکند کمبود این ویتامین باعث موخوره و شکنندگی مو میشود.
ویتامین C با تولید کلاژن در حفظ یکپارچگی بافت همبند از جمله مو نقش دارد.
افراد سیگاری به میزان دو برابر افراد غیر سیگاری به این ویتامین نیاز دارند.
بالانس دائم ویتامین B و ویتامین C كه به عنوان یك آنتی اكسیدان عمل میکنند موجب نرم شدن موها میشود و از بروز موخوره جلوگیری مینماید.
ویتامین C در مرکبات، توت، خربزه، فلفل، سبزیجات با برگ تیره، سیب زمینی و گوجه فرنگی یافت میشود.
در مجموع موخوره در موهای آسیب دیده ایجاد میشود و برای پیشگیری از ایجاد آن باید سلامت مو را به طور کلی بهبود بخشید.
برای تحقق این منظور داشتن یک تغذیهی سالم و متعادل كه تمام درشت مغذیها و ریز مغذیهای مورد نیاز برای حفظ سلامت و پیشگیری از بیماریهای مو را تأمین میکند شرطی لازم و ضروری میباشد.
در صورتی كه از رژیمهای غذایی نامتعادل به مدت طولانی استفاده كنید بدن شما دچار كمبود مواد مغذی شده و پس از اتمام ذخایر، بدن مجبور میشود همان مواد مغذی را به ارگانهای مهمتر برساند.
در واقع این مواد مغذی آن قدر ناچیزند که دیگر به موها نمیرسد. سلامت مو به خطر افتاده و دچار بیماریهای مختلف از جمله موخوره میشود.
در پایان اگر میخواهید سلامت موی خود را تقویت كرده و از موخوره جلوگیری نمایید حتماً ماهی (به ویژه سالمون و قزل آلا)، سبزیجات سبز تیره، لوبیا، عدس، نخود، آجیل یا مغز گیاهان، گوشت مرغ و بوقلمون، تخم مرغ، غلات سبوس دار، صدف خوراكی، محصولات لبنی كم چرب و هویج را در رژیم غذایی خود بگنجانید.