زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر محسن سلیمانی - متخصص پوست و مو

تحریریه زندگی آنلاین : تولید هورمون‌های آندروژنیک مانند دی‌هیدروتستوسترون از عواملی است که باعث طاسی الگوی مردانه می‌شود.

دی هیدروتستوسترون

یک آندروژن (هورمون مردانه) است که بدن به‌طور طبیعی تولید می‌کند و یک محصول جانبی تستوسترون است، بدن مقدار کمی از تستوسترون ایجاد شده را به‌طور منظم به دی هیدروتستوسترون تبدیل می‌کند.

دی هیدروتستوسترون در کودکی و بلوغ، هورمونی مهم برای کمک در شکل‌گیری ویژگی‌های مردان مانند موهای بدن، دستگاه تناسلی، فرم فک، صدا و سایر ویژگی‌های مردانه است. دی‌هیدروتستوسترون توسط آنزیم 5α-- ردوکتاز تولید می‌شود. این آنزیم مسئول تبدیل تستوسترون در گردش خون به دی‌هیدروتستوسترون است.

علاوه بر این کمک می‌کند دستگاه تناسلی مرد و خصوصیات جنسی ثانویه را در بلوغ تشکیل دهد.

هنگامی‌که دی‌هیدروتستوسترون به فولیکول‌های مو متصل شود، باعث کوچک شدن و ضعیف شدن فولیکول می‌شود و رشد مو را کند کرده و در نهایت تولید موهای جدید را متوقف می‌کند. برای برخی از مردان، دی‌هیدروتستوسترون مسئله مهمی نیست. آزادانه در بدن آنها گردش می‌کند بدون اینکه به‌هیچ‌وجه روی موهای آنها تأثیر بگذارد. بااین‌حال، برخی از مردان به دی‌هیدروتستوسترون بسیار حساس هستند و متوجه ریزش مو می‌شوند. هرچه فولیکول‌های مو نسبت به دی‌هیدروتستوسترون حساس‌تر باشد، سریع‌تر متوجه نازک شدن و ریزش مو می‌شود. هورمون DHT ناگهانی بر روی فولیکول‌های مو اثر نمی‌کنند بلکه آغاز ریزش موهای سر، به‌مرورزمان اتفاق می‌افتد.

 بیشتر بخوانید:

کنترل ریزش مو با تغذیه

آندروژنیک آلوپسی

به ریزش مو در مردان جوان یا میان‌سال آندروژنیک آلوپسیا یا ریزش موی مردانه گفته می‌شود. امروزه مردان زیادی درگیر ریزش مو در جلو سر یا قسمتی از سر خود هستند. دلایل این نوع ریزش مو، متعدد است. پس از دوران بلوغ در پسران، معمولاً موهای سر آنها کم کم نازک می‌شوند و فولیکول‌های مو مستعد ریزش در سنین بالا می‌شوند. البته با مراقبت‌هایی و تکنیک‌هایی تا حد زیادی جلوی ریزش موهای سر مردان گرفته شده است. استفاده از داروهای موضعی برای درمان‌های ابتدایی ولی در مواردی که ریزش شدید باشد، از روش‌های کاشت مو و یا ترمیم مو جلوی آن گرفته می‌شود. تاکنون سه دلیل برای طاسی و ریزش موی مردانه شناسایی شده که عبارتند از:

سابقه خانوادگی (ژنتیک)

اگر یکی از اعضای خانواده (پدر یا مادر یا هر دو) سابقه ریزش مو داشته باشند، در دوره‌ای از زندگی، طاسی با الگوی مردانه را تجربه می‌کنند. ریزش مو در هر یک از خانواده‌های والدین، احتمال بیشتری دارد که شما دچار ریزش مو شوید.

ژن ریزش مو به‌تنهایی دلیل ریزش شدید و طاسی نیست بلکه عوامل تأثیرگذار دیگر ازجمله بالاتر رفتن سن و هورمون‌ها و بی‌توجهی به موها در این زمینه بسیار تأثیرگذار است و ژن زمینه ریزش بیشتر موها را فراهم می‌کند. در حال حاضر بهترین روش برای برطرف کردن مشکل کسانی که دارای این ژن هستند، روش‌های کاشت مو می‌باشد.

سن

هرچه موها بیشتر در معرض دی‌هیدروتستوسترون قرار بگیرد، احتمال ریزش مو بیشتر می‌شود. طاسی در مردان با ورود به 40، 50 و 60 سالگی بیشتر رخ می‌دهد. میزان تأثیرگذاری هورمون به داشتن ژن ریزش مو و سن فرد است. کسانی که دارای این ژن هستند معمولاً ریزش موهایشان تا قبل از سی‌سالگی شروع می‌شود. آمار ریزش موی مردانه در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که آندروژنیک آلوپسیا عامل بیشتر ریزش موها در مردان سراسر جهان است و کاشت مو برای این افراد بهترین درمان بشمار می‌رود.

 بیشتر بخوانید:

لاغری همراه با ریزش مو و کم خونی!

استرس

استرس و فشار عصبی این روزها در بین مردم زیاد است. استرس ممکن است منجر به تشدید ریزش مو شود ولی تنها عامل طاسی و ریزش موهای سر نیست. افرادی که به‌طور ارثی دارای ژن ریزش مو هستند و یا سن بالایی دارند، استرس ممکن است منجر به‌نوعی از ریزش مو به نام افلیویوم شود اما این نوع ریزش مو مختص مردان و دائمی نیست.

داروها

داروهایـــی کـــه تولـــیــد تستوسترون یا دی‌هیدروتستوسترون را افزایش می‌دهند، طاسی الگوی مردانه را تسریع می‌کنند.

بیماری‌های مختلف

بیماری‌های مانند کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، لوپوس و عفونت‌های قارچی باعث ریزش مو می‌شوند.

کمبود آهن و مواد مغذی

فقر آهن ناشی از کمبود گلبول قرمز در خون بسیار شایع است و عدم اکسیژن‌رسانی به مو می‌تواند باعث ریزش مو شود.

تشخیص طاسی الگوی مردانه

برای تشخیص طاسی الگوی مردانه معمولاً نیازی به انجام نمونه‌برداری نیست، متخصص تاریخچه طاسی خانوادگی شما را ارزیابی می‌کند. اکثر متخصصان، طاسی الگوی مردانه را با استفاده از مقیاسی که دارای نمودارهای مرجع برای انواع الگوهای ریزش مو است، بررسی می‌کنند. هرچه زودتر طاسی با الگوی مردانه را درمان کنید، راحت‌تر ریزش مو را متوقف کرده و موهای خود را حفظ می‌کنید.

داروهای موضعی برای درمان طاسی

فیناستراید

از طاسی الگوی مردانه در سطح هورمونی جلوگیری می‌کند. این دارو تولید 5-الفا ردوکتاز (آنزیمی که تستوسترون را به دی هیدروتستوسترون در بدن تبدیل می‌کند) را مهار می‌کند.

 ماینوکسیدیل

با تحریک فولیکول‌های مو برای ورود به مرحله رشد، افزایش جریان خون در موها و کمک به انتقال مواد مغذی ضروری به فولیکول‌ها باعث رشد مو می‌شوند. برخلاف فیناستراید، ماینوکسیدیل بر دی هیدروتستوسترون تأثیر نمی‌گذارد و هیچ تأثیری بر تولید هورمون‌ها ندارد. استفاده از محلول‌های موضعی، عوارض و اثرات جانبی بر بدن می‌گذارد. بهترین راه برای درمان طاسی، انتخاب کاشت مو به روش‌های مختلف FUT و FUE در کلینیک‌های زیبایی می‌باشد.