تحریریه زندگی آنلاین : زندگی بعد از بازنشستگی مجالی است تا با آزادی بیشتری برای وقتمان برنامه‌ریزی کنیم. درحالی‌که برخی در اندیشهْ سپری کردن روزهای آرام، به دوراز استرس و افت‌وخیز دوران شاغلی خود هستند؛ برخی دیگر به دنبال کشف ماجراجویی‌های جدید هستند. بازنشستگی درواقع شروعی دوباره برای کسب تجاربی است که سال‌ها به دلیل مشغله‌های کاری فرصت انجام آن‌ها را نداشتید. مطالعات نشان می‌دهند که انسان در دو مرحلهْ زمانی از زندگی‌اش بسیار آسیب‌پذیر است، نخستین سال پس از تولد و اولین سال پس از بازنشستگی. ازآنجاکه هر کس بیشترین زمان عمرش را به کار می‌گذراند، تغییر سبک زندگی پس از این دوران با دشواری‌هایی همراه خواهد بود. فارغ شدن از کار و تغییر شیوه‌ی زندگی که عمری به آن عادت داشتید از یک‌سو، برنامه‌ریزی برای سپری کردن اوقات خود با توجه به امکانات و شرایط این دوران از سوی دیگر می‌تواند چالش برانگیز شود. برای مثال، موقعیت زندگی در دوران بازنشستگی ممکن است با میزان پس‌انداز و بودجه شما محدود شود. لذا، نگرانی‌های مالی می‌تواند عاملی باشد که سبک زندگی بازنشستگی کیفیت مطلوب را نداشته باشد.
بیشتربخوانید:
وقتی بازنشستگی دوران شکوفایی می‌شود
چگونه می‌توان با مدیریت هزینه‌ها، دوران بازنشستگی شادی را سپری کرد؟
با یک برنامه‌ریزی اقتصادی پیش بروید. مقتصد بودن، واژه‌ای است که بعضی آن را یک قابلیت به‌حساب می‌آورند که با بهره‌گیری از آن کنترل اوضاع را در دست می‌گیرند؛ و برای برخی به معنی محدود کردن خوش‌گذرانی‌هاست که موجب هراس آن‌ها می‌شود! اما سؤالی که اینجا مطرح است این است که چرا هر دو نه؟ در حقیقت دوران بازنشستگی، پاداش یک عمر کار و تلاش مستمری است که فرد با پرداخت سال‌های عمر خود در جهت خدمت به جامعه به دست می‌آورد. و حال سزاوار است که از این دوران نهایت لذت را ببرد. بازنشستگی به این معنی نیست که شما محدود شده‌اید، و البته آن‌گونه هم نیست که بی‌توجه به شرایط و امکانات موجود پیش بروید. در واقع، این امکان وجود دارد که با آماده شدن و کسب مهارت‌های لازم، مثل همه دوران دیگر زندگی یاد بگیریم که چگونه مفید، پویا، لذت‌بخش و در آرامش زندگی کنیم. شاید برای اینکه شما بتوانید تصور روشن‌تری از زندگی دلخواه خود در دوران بازنشستگی داشته باشید، و برای یک انتخاب شایسته‌تر ابتدا، بهتر باشد گزینه‌های موجود و ایده‌آل های خود را ارزیابی کنید. آیا تمایل دارید در خانه، محله یا شهری که سال‌هاست در آنجا زندگی میکنید بمانید؟ یا وقت آن رسیده به مکانی آرام‌تر یا حتی یک شهر کوچک‌تر به دور از هیاهوی دوران پرمشغلهْ سابق خود نقل‌مکان کنید؟ زندگی در خانهْ و شهر کوچک‌تر به‌مراتب کم‌هزینه‌تر است. مخارج کم‌تر یعنی نقدینگی بیشتر؛ بنا به ضرورت، کوچک کردن زندگی، شما را به این فکر وامی‌دارد که از شر برخی وسایل اضافی که دیگر چندان بکارتان نمی‌آید خلاص شوید. درحالی‌که ممکن است تعدادی از آن‌ها را به دیگران اهدا کنید، می‌توانید بخشی را بفروشید و مبلغ دریافتی را برای برنامه‌های آتی زندگی جدید خود پس‌انداز کنید.
عادت‌های روزمره جدید برای خود بسازید
اگر شما هم یکی از افرادی هستید که در اولین روز از دوران بازنشستگی خود چشم از خواب گشودید و حس ترس شما را فرا گرفت، که دیگر قرار نیست سرکار بروم!
بیشتربخوانید:
بازنشستگی ، فرصت شکوفایی ( قسمت اول)
خودتان را در شرایط روحی و جسمی متعادلی نگه‌دارید
اگر می‌خواهید به‌طور هوشمندانه‌ای در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنید؟ تا می‌توانید از خود مراقبت کنید. داشتن یک بدن سالم و قوی به منزله دور ماندن از هزینه‌های سنگین درمان است. به‌طور منظم ورزش کنید؛ با پیوستن به گروه‌های ورزشی متشکل از همسالان خود می‌توانید سطح جدیدی از روابط اجتماعی را تجربه کنید، ضمن اینکه داشتن همراهی دیگران، اغلب مواقع تقویت‌کنندهْ مثبتی برای استمرار در انجام آن امر است. به عنوان یک برنامهْ صبحگاهی، هرروز دقایقی را به اندیشیدن، تمرکز بر درون خود اختصاص دهید؛ این کار به شما کمک می‌کند تا مسائلی که برایتان مهم و معنادار هستند را بشناسید و در مسیر رسیدن به خواست و ارزش‌های مطلوبتان حرکت کنید. تکرار این فرآیند شما را از افکار ناامیدکننده و منفی دورنگه می‌دارد و کم‌کم مثل یک عادت به صورت خودکار عمل می‌کند. بدیهی است اگر هیچ کاری نکنید، یا فقط به انجام کارهای ساده بسنده کنید، دچار بی‌انگیزگی، یاْس و مشکلات روحی و جسمی متعدد خواهید شد. برای جلوگیری از سبک زندگی کم‌تحرک در دوران بازنشستگی، لازم است یک برنامه مطابق علایق و روحیات خود داشته باشیم. چند ایده که می‌توان آن‌ها را در برنامه روزانه‌تان بگنجانید عبارت‌اند:
یک طوفان فکری عمیق راه بیندازید!
شما تمام عمر خود را سخت کار کردید و اکنون وقت استراحت و لذت بردن از چیزهایی است که همیشه آرزوی تجربه کردنشان را داشتید. ذهنتان را شخم بزنید! یک روز ایده‌آل از نظر شما چه روزی است؟ قلم و کاغذ بردارید و هر آنچه تصور میکنید را روی کاغذ بیاورید. رؤیاهای خود را محدود نکنید، اجازه دهید تا آنجا که ذهن شما می‌طلبد رشد کند و بزرگ شود. پیشنهاد بزرگ ما به شما این است که به واقعیت فعلی خود فکر نکنید و یا اینکه چگونه این کارها را انجام دهم. فقط ایده‌هایی که در شما انگیزه و اشتیاق ایجاد می‌کند را دنبال کنید. هنگامی که به یک مفهوم مشخص از یک "روز ایده‌آل" رسیدید؛ "چگونه" در جای خود قرار خواهد گرفت. در گام نخست شما به یک چشم‌انداز روشن از آنچه می‌خواهید نیاز دارید.
بیشتربخوانید:
ضرورت گفت و گو پیرامون دوران بازنشستگی
تعیین هدف‌های کوچک
تجربه ثابت کرده هدف‌های کوچک شما را به سمت موفقیت‌های بزرگ هدایت می‌کنند. انتخاب هدف‌های بزرگ و دور از دسترس می‌تواند دلسردکننده و موجب بی‌انگیزگی شما شود. بهتر است از فرمول جادوئی ما برای تعیین هدف استفاده کنید! ماهیت اهداف کوچک سبب می‌شود که احساس دست‌یافتنی بودن بیشتری به ما بدهد، درنتیجه افراد با انگیزه بیشتری برای رسیدن به آن تلاش می‌کنند. در واقع، هر بار که یک موفقیت کوچک اتفاق می‌افتد مغز دوپامین ترشح می‌کند که شما را به سمت پیروزی‌های بعدی تشویق می‌کند. نکته کلیدی این است که گام‌های نخست را آن‌قدر کوچک و قابل مدیریت بردارید که بدون نیاز به انگیزه و اراده به‌طور خودکار آن را انجام دهید.
ثبات در انجام کارها
وقتی‌که صحبت از داشتن یک برنامهْ ثابت روزانه پیش می‌آید، اینکه بتوانیم به زمان‌بندی در اجرای آن پایبند باشیم بسیار مهم است. عنصر اصلی که فرآیند اثربخشی را افزایش می‌دهد ثبات است. برای مثال،کدام از این موارد مؤثرترند:
- یادگیری زبان به مدت سه ساعت (بافاصله دو هفته تا نوبت بعدی)
- یادگیری زبان هرروز به مدت 10 دقیقه.
مطالعات نشان می‌دهند که ثبات و تکرار عوامل کلیدی در شکل‌گیری عادت‌ها و روال‌های خودکار هستند. نخست، برای اجرای یک رفتار جدید به اراده محض نیاز دارید، اما باگذشت زمان، مانند مسواک زدن دندان‌هایتان تبدیل به عادت می‌شود.
خود را آماده تغییر کنید
احتمالاً این ضرب‌المثل را شنیده‌اید که «عادت‌های قدیمی سخت از بین می‌روند». اما این بدان معنا نیست که غیرقابل تغییر هستند. طبق تحقیقات روانشناسی در زمینهْ عادت‌ها، شما می‌توانید با آگاهی و آمادگی به‌راحتی یک عادت جدید (در راستای سبک جدید زندگی‌تان)، بسازید. اگر مایلید یک رفتار را به شکل عادت دربیاورید ابتدا باید موانع یا احتمالاً بهانه‌هایی که ممکن است انجام آن کار مختل و یا به تعویق بی اندازد را حذف کنید. به‌طور مثال، اگر می‌خواهید به طور منظم به باشگاه بروید مطمئن شوید که از قبل تمام لباس‌ها و تجهیزات تمرین خود را آماده کرده‌اید، تا زمان رفتن به باشگاه هیچ بهانه‌ای وجود نداشته باشد. به عبارتی ساده‌تر برای ساختن یک عادت جدید، تا حد امکان مقدمات را برای انجام آن ساده کنید و برعکس برای ترک یک عادت انجام آن را سخت کنید.
بیشتربخوانید:
پادزهر افسردگی در بازنشستگی
به خودتان پاداش دهید
هر بار که به هدفی رسیدید، هرچند کوچک با دادن پاداش خودتان را تشویق کنید. خارج از برنامه به خودتان پاداش دهید. با دوستی تماس بگیرید و در مورد موفقیت خود با او صحبت کنید. یا حتی با اطرافیانتان جشن کوچکی برای خود ترتیب دهید!
صبور باشید
درنهایت، هر تغییری در طول زمان اتفاق می‌افتد. برای اینکه بتوانید به شیوهْ جدید زندگی خود عادت کنید به خودتان زمان بدهید. فقط صبور باشید و اگر در ابتدا موفق به پذیرش و کنترل تغییرات نبودید، خود را شکست‌خورده تصور نکنید. رسیدن به نقطه تعالی درزمانی کوتاه امری ناممکن است؛ سعی کنید به‌تدریج و به طور مستمر کیفیت زندگی بازنشستگی‌تان را بهبود ببخشید.
