آیا خار پاشنه همیشه با درد همراه است؟
خیر، ذكر شد كه خارپاشنه علت درد نیست ولی معمولا با آن همراهی دارد و هر دو به دنبال بیماری دیگری به نام التهاب فاشیای كف پا ایجاد می‌شوند.
در حقیقت باید گفت در افرادی كه درد زیر پاشنه دارند در 50 درصد موارد خارپاشنه در عكس رادیولوژی دیده می‌شوند و به صورت بر عكس افرادی كه كاملا سالم هستند و هیچ گونه دردی زیر پاشنه ندارند، در 16 درصد آنها خارپاشنه در عكس رادیولوژی دیده می‌شود و بنابراین این وجود خارپاشنه مساوی درد زیر پاشنه است.
خارپاشنه در چه افرادی بیشتر دیده می‌شود؟
این بیماری هم در مردان هم در زنان دیده می‌شود. ولی شیوع آن در مردان كمی بیشتر از زنان است و اغلب بیماران فعال هستند، كار می‌كنند و راه می‌روند.
تشخیص خار پاشنه چگونه است؟
اغلب پزشكان با معاینه كف پا متوجه این بیماری می‌شوند ولی معمولا یك عكس رادیولوژی هم درخواست می‌كنند كه اغلب در آن خارپاشنه دیده می‌شود. اما همان گونه كه ذكر شد در بیماری (التهاب فاشیای كف پا) كه علت اصلی درد و نیز علت اصلی خارپاشنه است. فقط در 50 درصد موارد خارپاشنه دیده می‌شود.
به‌ندرت ممكن است پزشك به بیماری‌های كه درد زیر پاشنه می‌دهند هم شك كند و برای تشخیص یا رد كردن آنها مثلا از اسكن استخوان و سی‌تی‌اسكن یا آزمایش خون استفاده كند.
درمان خارپاشنه چیست؟
درمان درد پاشنه ناشی از التهاب فاشیای كف پا چه خارپاشنه دیده شود و چه دیده نشود یكسان است. بسیار نادر است كه این بیماری به جراحی نیاز داشته باشد.
هیچ درمانی هم پیدا نشده كه صددرصد موثر باشد و در هر درمانی احتمال آن است كه بیمار پاسخ نگیرد. ذكر می‌شود كه اگر درمان غیر جراحی به طور كامل و درست انجام شود و این درمان 9 ماه ادامه یابد احتمال بهبود بیمار حدود 90 درصد است. پس اولاً درمان طولانی مدت است و ثانیاً باز هم اثربخشی آن صددرصد نیست.
درمان غیر جراحی خارپاشنه چیست؟
در مراحل حاد درد معمولا داروهای ضد التهابی خوراكی مثل مسكن‌های ضدالتهابی داده می‌شود و همزمان توصیه می‌شود بیمار كمتر راه برود و وزن خود را نیز كم كند. كفش بیمار باید اصلاح شود یعنی تخت آن سفت و داخل پاشنه آن نرم باشد و حدود 2 سانتی متر پاشنه داشته باشد.
برای نرم‌تر شدن داخل پاشنه و كفش و برداشتن فشار مستقیم بر روی نقطه دردناك پدهای مخصوص تجویز می‌شود كه داخل كفش گذاشته شود. در موارد درد حاد استفاده از كمپرس آب گرم یا كمپرس آب گرم وسرد به طور متناوب هم مفید است. فیزیوتراپی، ورزش‌های كششی فاشیای كف پا و تزریق موضعی دارو هم جزو درمان‌های غیر جراحی است.
نقش فیزیوتراپی و ورزش‌های كششی كف پا چیست؟
فیزیوتراپی هم جز درمان‌های غیر جراحی است در فیزیوتراپی با ایجاد گرما در محل درد و نیز با كشیدن فاشیای كف پا به كاهش التهاب كمك می‌كند. برای كشیدن فاشیای كف پا معمولا توصیه می‌شود بیمار بنشیند، پشت پاشنه پا را زمین بگذارد و با دست انتهای كف و زیر انگشتان را بگیرد و به طرف عقب بكشد. در این حالت تاندون آشیل پاشنه پا را نگه دارد و با كشش دست فاشیای كف پا كشیده می‌شود.
ثابت شده نوعی از فیزیوتراپی به نام امواج شوكی یا shock waves در این بیماری خیلی كمك كننده است استفاده از امواج لیزر هم طی فیزیوتراپی مفید است. ضمناً متخصصان فیزیوتراپی ورزش‌های كششی را به بیماران آموزش می‌دهند كه در منزل هم انجام دهند. باید دانست درمان این بیماری انجام تمام مراحل فوق است و مثلا نمی‌توان به تنهایی با لیزر درمانی آن را درمان كرد.
شاك ویو
درمان با امواج شوك خارج جسمی یاESWT یا همان اصطلاح بین بیماران و پزشكان موسوم به شاك ویو SHOCK WAVE درمان مدرنی است كه از سال 2000 تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریكا FDA را كسب كرده و در درمان فاشئیت پلانتار یا همان التهاب فاشیای كف پا و خار پاشنه از آن استفاده می‌شود.
در این روش امواج مافوق صوت از طریق پوست به بافت‌های ملتهب فاشیای كف پا و استخوان ریز خار پاشنه برخورد كرده و انرژی زیاد آن باعث ترمیم و بهبود می‌شود.
ESWT كه به نوعی برگرفته از روش سنگ شكن كلیه است با درد و خونریزی و حتی تولید گرما در محل استفاده همراه نیست. این روش درمانی به بیمارانی توصیه می‌شود كه 6 ماه از ابتلایشان به خار پاشنه یا التهاب فاشیای كف پا می‌گذرد و به درمان‌های حمایتی غیر جراحی پاسخ نداده اند.
در واقع در دوره حاد بیماری خار پاشنه و التهاب فاشیای كف پا شاك ویو موثر نیست. ESWTبه بیمارانی كه ضربان ساز قلب یا به اصطلاح معمول باتری قلبی دارند تحت درمان با داروهای ضد لخته مثل هپارین یا وارفارین هستند و یا باردار هستند توصیه نمی‌شود.
برای خواندن بخش اول- خار پاشنه- اینجا کلیک کنید.
