فرهاد صحرای؛ اپتومتریست؛ مدرس دانشکده توانبخشی شهید بهشتی؛ مرکز فوق تخصصی چشم پزشکی بصیر
انواع لنزهای تماسی
لنزهای تماسی به طرق مختلفی تقسیمبندی میشوند:
1. براساس نوع مادهای که لنز از آن ساخته شده است به دو نوع تقسیم میشوند:
لنزهای تماسی نرم
لنزهای تماسی سخت نافذ اکسیژن
2. بر اساس اصلاح نوع عیوب انکساری به سه گروه تقسیم میشوند:
کروی (برای اصلاح دوربینی و یا نزدیک بینی)
توریک (برای اصلاح آستیگماتیسم)
دو کانونی (برای اصلاح پیرچشمی)
3. براساس برنامه زمانی استفاده از آنها، به دو گروه تقسیم میشوند:
لنزهای روزانه
لنزهای طولانی مدت یکبار مصرف
4. تقسیم بندی لنزهای نرم از نظر رنگ:
لنزهای نرم از نظر رنگ به دوگروه لنزهای رنگی و لنزهای غیر رنگی تقسیمبندی میشوند و لنزهای رنگی هم به صورت نمرهدار و هم به صورت بدون نمره با رنگهای متنوع تولید میشوند.
لنزهای رنگی بدون نمره خودشان انواع مختلفی دارند نوع معمول آنها لنزهایی هستند که صرفا جنبه زیبایی دارند و افرادی که دارای بینایی طبیعی هستند جهت زیبایی از این لنزها استفاده میكنند.
نوع دیگر این لنزها لنزهای زیبایی هستند اما افرادی از این لنزها استفاده میكنند که ممکن است چشمشان بدلیل کدورتهای وسیع قرنیهای بینایی نداشته باشد و از این لنزها جهت زیبایی و پوشاندن لک یا کدورت قرنیه خود جهت همرنگ شدن با چشم دیگرشان استفاده نمایند این نوع لنزها اصطلاحا به آنها بلک پوپیل گفته میشود.
نوع دیگر اینها لنزهایی هستند که یک دست تک رنگ هستند با مردمک شفاف که در افراد کورنگ استفاده میشود.
لنزهای سخت یا Hard
لنزهای سخت فعلی از نوع نفوذپذیر به گاز RGP هستند و لنزهای سخت قدیمی که از جنس PMMA و غیر قابلنفوذ به اکسیژن بودند امروزه دیگر کاربردی ندارند. لنزهای RGP بدلیل قابلیت خوب عبوردهی اکسیژن و توانایی اصلاح آستیگماتیسم تا چهار دیوپتر وکیفیت برتر بینایی انتخاب ارجح برای اغلب افرادی است که نمیتوانند از لنزهای نرم استفاده نمایند.
لنزهای تماسی نرم یا Soft
این نوع لنزها که اغلب لنزهای هیدروفیل (آب دوست) نیز نامیده میشوند، شامل طیف وسیعی از لنزهای تماسی موجود میباشند. لنزهای تماسی نرم قادر به اصلاح نزدیک بینی، دور بینی و آستیگماتیسم میباشند. این لنزها بسیار نازک بوده و سطح قرنیه را بطور کامل میپوشانند. جنس آنها از پلاستیک قابل انعطاف است و آب بیشتری را جذب میکنند و در نتیجه اکسیژن بیشتری به قرنیه میرسد.
لنزهای نرم روزانه: این لنزها ارزان ترین نوع هستند. این لنزها شب، هنگام خواب برداشته میشوند و صبح روز بعد مجددا در چشم گذاشته میشوند. این لنزها را نباید طولانی مدت (حداکثر 18 ساعت در روز) استفاده کرد.
لنزهای طولانی مدت: این لنزها را میتوان شبها موقع خوابیدن نیز استفاده کرد اما باید حداقل هفتهای یک بار آنها را از چشم در آورد و کاملا تمیز و ضدعفونی کرد. بدلیل احتمال بیشتر عفونت قرنیه (با هر شب خوابیدن بیشتر با لنز)، این لنزها کمتر پیشنهاد میشوند.
لنزهای یکبار مصرف: این لنزها گرانتر بوده ولی مناسبتر و راحتتر هستند. این لنزها شب هنگام درآورده و دور انداخته میشوند و صبح روز بعد لنز دیگری در چشم گذاشته میشوند. این لنزها گاهی برای افرادی که آلرژی دارند و یا در کسانی که زود لنزشان رسوب میگیرد، پیشنهاد میشوند. لنزهای رنگی و توریک نیز میتوانند از نوع یک بار مصرف باشند.
لنزهای توریک: این لنزها میتوانند آستیگماتیسم را اصلاح کنند اگرچه گاهی اوقات بخوبی لنز سخت نافذ اکسیژن قادر نخواهند بود که آستیگماتیسم را اصلاح کنند. قیمت این لنزها معمولا گرانتر از سایر انواع لنزهای نرم است.
پرسشهای رایج درباره لنزهای تماسی
موارد استفاده اصلی از لنزها تماسی كدامند؟
- قوز قرنیه
- افرادی كه دچار نامنظمی سطح قرنیه هستند
- افرادی كه تحت عمل جراحی آب مروارید قرار گرفتهاند و به هر علتی از لنز داخل چشمی در آنها استفاده نشده است.
- اصلاح عیوب انكساری چشم مانند: نزدیكبینی، دوربینی، آستیگمات، پیرچشمی
- استفاده درمانی در بیماریهای قرنیه چشم مانند: افرادی كه دچار زخمهای طول كشیده قرنیه هستند طبق نظر پزشك متخصص ممكن است جهت تسریع ترمیم زخم از لنز تماسی نرم استفاده نمود.
- بیماریهای چشمی که استفاده از لنز را محدود میکنند کدامند؟
- افرادی كه مبتلا به چشم خشك هستند
- بیماران مبتلا به بیماریهای لبه پلك مانند بلفاریت
- افرادی كه مكررا دچار عفونت چشمی از جمله تب خال چشم میشوند.
- افرادی كه در آب و هوای خیلی خشك زندگی میكنند...
برای خواندن بخش دوم- لنزهای تماسی چشم- اینجا کلیک کنید.