زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر محمدكریم نعمت‌الهی فوق‌تخصص چشم كودكان و استرابیسم

انحراف مادرزادی چشم به انحراف چشمی گفته می‌شود كه نوزاد با آن به دنیا می‌آید و یا قبل از شش ماهگی، انحراف بروز می‌كند. بعضی نوزادان قبل از 5/2 ماهگی دچار انحراف چشم می‌شوند كه با تداوم رشد سیستم مغز و اعصاب و كنترل عضلات چشم قبل از 5/2 ماهگی بهبودی حاصل می‌یابد.

مشخصات انحراف مادرزادی چشم
- تاریخچه انحراف در فامیل مثبت می‌باشد.
- نقص ژنتیك غیرمعمول است.
- استرابیسم تا 30 درصد موارد در بچه‌های با مشكل نورولوژیكال مثل فلج مغزی و هیدروسفالی دیده می‌شود.
- انحراف به صورت Cross Fixation دیده می‌شود؛ یعنی با چشم راست سمت چپ را می‌بیند و با چشم چپ سمت راست را نگاه می‌كند.
- میزان انحراف زیاد و توسط افراد معمولی قابل تشخیص است.
- انحراف به صورت آلترناتیو یعنی گاهی چشم راست انحراف دارد و گاهی چشم چپ و انحراف مختص یك چشم نیست.
- تنبلی معمولا وجود ندارد.
- عیب انكساری معمولا وجود ندارد.
- علت اصلی انحراف مادرزادی هنوز شناخته نشده است. اما تئوری‌های مختلفی ارائه شده كه هنوز ثابت نشده‌اند.
درمان

قبل از درمان ابتدا بایستی سلامتی كودك ارزیابی و از نظر سیستم نورولوژی مثل (Cerebral palsy) و هیدروسفالی بررسی شود. بررسی عیوب انكساری با قطره سیكلوبلاژیك اهمیت دارد، زیرا درصد كمی از انحراف مادرزادی همراه با عیب انكساری می‌باشد كه با تجویز عینك انحراف اصلاح می‌شود.
درمان اصلی انحراف مادرزادی، جراحی عضلات چشم و بهترین زمان عمل قبل از چهار سالگی یعنی از چهار ماهگی تا دو سالگی است و اخیرا توصیه می‌شود. هر چه زودتر انحراف چشم‌ها اصلاح شود، دید سه‌بعدی و نتیجه عمل بهتر می‌باشد. البته قبل از چهار ماهگی عمل جراحی توصیه نمی‌شود. در كودكانی كه Cerebral palsy دارند جراحی در سنین پایین توصیه نمی‌شود و عمل آنها به علت مشكلات رشد مغز و اعصاب به تعویق می‌افتد (تا حدود پنج الی شش سالگی یا حتی بیشتر). در بیشتر موارد با یك بار عمل جراحی انحراف اصلاح می‌شود و در مواردی بیش از یك بار نیاز به عمل دارد. روش دیگر درمان انحراف مادرزادی تزریق سم بوتاكس در عضله چشم است كه تا 50 درصد موارد ممكن است با چند بار تزریق انحراف چشم كودك اصلاح شود.